Aşkabat’ta bu yıl ikincisi düzenlenen Türk İhraç Ürünleri Fuarı’nın açılışını yapan Çağlayan, bunun arkasından Türk-Türkmen İş Konseyi toplantılarına da katıldı.
Açılışta konuşan Bakan Çağlayan, THY’nin Aşkabat-Ankara arasında doğrudan seferlere başlamasında bir engel bulunmadığını belirtti, ayrıca “Kardeş kardeşin evine izin alarak gider mi?” diyerek, işadamlarının işini kolaylaştırmak için vizelerin kaldırılması gerektiğini kaydetti.
Aşkabat Sergi Köşkünde düzenlenen Türk İhraç Ürünleri Fuarı’nın açılışına, Türkmenistan Devlet Başkan Yardımcısı Hocamuhammet Muhammedov ve 20 kadar Türkmen bakan katılırken, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov da bir mesaj gönderdi.
Açılışta okunan mesajında Berdimuhammedov, Türkiye-Türkmenistan ilişkilerin gelişmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve Türkmenistan’ın kalkınmasında Türk inşaat şirketlerinin çok büyük rolü olduğunu vurguladı.
Türkmenistan’da faaliyet gösteren Türk şirketlerinin sayısının arttığına işaret eden Berdimuhammedov, bu fuarın her iki ülke işadamlarına yeni imkanlar sunacağına, yeni fikirler ve ortaklıkların ortaya çıkmasına katkı sağlayacağına inandığını vurguladı.
Konserler ve folklor oyunlarının yer aldığı fuarın açılışındaki konuşmasında Bakan Çağlayan, “Atavatanında” olmanın mutluluğunu yaşadığını, iki ülkenin büyük bir gövdenin iki dalı olduğunu, dilinin, dininin, ağıtlarının, geleneklerinin bir olduğunu, iki ülkenin insanlarının, at sırtında birlikte cirit attığını, Köroğlu türküleri dinlediğini, kulaklarına Dedekorkut masalları okunduğunu söyledi.
Türkmenistan’ın gösterdiği gelişmeden memnuniyet duyduğunu belirten Çağlayan, iki ülkenin de ekonomik krizden büyüyerek çıktığına işaret etti. Türk inşaat firmalarının dünyanın en büyük 225 inşaat şirketinin yer aldığı listeye 33 firmayla girdiğini ve iş hacmi açısından dünyada ikinci sırada bulunduğunu belirten Çağlayan, “Firmalarımız, 80’den fazla ülkede 170 milyar dolarlık iş yaptı. Türk inşaat firmalarının dünyada ikinci sırada olmasında Türkmenistan’ın rolü çok büyük” dedi. Türkmenistan Devlet Başkanı’nın sağladığı destekle, Türk firmalarının en fazla işi Türkmenistan’da aldığını belirten Çağlayan, bunun için Berdimuhammedov’a teşekkürlerini sundu.
Çağlayan, iki ülke arasında ticaretin dengeli gelişmesine büyük önem verdiğini, yılın ilk yarısında Türkmenistan’ın Türkiye’ye ihracatının yüzde 52 arttığını kaydetti. Türkmenistan’ın kalkınması, ihracatının artması için Türk firmalarının bu ülkede yatırım yapması gerektiğini vurgulayan Çağlayan, “Türkmenistan’ın doğalgaz ve pamuk dışında ürünler de ihraç eder hale gelmesini istiyoruz. İşadamlarımızın hem burada, hem de üçüncü ülkelerde işbirliği yapmalarına önem veriyoruz” dedi.
Karşılıklı işbirliğinin artması için ulaşım imkanlarının kolaylaştırılması gerektiğini söyleyen Bakan Çağlayan, dün yaptığı görüşmeler çerçevesinde THY’nin Ankara-Aşkabat doğrudan uçuşlarına başlamasında bir engel bulunmadığını bildirdi ve karşılıklı uçuşlar hakkında görüşmek üzere yetkililerin Ankara’da biraraya gelmesini istedi.
Çağlayan, Türkmenistan Devlet Başkanı Yardımcısı Muhammedov ile birlikte fuarı açtı ve standları gezdi. Sergi alanında elişi yerel ürünler satan yaşlı bir çift, Bakan Çağlayan’a “tahya” denilen küçük bir takke hediye etti.
