– Taze betonda priz esnasında donma tehlikelidir. Priz öncesinde veya beton sertleştikten sonra oluşan donma etkileri farklıdır ve hasarları da nispeten azdır.
Taze betonun döküldüğü ortamın sıcaklığı düşünce priz süresi uzar, hidratasyon yavaşlar ve bunun sonucu olarak kalıp alma süresi gecikir. Ancak taze betonun donmasıyla fiziksel olaylar da etkili olur ve suyun donmasıyla hidratasyon durur.
Don etkisine uğrayan beton çözülünce hidratasyon yeniden başlayabilir, ancak çimento hamuru-agrega ve çimento hamuru-donatı ara yüzeylerinde aderans büyük ölçüde azalır.
Taze betonun döküldüğü ortamın sıcaklığı bir gün içinde + 5°C altına düşerse 48 saat süreyle, bir günden fazla +5°C altına düşerse 72 saat süreyle don etkisinden korunmalıdır.
Beton dökümü öncesi alınacak önlemler
1. Don riski olan hava koşullarında beton dökümünden olabildiğince kaçınılmalıdır.
2. Yüksek hidratasyon ısısına sahip çimento, izin verilebilen en fazla çimento dozajı ve düşük su/çimento oranı tercih edilmelidir.
3. Priz hızlandırıcı ve suyun donma noktasını düşürücü katkılar kullanılmalıdır. Ayrıca bir hava sürükleyici katkı maddesinin kullanılmasında da fayda vardır.
4. Betonun ilk sıcaklığının donma derecesine düşmemesi için; agrega, çimento ve su ısıtılmalıdır.
5. Beton yerleştirilmeden önce, kalıpların betona temas edecek bütün yüzeyleri kontrol edilmeli, varsa kar, buz ve donmuş kısımlar temizlenmelidir.
6. Beton dökülecek kalıpların sıcaklığı ile dökülen betonun sıcaklığı arasındaki farkın büyük olmamasına dikkat edilmelidir. Gerekirse kalıplar ıslatılmalı, sıcaklığın belli bir yerde yoğunlaşması da önlenmelidir.
7. Isıtılmış yerlerde dökülen betonun ani kuruması uygun bir kür ile önlenmelidir.
8. Kalıp sökme süreleri don yapan günler kadar uzatılmalıdır.
9. Çimento hidratasyonu sonucu ortaya çıkan ısının beton dışına yayılması önlenmelidir. Bunun için kalıpların dış yüzeylerine uygun yalıtımlar yapılmalıdır. Açık beton yüzeylerinin yalıtımında ise odun talaşı, cam yünü ve polietilen köpük levha kullanılabilir.
