Zorlu Enerji, İsrail’de 250 megavat kapasiteli yeni bir enerji santrali kuruyor. Yatırım daha öncekinde olduğu gibi yine İsrailli ortaklarla yapılacak ve yüzde 40’ı Zorlu’nun olacak. Şirket, yeraltında kömürün gazlaştırılması konusunda da çalışma yapıyor
Zorlu Enerji, Türkiye’nin en önemli enerji yatırımcılarından. Holdingin patronu Ahmet Nazif Zorlu, bu sektöre 5 milyar dolar yatırım yapacaklarını duyurmuştu. Holdingin bu konudaki faaliyetleri Zorlu Enerji çatısı altında devam ediyor. Zorlu Enerji CEO’su Murat Sungur Bursa, “Henüz bu miktara ulaşamadık. Bu konuda grubun gayrimenkulcüleriyle yarıştayız” dedi.
Zorlu Enerji, şimdiye kadar 10’dan fazla HES yatırımı yaptı. HES’te toplam 745 megavat kapasite kurdu. Rüzgarda 135 megavatla en büyük yatırımı da Zorlu gerçekleştirdi. Bu konuda 110 megavatlık ikinci yatırımı geliyor. Şirket güneş enerjisiyle de ilgileniyor. Grup Başkanı Murat Sungur Bursa, “Denizli’de çalışma yaptık. Bu konunun teknolojisi için birkaç milyon dolar da harcadık. Ancak şimdilik fizibl görünmüyor. Şimdilerde yeraltında kömürün gazlaştırılması konusunda çalışıyoruz” dedi.
Batı hattı ve İGDAŞ gündemde
Zorlu, petrol ve doğalgaz arama şirketlerini ABD’li bir şirkete satarak bu alandan çıktı. Ancak dağıtım boyutunda bu sektörlerle ilgileniyor. Şu sıralarda en önemli gündemlerinden biri İGDAŞ özelleştirmesi. Bunun için devletin doğalgaz almayı kestiği Batı Hattı ile de ilgileniyor. Bursa, “Batı hattını alan İGDAŞ’ta daha rekabetçi fiyatlar yakalayabilir. 4.5 milyar ton tüketimde yüzde 10 avantaj yakalansa yılda 135 milyon dolar eder” dedi. Bursa, İGDAŞ’la sadece Rus gazı alanların değil, Azeri gazı getiren şiretlerin de ilgilendiğini belirtti.
İsrail’de yeni yatırım
Zorlu Enerji’nin enerji alanında yurtdışı yatırımları da var. Rusya’da 170 megavat kapasiteli doğalgaz santralı kurdu. İsrail’de 800 megavat kapasiteli santral yatırımının yüzde 25 hissesinin sahibi. Türkiye-İsrail ilişkileri gerginleştiği dönemde inşaat işini bir ABD’li şirkete bırakmıştı. Ancak bu ülkede yatırımları durdurmuş değil. Aksine yeni yatırım geliyor. Bursa, “Ortaklarımızla yeni bir yatırım konuşuyoruz” dedi. Bursa’nın verdiği bilgiye göre yeni yatırım da 250 megavat kapasiteye sahip olacak. Yatırım daha öncekinde olduğu gibi yine İsrailli ortaklarla yapılacak ve yüzde 40’ı Zorlu’nun olacak. Bu yatırım gerçekleştiğinde Zorlu’nun bu ülkelerdeki iştiraklerine ortağıyla birlikte yapılan yatırımlar 1.5 milyar doları bulacak. Bursa, “İlk projede dört ortaktık. Son projede eski ortaklarımızdan biri olacak. Bizim santraller İsrail’in elektiriğinin yüzde 8 – 10’unu karşılayacak” dedi.
‘Yeni tarife sıkıntı yaratabilir’
EPDK’nın doğalgaz dağıtımında yeni bir tarife metodolojisi üzerinde çalıştığını ve bugün-yarın bu metodolojinin açıklanacağını belirten Bursa, bu konuda şunları söyledi:
“Bu metedoloji sektörü çok etkileyecek. Zaman zaman görüşüyoruz. Bu şekilde yatırımcı gelmez, şöyle olursa sıkıntı çıkar diyoruz. Düzeltmeler yapılıyor. Benim görüşüm şu: Sistem başında yanlış kurgulandı. Bu yanlışın içinde biz de olduk. GAZDAŞ (Gaziantep doğalgaz dağıtımı) bizde. Üste para vererek lisans aldık. Bu işe yatırımımız 300 milyon doları buluyor. 7 yıl para bağlıyoruz. Sonra geri alacağız. Yatırımınızı bu sektörde 6-7 yılda alamazsanız, yanlış olur. Yeni tarife metodolojisi nasıl imkan getirecek? Burada hata olursa birçok şirket sıkıntıya girebilir. Herkes nefesini tuttu tarifeyi bekliyor. Birçok yatırımcının kredi bulması zorlaşabilir. Banka diyecektir ki sen bundan para kazanamazsın, o zaman yarısını sen koy, diyebilir.”
“Rakamlar uçunca çekildik”
Dağıtım ihalelerinde uçuk rakamlar çıktığını belirten Murat Sungur Bursa, “Başkent doğalgaza ben de gittim. Rakamlar uçunca teklif vermeden çıktım. Elektrik dağıtımlarında rakamlar çıktığında, ‘bu piyasada bu kadar rakamlar yok’ dedim. Hepsinde şartname aldık ama girmedik. Bana niye böyle konuşuyorum diye çok eleştiri geldi. Ahmet Bey’e ulaşıp şikayet ettiler. Şimdi 50 milyon dolarları yakarak geri çekiliyorlar” diye konuştu.
İklim Değişikliği Sergisi’nin sponsoru
Santral İstanbul’da devam eden İklim Değişikliği Sergisi’nin sponsorları arasında bulunan Zorlu Enerji, 2010 yılında dünyanın 60 ülkesinde uygulanan en kapsamlı çevre projelerinden biri olarak kabul edilen, gönüllülük ilkesine dayalı, Karbon Saydamlık Projesi’ne (Carbon Disclosure Project-CDP) katılmıştı. Proje, 2000 yılında şirketlerin, yatırımcıların ve hükümetlerin iklim değişikliği tehdidine karşı önlem almalarını sağlayacak bilgileri toplamak ve paylaşmak amacıyla başlatıldı. 10 yıl içinde, 64 trilyon dolar değerindeki varlığı yöneten 534 kurumsal yatırımcının katılımı ile hızla tüm dünyaya yayıldı. Murat Sungur Bursa, bu konuda şunları söyledi:
“Rio’da iklim değişikliği konusunda önemli bir protokol imzalanmıştı. Kyoto Protokolu olarak bilinen bu sözleşmenin süresi gelecek sene doluyor. Şimdi yeni dönemde iklim değişikliği ile yeni mücadele enstrümanı ne olacak? Karbon piyasasında kontratlar 23-30 eurolardan 6 7 eurolara düştü. Şimdi Güney Afrika’da yeni bir toplantı olacak. Belki karbon vergisi gelecek. Biz CO2 protokolünü imzalayan şirketler içindeyiz. Bu konuya önem veriyoruz.”
DÜNYA