-TÜRK-TÜRKMEN İŞ KONSEYİ TOPLANTISI
Türk-Türkmen İş Konseyi toplantısının açılışında da konuşan Çağlayan, iki ülkenin, turizm, inşaat, sanayi, lojistik alanında çok önemli işbirlikleri yapacağına inandığını belirtirken, “Türkmenistan, Türkiye’nin Orta Asya’ya açılan kapısı ve Türkiye, Türkmenistan’ın Afrika’ya açılan kapısı olarak fırsatları çok iyi kullanmak gerekiyor. Doğalgazın ve enerjinin Avrupa’ya iletiminde Türkiye son derece önemli ortak ülke haline gelecektir” dedi.
Avaza’da gemi yapımı ve tersane konusunda iki ülkenin ciddi işbirliği yapabileceğini vurgulayan Çağlayan, Türkiye’nin büyük başarı kazandığı yat üretimini burada birlikte yapmanın mümkün olduğunu kaydetti.
Türkiye’nin, bütün tecrübesini Türkmenistan ile paylaşmaya hazır olduğunu ve bunu “boyunlarının borcu” gördüğünü belirten Çağlayan, “Bizde bir deyim var. Dükkan senin. Her türlü işbirliğine hazırız. Allah’a şükür dükkanımız ağzına kadar dolu, çok şey var” dedi. Çağlayan, “Türkmenistan’ın ihracatının artması, Türk firmalarının burada yatırım yapması ile mümkün” diye konuştu.
Türkmenistan’ın Türk işadamlarına vize uyguladığını hatırlatan Çağlayan, Türkiye’nin 62 ülke ile vizeyi kaldırdığını belirtti ve vizelerin kaldırılmasının işadamlarının işini kolaylaştıracağına işaret etti.
Çağlayan, “Rusya da gelecek ay başında vizeyi kaldıracak. Rusya ile vizeyi kaldırdığımız ortamda, Türkmenistan’ın vize uygulamaya devam etmesini Türk işadamlarına anlatamayız. ’Aynı milletin dallarıyız, nasıl vize uygularsınız’ diye sorarlar. Cumhurbaşkanımızın ziyaretinde bu sorunun ortadan kalkmasını ümit ediyorum. Kardeş kardeşin evine izin alarak gider mi?” diye konuştu.
-İŞ KONSEYİ TOPLANTISI-
İş Konseyi toplantısında, Türk tarafına Sefa Gömdeniz, Türkmen tarafına ise Türkmenistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Palvan Taganov başkanlık etti. Sefa Gömdeniz, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, iki ülke arasında şimdilik müteahhitlik sektöründe yapılan yoğun işbirliğini diğer sektörlere de yaygınlaştırmak istediklerini belirtti ve “Türk müteahhitleri burada çok büyük işler yapıyor. Türkmenistan’ı Orta Asya’nın lojistik merkezi yapmayı istiyoruz. Burada kurulacak transit depolar, firmalarımıza büyük yarar sağlayacak” dedi.
THY’nin Aşkabat’a doğrudan kargo uçuşu yapmayı ve diğer şehirlerde acentalık açmak istediğini anlatan Gömdeniz, şöyle devam etti: “Türk firmaları turizm alanındaki tecrübesini paylaşmak istiyor. Otel işletmeciliği, tur operatörlüğü , seyahat acentalığı konusunda birlikte çalışmaya hazırız. Türk bankaları teminat mektubu ve yatırım kredileri konusunda hizmet verebilir. Karşılıklı ticaret evi kurmak istiyoruz. Bunun Türkmenistan ürünlerinin dünyaya tanıtımında yararı olur. Türkmenbaşı kenti serbest bölge ve tersane konusunda büyük potansiyele sahip, işbirliği yapabiliriz. Oteller, hastaneler, elektrik santralleri, havaalanlarının, organize sanayi bölgelerinin yatırım ve işletmesine talibiz”.
Türkmenistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Palvan Taganov da ortak çıkarlara dayalı işbirliğini geliştirmek istediklerini söyledi. Bakan Çağlayan, toplantıdan sonra, Türkmenistan’da yerleşik Türk firmalarının temsilcileri ile görüşerek sorunlarını dinledi. Çağlayan, bunun ardından Hocamuhammet Muhammedov ile basına kapalı olarak görüştü.
Meridyen Fuarcılık tarafından organize edilen Türk İhraç ürünleri Fuarına, yapı, mobilya, gıda, inşaat, aydınlatma sektörlerinden 72 firma katılıyor.
Türkmenistan’da 200’ün üzerinde Türk şirketi faaliyet gösteriyor.
AA
