Sitelerdeki güvenlik görevlileriyle ilgili bilinmeyenleri ISS Proser Koruma ve Güvenlik Hizmetleri’nin Genel Müdürü Muzaffer Cengiz Arslan anlattı.
Özellikle büyükşehirlerde yaşayan birçok insan, her türlü sosyal imkanı barındıran sitelerde yaşamayı tercih ediyor. Yüzlerce insanı bir araya getiren sitelerde huzuru ve en önemli unsurlardan biri olan güvenliği sağlamak ise güvenlik görevlilerine düşüyor. Zorlu bir görev üstlenen güvenlikçiler ise hem ilginç olaylarla karşı karşıya geliyor hem de bin bir zorlukla karşılaşıyor. Türkiye’nin en büyük ve etkin şirketlerinden biri olan ISS Proser Koruma ve Güvenlik Hizmetleri A.Ş.’nin Genel Müdürü Muzaffer Cengiz Arslan, sektörle ilgili emlaktasondakika’ya özel açıklamalarda bulundu.
ISS Proser Koruma ve Güvenlik Hizmetleri A.Ş.’nin Genel Müdürü Muzaffer Cengiz Arslan,
Site güvenliğinin AVM ya da özel sektördeki sistemden bir farkı var mı?
Site güvenliğinin diğer sektörlerdeki güvenlik uygulamalarından farkı beklenen tehdit ve risklerin mahiyetinden kaynaklanmaktadır. Site sakinleri site sınırları içinde huzur ve güven ortamı içinde yaşamak istiyorlar ve bunun için fark ödüyorlar. Çocuklarının site içinde tehlikeden uzak güvenli bir şekilde oynamasını, evlerinde daha güvenli şekilde yaşamayı, hatta tatil ve benzeri amaçla evden uzaklaştıklarında gözlerinin arkada kalmamasını arzu ediyorlar.
‘YANGIN VE AFETLER DE RİSK’
Siteye yönelik en önemli risk, site alanına arzu edilmeyen art niyetli kişilerin girmesidir. Bu husus; özellikle hırsızlık amacıyla girenler olmakla beraber sadece bununla sınırlı değildir. Site sakinlerinin sitede görmeyi arzu etmedikleri dilenci, seyyar satıcı, reklam ve pazarlamacılara ilaveten ferden görüşmek istemedikleri kişileri de kapsar. Yangın ve afetler diğer bir riski oluşturmaktadır. Özellikle gece veya site sakini evinde yokken oluşan yangın vakaları, sonuçları açısından son derece önemlidir. Site içi trafik özellikle çocuklar açısından son derece önemlidir. Bunlara site sakinlerini rahatsız eden faaliyetlerin (gürültü ve görüntü kirliliği gibi) önlenmesi de eklenebilir.
‘SİTELERDE ÖNCELİK KAPI GÜVENLİĞİ VE DEVRİYELER’
Dolayısıyla site güvenliği site sakinlerinin huzur ve güven içinde yaşamalarını temin maksadıyla ve yukarıdaki riskler dikkate alınarak şekillendirilir. Siteye yönelik güvenlik riskleri detaylı olarak analiz edilir ve riskleri minimize edecek fiziki yapılar ve sistemler uygulanır. Bunlar fiziki engelleri (çevre duvarı, tel örgü, kapılar, bariyer, aydınlatma gibi), elektronik sistemleri (CCTV, giriş kontrol sistemleri, alarm sistemleri vb.) öncelikle kapı girişleri ve devriyeler olmak üzere adamlı güvenlik tedbirlerini içerir.
‘GÜVENLİKÇİNİN ÖZLÜK HAKLARI SİTE YÖNETİMİNDE’
Site ve konut güvenliği için bir firma seçerken nelere dikkat edilmeli?
Güvenlik hizmeti mevcut mevzuata göre taşeron bir hizmet olarak yürütülmektedir. Bunun hukuki açıdan doğal sonucu asıl işveren sorumluluğudur. Çalışan personelin o işyerinde görev yaptığı süre içindeki maaş, mesai, bayram ve resmi tatil ödemeleri gibi özlük hakları, kıdem tazminatları ve sigorta primleri asıl işverenin yani site yönetiminin sorumluluğundadır. İşçinin, işvereni yani güvenlik şirketi ödemede acz içine düşerse bu ödemelerin tamamını site yönetimi yapmak zorundadır.
