Geçtiğimiz hafta TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Torba Yasa ile çözüme kavuşturulan sorunlardan biri de çakışan sigortalılık statüleri ile ilgili.
Sorun, Bağ-Kur sigortalısı olan bir kişinin aynı dönemde ücretli olarak çalışmaya başlaması halinde ortaya çıkıyordu.
Kişinin asıl gelirini temin ettiği çalışma şekli bir işverene bağlı olarak ücretli çalışma olsa da bazen çok küçük oranda bir şirket ortaklığından dolayı SSK statüsünde sigortalı sayılmıyordu. Bağ-Kur kapsamında sigortalı sayılmasından dolayı da emekli olabilmek için daha uzun süre prim ödemek zorunda kalıyordu.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ‘Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi’ başlıklı 53. maddesinde yapılan değişiklikle artık bu sorun bitiyor ve Bağ-Kur sigortalısı iken ücretli çalışmaya başlayanların mağduriyetleri gideriliyor.
SORUN NEYDİ?
5510 sayılı Kanunun 53. maddesinin birinci fıkrasının mevcut haline göre, sigortalının 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde, öncelikle 4/c kapsamında sigortalı sayılıyor.
4/c kapsamında çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılıyor. İlk önce başlayan sigortalılığın kesintiye uğraması halinde, sonradan başlayan çalışmaya göre sigortalılık hali başlatılıyor.
Başka bir anlatımla, Bağ-Kur sigortalısı olan kişinin aynı dönemde bir işyerinde ücretli olarak çalışmaya başlaması halinde, Bağ-Kur sigortalılığı devam ettiği sürece SSK sigortalısı olması mümkün olamıyor. SSK sigortalısı sayılmadığı için de ücretli çalıştığı işyerinde iş kazası geçirmesi halinde sorun yaşıyor. Ayrıca da Bağ-Kur sigortalısı olarak daha geç sürede emekli olmak durumunda kalıyor.
TORBA YASA İLE DURUM DÜZELTİLİYOR
Torba Yasa ile yapılan değişiklikle, sigortalının SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde, öncelikle 4/c kapsamında sigortalı sayılması korunuyor. Ancak ücretli olarak SSK kapsamında ve kendi adına ve hesabına bağımsız olarak çalışması veya şirket ortaklığı nedeniyle Bağ-Kur kapsamında sigortalılık hallerinin çakışması halinde, önce başlayan sigortalılık statüsüne bakılmaksızın SSK statüsünde sigortalı sayılmalarına imkan sağlanıyor.
Yeni düzenlemeye göre, sigortalının 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) sigortalılık statüleri ile 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde öncelikle 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı sayılacak.
Sigortalının aynı anda 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde ise 4/a (SSK) kapsamında sigortalı sayılacak.
Buna göre, sigortalılık statüleri çakışanlar, SSK’dan emekli olabilmek için son 3,5 yılda işyerlerini ve ortaklık hisselerini başkalarına devretmek zorunda kalmayacaklar.
İşyerini veya ortaklık hisselerini bir başkasına devretmeye gerek kalmadan, ortağı olmadıkları bir başka işyerinde ücretli çalışarak SSK statüsünde sigortalı olabilecekler.
Alıntı / Metin Taş/Sezgin Özcan
