UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde bulunan “Hisn ül Ekrad” adıyla da bilinen tarihi Şövalye Kalesi, dünyanın en iyi korunmuş kaleleri arasında. Öyle ki Kudüs Fatihi Selahattin bile bu kaleli almamış…
Suriye’nin Humus kentinde bulunan tarihi Şövalye Kalesi (Crac Des Chevalier), dünyanın en iyi korunmuş kaleleri arasında yer alıyor.
UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde bulunan, Akdeniz ve Lübnan’ı aynı anda kontrol edebilme imkanına sahip 650 metre yükseklikteki bir tepenin üzerine, 1031 yılında dönemin Halep Emiri tarafından inşa edilen kale, 1. haçlı seferi sırasında, 1099 yılında haçlı şövalyelerinin eline geçti.
Yazar Emin Maluf, ahırlar, toplantı salonları, kilise ve erzak depoları eklenerek 2 bin kişilik garnizonu alabilecek büyüklükte bir karargaha dönüştürülen, “Hisn ül Ekrad” adıyla da bilinen kaleyi şöyle tasvir eder:
“Frenkler, en ürkütücü kalelerinden birini Hisn ül Ekrad’ın bulunduğu yere kurar. Yeni kalenin adı pek değişmez. ‘Ekrad’ biraz bozularak önce ‘Crat’ sonra ‘Crac’ yapılır. Kale, heybetli siluetiyle yirminci yüzyılda bile Bukayye ovasına hala tepeden bakar.”
Çeşitli rivayetlere göre kale, 1099 yılında Kudüs’te yaralı şövalyelere ve hac amacıyla Kudüs’e gelen Hristiyanlara yardımcı olmak amacıyla kurulan Şövalyeler tarikatının en önemli üslerinden biri olarak kullanılır. Kudüs’ün Selahaddin Eyyubi tarafından alınmasının ardından Kıbrıs’a ve daha sonra Rodos adasına çekilen Şövalyeler tarikatı, önce “Rodos Şövalyeleri”, daha sonra “Malta Şövalyeleri” adlarını alır.
NE NURETTİN ZENGİ NE SELAHADDİN EYYUBİ ALABİLDİ
Büyük Selçuklu Devletinin Halep Atabeyi Nureddin Zengi’nin 1163’te kuşattığı kale, 1188 yılında Selahaddin Eyyubi tarafından da kuşatılır. Ancak 7 kuleli kale, 1271 yılında Memluk Sultanı Baybars tarafından alınana kadar haçlı şövalyelerinin karargahı ve haçlı ordularının lojistik merkezi olarak kullanılır.
Baybars’ın kaleyi fethine ilişkin çeşitli rivayetler bulunuyor. En yaygın rivayete göre Baybars, kale komutanı olan haçlı şövalyesine Trablus’taki haçlı komutanının adını kullanarak “kalenin hemen teslim edilmesini emreden” sahte bir mektup yazar. Baybars’ın, hileli yol kullanmak dışında kaleyi asla ele geçiremeyeceği iddia edilir.
Kaleyi ele geçirmesinin ardından haçlı ordularına karşı önemli bir üstünlük kazanan Baybars, kaledeki kiliseyi camiye çevirir.
-FETHEDİLEMEYEN KALEDEN DOĞAL FİLM SETİNE-
Tarihin önemli olaylarına sahne olan ve çok önemli tarihi şahısları, komutanları ağırlayan kale günümüzde turistlerin yoğun ilgi gösterdiği mekanlar arasında yer alıyor.
Festival ve konser gibi etkinliklerin yanı sıra çok iyi korunmuş yapısı ve etrafında yerleşim birimlerinin az olması, kalenin tarih konulu birçok filmin doğal seti olarak kullanılmasına yol açıyor.
Etrafında çok sayıda turistik otel ve restoran bulunan kalenin içinde de yerel kıyafetli satıcılar, Suriye’ye özgü hediyelik eşya satıyor.
Kale atların nal izleriyle aşınmış iç zemin blok taşları, onlarca metre derinlikteki kilerleri, uzun koridorları, bine yakın atı alabilecek ahırları, kilometrelerce görüş mesafesi sağlayan kuleleri, zeminin birkaç kat altında bulunan su kuyuları ve karanlık odalarıyla ziyaretçilerde tarihin içinde dolaşıyormuş gibi bir his uyandırıyor.
(aa)