‘SİTE YÖNETİMLERİNİN ÇOĞUNDA PROFESYONEL YÖNETİCİ YOK’
Hatta yıllar sonra dahi (5-10 yıl) bu hususlar dava konusu olursa ödeme zorunluluğu ortaya çıkabilir. Bu husus dikkat edilmesi gereken en önemli noktadır. Zira site yönetimlerinin çoğunda profesyonel yönetici mevcut değildir. Gönüllü olarak sitedeki insanlara hizmet için yönetime giren insanların müteakiben bu konuda problem yaşaması üzücüdür. Sözleşmeye bazı maddeler koyarak kanunen yüklenmiş olan bu sorumluluk kalkmaz. Firma seçiminde dikkat edilecek diğer husus gayet tabii olarak yönetim kadrosu, şirketin eğitim ve denetim sistemleri, diğer kanuni sorumluluklar konusundaki (5188 sayılı kanun ile iş sağlığı ve güvenliği gibi) sistemleridir.
SİTE GÜVENLİK GÖREVLİLERİ
ÖZEL GÜVENLİKÇİLER 90 SAATLİK EĞİTİMDEN GEÇİYOR
Güvenlik görevlileri nasıl bir eğitimden geçiyor?
‘5188 Sayılı Özel Güvenlik Kanunu’na göre, ilköğretim mezunları özel güvenlik elemanı olmak üzere müracaat edebiliyorlar. Bunlar özel güvenlik okullarınca verilen 90 saatlik bir eğitimi takiben (silahlı güvenlikler ayrıca 30 saat silah ve atış eğitimi alır.) Emniyet Genel Müdürlüğü’nce açılan sınava girer. Başarılı olduğu takdirde ve talep ederse, valiliğe müracaat ederek, arşiv araştırması da temiz çıkarsa, 5 yıl için çalışma izni alır.
5 YILDA BİR YENİLEME EĞİTİMİ ZORUNLU
Yasal süreç bu şekildedir. 5 yılı doldurduktan sonra bu sektörde çalışmaya devam etmek istiyorsa, bu kez yenileme eğitimi almak zorundadır. ISS Proser şirketi olarak, istihdam etmek üzere seçtiğimiz her bir personeli çalışacağı segmentin özelliklerine göre bir başlangıç eğitimine, müteakiben görevlendirildiği projede oryantasyon eğitimine tâbi tutmaktayız.
‘KARI-KOCA YARDIMA KOŞAN GÜVENLİKÇİYİ DÖVDÜLER’
Site ve konut güvenliğinde çalışan görevliler ilginç olaylarla karşılaşıyor mu?
Hizmet süreniz uzayıp müşterileriniz yani site sakinlerinizle bağlarınız güçlendikçe daha çok ilginç olaylar yaşayabiliyorsunuz. Gece uykudayken evinde yangın çıkan bir site sakinini uyandırıp yangını söndürmemiz ve o insanların canını kurtarmamız hem hizmet hem de duygusal açıdan unutamadığımız bir vakadır. Bazen de komik olaylar yaşanmaktadır. Bir gün bir bloğun giriş katında oturan bir ailede bir kavga yaşanır. Derken kavganın şiddeti artar ve kadın “İmdat! Adam öldürüyorlar, cankurtaran yok mu?” şeklinde çığlık atmaya başlar. 5188 sayılı yasanın 7. maddesi böyle bir durumda bize konuta girip olaya müdahale etme yetkisi vermektedir. Buna dayanarak duruma müdahale etmek üzere güvenlik elemanımız, güvenlik şefiyle birlikte dairenin kapısını çalar. Kapı açıldığında, az önce karısını tekme tokat döven adam karısıyla birlikte bizimkilere saldırır.
‘EN BÜYÜK SIKINTI İSTİHDAM AÇIĞI’
Güvenlik şirketlerinin yaşadığı sıkıntılar neler?
