Teşvik sistemiyle 6. Bölge’ye yatırımcı çekmek üzere yapılan ziyaretlerin üçüncü durağı Van’dı. Ziyarete tekstilkent projesi damgasını vurdu. 35 milyon TL bütçeli tekstilkentin 14 bin kişiye istihdam sağlaması bekleniyor..
Van’da yaşanan deprem felaketinin üzerinden bir yıl geçti. Yaşanan 7.2 şiddetindeki depremin hemen ardından Van’a yaptığımız ziyarette sokaklarda yaşanan kaosun depremden daha büyük olduğunu görmüştük. Her bir yardım çadırının önünde yoğun kalabalıklar, yıkıntılar arasında arama kurtarma yapan ekiplerin gayretleri ve ağır hasarlı 3 bin 700 bina…
Türkiye İhracatçılar Meclisi ve beraberinde işadamı heyetiyle bu defa yeni teşvik sistemi ve yatırım gündemiyle yolumuz yine Van’a düştü. Geçen bir yılda depremin kalıntılarını hala silememiş bir Van karşıladı bizi.
TOKİ kanalıyla yapılan konutlar hak sahiplerine teslim ediliyor. Hatta geçen hafta 2 bin 142 deprem konutu daha yapılan kura çekilişiyle sahiplerine teslim edildi. Alt yapı ve diğer yatırımlar için devlet 3.5 milyar TL’lik bir kaynak aktarmış. Fakat özellikle Erciş tarafında nüfusun önemli bir kısmı hala konteynırlarda yaşamaya devam ediyor…
“Yine geldiniz sefa getirdiniz, ama bize çok değil üç fabrika lazım. Bu ziyaretten üç yatırım çıkar mı” diye soruyor bizi taşıyan otobüsteki muavinlerden biri. Vanlılar, yapılan ziyaretlerden eli boş dönülmesinden derli.
Heyette yer alan Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Cem Negrin’e bu soruyu yöneltiyor Cem Negrin, tekstilcilerin özellikle gücü maliyetlerini daha da aşağı, çekmek için bir gün mutlaka buralar da olması gerektiğini söylüyor.
Türkiye’nin tekstilde kendine yeni açılımı ve rekabet avantajını bu pazarlara yapacağı yatırımlarla güçlendireceğini söyleyen Negrin, daha Muş ve Şanlıurfa’ya yapılan ziyaretlerin ardından tekstilkent projesi kendilerine en yakın yerin Van olduğunu anlatıyor.
Yaklaşık 60 kadar iş adamıyla Van’a yapılan ziyaret bu anlamda çok önemli. Çünkü önemli bir kısmı tekstilcilerden oluşan bu heyet, aynı zamanda ilde yapılacak tekstilkent projesinin ilk görüşmelerini de yaptı.
Van Organize Sanayi Bölgesi’ne yapılan ziyaretin ardından TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi ile birlikte tekstilciler kendilerine yatırım için tahsis edilen araziyi de inceledi. Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Emin Yaşar Demirci, bu proje için 35 milyon TL kaynak ayırdıklarını söylüyor.
Proje Van-Gürpınar karayolunun 10’uncu kilometresinde Kurubaş mevkiinde 300 dönümlük- arazi üzerine kurulacak. Yaklaşık 45 tesisin yer alması beklenen tekstilkent projesiyle 14 bin kişiye istihdam yaratılması hedefleniyor. Arazilerin imar planının tamamlanmasıyla tahsislere başlanacağını söyleyen Emin Yaşar Demirci,önümüzdeki yıl alt yapı çalışmalarının tamamlanacağını düşünüyor. Projenin eylül ayında başladığını ve kendilerine bir yıl süre verildiğini anlatan Demirci, önümüzdeki yıl kasım ayında üretimin başlayabileceğini ifade ediyor.
500 BİNİ OLAN TESİSİ KURAR
Bu arada 200 bin ile 500 bin lira arasında bir yatırım bedeliyle tesis kurulabileceğini dile getiren Emin Yaşar Demirci, “Buraya gelmek iste¬yen yatırımcıların en büyük sıkıntısı iş gücü idi. Van, tabii geleneksel bir yapıda hala ve kadınlarına organize sanayi bölgesinde çalışma izni ver¬meyebilir aileler. Bu nedenle biz tekstilkent projesini hayata geçirdik. Tamamen tekstil atölyelerinin yer alacağı bir proje merkezi çok yakın” diyor.
300 BİN İŞGÜCÜ VAR
Van’ın demografik yapısının da tekstil sektörüne uygun olduğunu anlatan Demirci, 1 milyon 22 bin nüfuslu ilde toplam 300 bin işgücü olduğunu belirtiyor. Bunun 41 bininin işsizolduğunu söyleyen Demirci, tekstilkent projesiyle bunun 14 bininin daha iş sahibi yapılacağını anlatıyor. Van’da yapılacak tekstilkent projesinin yerini görmeye giden heyetin yaptığı ayaküstü sohbette ise, Özak Grubu Başkanı Ahmet Akbalık taşımacılığın maliyetlerini soruyor. Vanlı yetkililer, İstanbul’a yönelik olarak 10 tekerlekli bir kamyonun 3 bin liraya, bir TIR’ın ise 5 bin liraya taşıma yaptığını söylüyor.
Fakat en önemli açılımın demiryolu olacağını söyleyen Vanlı yetkililer, Azerbaycan ve İran gibi sınır ülkelere açılan Tatvan demiryoluna ulaşımın şu an yavaş ve az seferler nedeniyle sıkıntılı olduğunu ifade ediyorlar. Bu ulaşımı daha da hızlandırmak için 2 feribot daha ekleneceği böylece yakın zamanda tamamen demiryolu ile ulaşımın sağlanabileceği anlatılıyor.
GÜNEŞE İLGİ
Van’da potansiyel yatırım alanlarından biri de güneş enerjisi. Enerji Bakanlığı’nm 2013 yılı sonuna kadar Türkiye’de lisanslı olarak izin verdiği 600 megavatlık GES yatıranlarında Van 77 megavat ile ikinci sırada yer alıyor. 87 megavat ile en çok lisans verilen birinci il olan Konya’nın ardından gelen Van, bu yönde önemli yatmmlan çekmeye başlamış bile. Bölgede kesinleşen yatınmlann toplam bedeli 300 milyon Euro’yu aşıyor. Bu yatırımların 2013 sonuna kadar hayat bulması bekleniyor.
“İNADINA BURADAYIZ”
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin öncülük ettiği ziyarette Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan da vardı, “inadına buradıyız’ diyen ve burada olmanın teröre meydan okumak anlamına geldiğini söyleyen Çağlayan, emek yoğun sektörleri doğuya getirmek istedikleri için bu toplantıları yaptıklarını belirtiyor. Çağlayan, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Çin, Pakistan ve Vietnam ile rekabet edebilecek bir yapı kurulacağını ifade ediyor.
EKONOMİST/Sibel ATİK
