Zonguldak’ın yapılan araştırmalara göre ‘tasman afeti’ diye adlandırılan ve yer altı kömür işletmeciliğine bağlı olarak düşey yönlü zemin hareketleriyle karşı karşıya olduğu bildirildi
Zonguldak Valiliği’nce maden ocakları kaynaklı yer altında oluşan boşlukların, yer üstünde meydana getirdiği çöküntüyü ifade eden tasmanın gerçekçi tespiti için İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, Zonguldak Belediyesi, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve Maden Tetkik Arama Kurumu Bölge Müdürlüğü yöneticilerinden oluşan bir komisyon oluşturuldu.
Komisyon çalışmaları kapsamında 2012 yılı Mayıs ayında başlatılan Bahçelievler-Site-İncivez bölgesinde Bülent Ecevit Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi tarafından Zemin Hareketleri Raporu hazırlandı. Raporda, özellikle madenciliğin yol açtığı çöküntüye bağlı zemin hareketlerinin binalar için büyük tehlike oluşturduğu tespit edildi.
Başbakanlık AFAD’dan sağlanan 200 bin TL’lik destek ile zemin hareketlerinin en yoğun gözlendiği cadde ve sokaklarda 16 hat boyunca bir sismik tomografi çalışması ele alındı.
Zonguldak’ın, geçmişten bu yana yer altı kömür işletmeciliğine bağlı olarak tasman adı verilen düşey yönlü zemin hareketlerinin yaşandığı bir kent olduğu belirtilen raporda, “Buna rağmen, bir yandan yer altı kömür işletmeciliği yerleşim birimlerinin bulunduğu bölgelerde sürdürülürken bir yandan da yüksek ve yoğun yapılaşmanın olanca hızıyla devam ettiği bir kenttir. Bu koordinasyonsuz faaliyetler nedeniyle, yer üstü sanat ve mühendislik yapılarında zaman zaman önemli hasarlar meydana gelebilmektedir. Bu durum, bozuk topoğrafya ve jeolojik yapıyla birleşince kent için önemli bir afet riski oluşturmaktadır.” denildi.
Kent yerleşiminin yüzde 90’ının 61 kilometrekarelik alanı kapsayan Kozlu, Üzülmez ve Karadon kömür üretim bölgelerinin üzerinde yer aldığı kaydedilirken, “Bu yerleşim alanlarının altında yapılan üretim faaliyetlerinin doğal sonucu olan tasman, yapılarda işlevi azaltan, hatta yapıyı kullanılamaz biçime getirecek ölçüde ‘çok hafif’ ile ‘çok şiddetli’ dereceler arasında değişen hasarlara yol açmaktadır.
TEHLİKEYE RAĞMEN YÜKSEK BİNALARA DEVAM EDİLİYOR
Raporda, son yapılan sondajlı aramalara göre Kozlu’dan Kilimli’ye kadar olan kalker örtülü kıyı şeridi altında 150 milyon ton taş kömürü bulunduğuna vurgu yapılarak şu uyarı yapıldı:
“Taş kömürü madenini üzerinde Zonguldak kenti vardır. 1975’te yeni metropoliten imar planı hazırlanmıştır. Yeni imar planı hazırlandıktan sonra kömür işletmesinin incelemesine sunulmadan onaylatılmıştır. Altında büyük rezervler bulunan kentteki çok katlı gökdelenlerin sayısı her geçen gün artmaktadır. Hasara uğrayan evlerin yanında yeni apartmanlar yapılmaktadır. İnşaat sahipleri, bu durumu bildikleri halde ‘hasar olursa kömür işletmesi öder’ düşüncesiyle faaliyetlerini sürdürmektedir.”
Bu bölgede kömür üretimi devam ettiği taktirde binaların bir çoğunun oturulamaz hale gelebileceği belirtilen raporda, “Bu alanda çok katlı binalar tehlikelidir. Buna rağmen yeni bloklar yükselmeye devam etmektedir. Tasman sorunları öylesine büyümüştür ki ulusal bir sorun niteliği kazanmıştır. Nasıl bir deprem, sel ve heyelan afetse, Zonguldak kenti de böyle bir afetle karşı karşıyadır. Yapı sistemi tasmana elverişsiz yeni binaların yükselmesine göz yumulmasına kimsenin hakkı yoktur.”
Zonguldak Valisi Erol Ayyıldız’ın önümüzdeki günlerde rapor hakkında detaylı bir açıklama yapması bekleniyor.
Kaynak: Milliyet