Sadece sitelere has olmamakla beraber en büyük sıkıntı güvenlik sektöründeki istihdam açığıdır. Başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde yeterli güvenlik personeli bulunamamaktadır. Maalesef güvenlik sektörü şu ana kadar cazip bir hale getirilememiştir. Bu konuda sivil toplum kuruluşlarımız olan GÜSOD ve federasyon, emniyet ve üniversitelerle ciddi çalışmalar yapmaktadır. Sitelerde şirketler açısından yaşanan sıkıntıların başında ise bir çok sitede yönetim kurullarının sık sık değişmesi ve yönetimde devamlılığın olmamasıdır.
Site ve konutlarda çalışan güvenlik görevlileri belli aralıklarla değiştiriliyor mu?
Site güvenlik elemanının en büyük özelliği site sakinlerini, onların misafirlerini, hizmet aldıkları kişileri tanımasıdır. Dolayısıyla bütün sektörlerde olduğu gibi sitelerde de arzu edilen devamlılıktır. Ancak özel güvenlik sektöründe oldukça yüksek bir turn-over oranı bulunmakta ve maalesef arzu edilmemekle beraber sık değişimler olmaktadır. Bu da hizmet kalitesini menfi etkilemektedir.
‘GÜVENLİK ŞİRKETİNDEN TEMİNAT MEKTUBU İSTENEBİLİR’
Site yönetimleri güvenlik şirketleriyle sözleşme imzalarken nelere dikkat etmeli?
Asıl işveren sorumluluğunu düşünerek; riskleri minimize edecek hususlar sözleşmeye dahil edilmelidir. Şirketin çalışanlarının yasal zorunluluklarını yerine getirdiğine dair belgeleri (bordrolar, SGK prim ödemeleri vb.) talep etmek, şirkete yapılacak ödemeleri bu belgelerle bağlantılı hale getirmek ve belli bir miktar teminat mektubu talep edilmesi sözleşmeye konulabilir. Bunun dışında hizmet kalitesine ilişkin standartları ve kriterlerini belirlemek; şirketin eğitim denetim sıklıkları ve içeriklerini de sözleşmede belirtmek yararlı olur.
Site yönetimlerinden nasıl talepler geliyor?
5188 sayılı yasaya göre özel güvenlik görevlilerinin 7 adet yetkisi bulunmaktadır. Özel güvenlik görevlilerinin bunların dışında bir iş yapması yaptırıma tabiidir. Buna rağmen zaman zaman site yönetimlerince yasaya uygun olmayan taleplerde bulunulmaktadır. Bunların başında trafik düzenlemesi ile ilgili konular gelmektedir. Site giriş kapısının önündeki trafiği düzenlememizi isterler. Özellikle geceleri sitelerin çoğunda teknik personel bulunmamakta ve asansörlerde meydana gelecek arızalara güvenlikçilerin müdahalesini talep etmekteler. Bu ölümcül hatalara sebebiyet verebilecek bir konudur. Bunların tamamı özel güvenliğin yetki alanı dışındaki konulardır ve yerine getirildiğinin tespiti halinde idari para cezaları uygulanmaktadır.
SİTE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
‘KONUTLARA YÖNELİK HIRSIZLIK SUÇU ARTTI’
Konut güvenliğinde yeni sistem ve teknolojiler neler?
İstanbul’da kapkaç suçu bir hayli yüksekti. Şehri baştan başa MOBESE kameralarıyla donatarak ve uygun merkezlere güven timleri konuşlandırarak bu suç asgari seviyeye indi. Bu kez de hırsızlık suçu arttı. Özellikle konutlara yönelik hırsızlık sayısında ciddi artışlar meydana geldi. Bunu önlemek üzere aynı şekilde teknolojiden istifade etmek gerek. Yine öncelik kameralarda olmalı. 7/24 kayıt yapabilen, her hava şartında net görüntü verebilen kamera sistemlerinden istifade etmek lazım. Alarm sistemlerinin kullanılması da çok işe yarıyor. Daha işin başında sinyal vermeye başlayan bir alarm yeterli caydırıcılığı sağlayacak ve hırsızın süratle evinizden uzaklaşmasını sağlayacaktır.
‘BAZILARI ALARM SİSTEMLERİNİ AKTİF HALE GETİRMİYOR’
Alarm sistemiyle entegre çalışan aydınlatma sistemleri de mevcut. Her kapıya, pencereye monte edilebilen alarm sistemleri, beam dedektörleri var. Ayrıca akıllı daire giriş kapıları ve kilit sistemleri kullanılabilir. Ancak, önemli olan site sakinlerinin elde mevcut önlemleri yerine getirmesidir. Bu güne kadar gerçekleşen olayları analiz ettiğimizde, birçok vakada site sakininin kapısını kilitlemediği, penceresini açık bıraktığı, mevcut olan alarm sistemini çeşitli bahanelerle aktif hale getirmediği görülmektedir.
‘KAYIT DIŞI ÇALIŞANLAR RİSK YARATIYOR’
Özel güvenlik elemanları genel olarak sitenin giriş kapısında izinsiz girişleri önlemektedir. Ancak; sitelerde günümüzün modern yaşamının bir parçası haline gelen hizmetliler, yardımcılar, bakıcılar gibi önemli sayıda ev içi çalışan bulunmaktadır. Maalesef bunların bir bölümü de kaçak olarak bulunmakta ve kayıt dışı olarak çalışmaktadır. Bunların yaratabileceği risklere karşı tüm site sakinlerinin duyarlı olması gerekmektedir.
BELİRSİZ ZAMANLARDA GÜVENLİKÇİLERE DENETİM YAPILIR
Güvenlik görevlileri belli bir denetimden geçiyor mu?
Elbette. Özel Güvenlik Şube Müdürlüğü’nün yaptığı denetimler dışında, şirket içi denetim sistemimiz bulunmaktadır. Entegre denetim sistemi olarak adlandırdığımız bu sistem farklı zamanlarda, farklı kişi veya gruplarca yapılan, merkezi olarak sonuçları ve düzeltici faaliyetleri takip edilen bir denetim sistemini içerir. Operasyondan sorumlu direktör ve direktör yardımcılarımız belli aralıklarla projelerini denetlerler. Proje müdürünün ayda bir kez gece belirsiz bir zamanda denetim yapması bir zorunluluktur.
‘PERSONELİN TEPKİSİNİ ÖLÇERİZ’
Operasyon ekibi dışında ve operasyondan bağımsız direk olarak COO’ya rapor eden ve ISS Kalite Güvence Departmanı’na bağlı bir denetim ekibimiz mevcuttur. Denetim departmanı uzman denetçiler vasıtası ile gündüz ve gece denetimleri yanında ‘Drill’ tabir ettiğimiz uygulamalı denetimleri de icra etmektedir. Bunlar gerçek senaryolara dayalı olarak tatbikatlar şeklinde yapılır; siteye sızma, kapıdan yetkisiz giriş, şüpheli paket gibi değişik drill modülleri mevcuttur. Bunlar hizmet sağladığımız yerin maruz kaldığı tehditlerle uyumlu olarak seçilir ve belirlenir. Örneğin bir siteye lüks bir araçla site sakini gibi hırsızlık amaçlı girmeye çalışarak personelin tepkisi ölçülür. Bu esnada personelin uygulamaları kayıt altına alınarak başarılı olduğu alanlar belirlenir. Hataları tespit edilir. Bunların o anda giderilebilecek olanları orda eğitilir, olmuyorsa, ayrıca eğitim planlaması yapılır.
‘GÜVENLİKÇİLERİN PERFORMANSI RAPORLANIR’
Son olarak projenin Kalite Performans Denetimi (KPD) dediğimiz son bir denetim daha yapılır. Bu denetim her dört ayda bir farklı uzmanlar tarafından gerçekleştirilir. Amacı, sözleşmede taahhüt edilen standartların sağlanıp sağlanmadığını tespit etmektir. Tüm denetimlerin sonuç raporları otomasyon sistemimizde takip edilebilmekte ve müşterilerimize özel açılan web sayfalarında raporlanabilmektedir. Sonuçta, şirketimizin güçlü yanlarından birinin yıllarca elde ettiğimiz deneyimlerin ışığında oluşturulan entegre denetim sistemi olduğunu ifade edebilirim.
Merve N. Güreş/Emlaktasondakika.com