Şanlıurfa’da gazeteci Metin Yeğin’in girişimiyle 400 kişinin yaşayacağı ekolojik köy kuruluyor. Bunu yapan ise ev sahibi olmayan insanlar… Ekolojik köylerinde organik tarım yapacak, enerjilerini de kendileri üretecekler
Şanlıurfa Viranşehir’de 400 kişi, gökyüzüyle yakından ilgileniyor şu aralar. Bu yıl, hiç olmadığı kadar çok yağan yağmurun durmasını bekliyor. Yaşayacakları evleri yapabilmeleri için bu şart. Çünkü evlerini kerpiçten yapacaklar. Karılan harcın suyla temas etmemesi gerekiyor. Dünyanın her yerini dolaşıp belgeseller çeken, gazeteci-yazar Metin Yeğin’in girişimiyle burada ekolojik bir köy kurulacak, organik tarım yapacak ve enerjilerini kendileri üretecekler.
Projenin iki ayağı var: İlki, insanların barınabileceği mekanların yine kendileri tarafından hayata geçirilmesi, ikincisi ise ortak kullanım alanlarında ürün yetiştirilip bunların pazarlanması. Viranşehir’de beş, altı ailenin aynı evde kaldıklarını söyleyen Metin Yeğin, ekolojik köyde yaşacak olanlar için birkaç şart aradıklarını belirtiyor: “Baştan söyleyelim, biz iyiliksever insanlar falan değiliz. Kimseye sadaka dağıtmıyoruz. Onurumuzla evlerimizi kendimiz yapacağız çünkü. Hiçbir yerden para almıyoruz. Hiçbir sivil toplum kuruluşu yok arkamızda. İnsanlara da bunu dedik, ‘Bizim bizden başka kimsemiz yok, hep birlikte çalışmalıyız.’ Belediyeden ekolojik evler için toprak aldık, bize tahsis etti. Burada ev sahibi olmak için evsiz olmanız veya kalabalık bir evde yaşamanız aynı zamanda birlikte çalışmaya açık olmanız gerek. Bütün işleri birlikte yapıyoruz. Ancak kapısı, damı, camı oturanlara ait olacak.”
Yazın serin kışın sıcak
Şu an, üç ev tamamlanmak üzere. 15 ev daha yapılacak. Bütün evler betonarme değil kerpiçten olacak. Sakın dudak bükmeyin, kerpiç evin sağlıklı olduğunu söylüyor Yeğin. Arizona’da evlerin yüzde 80’inin ‘çevreci olarak nitelendirilen’ kerpiçten yapıldığını anlatıyor: “Bu evler çok sağlıklı. Yazın serin, kışın sıcak tutuyor. Sürekli hava alıyor. Çöl iklimine çok uygun, tasarruflu… Kışın hiçbir şey yakmasanız bile içi 15 derece oluyor, yazın ise klimaya ihtiyaç duymuyorsunuz.”
Yeğin, evlerin insanların sadece başlarını sokacak derme çatma evler olmadığını savunuyor. Çünkü evsizler tam 140 metrekarelik bir yaşam alanına sahip olacak. Her evin ortak kullanacağı 450 metrekarelik bahçesinde şifalı otlar, meyveler yetiştirecekler. Bu arada hatırlatalım, kimsede mülkiyet hakkı yok evlerde. Diyelim siz o evde 100 yıl yaşadınız, sonra çocuklarınıza bırakabileceksiniz. Ne satma ne kiralama hakkınız var. Ayrılma halinde ev, kooperatife geçiyor. Onlar da evsiz birilerini alıyor yanlarına…
Çölden önce son kavşak
Ortak alanda yapılacak ekolojik tarımdan da bahsedelim. Toplamda 15 dönümlük bir yerde organik tarım düşünülüyor. 600 nar ağacı dikilmiş vaziyette şu an. Permakültür ve organik tarımdan elde edilen gelirden elde edilecek parayla mevsimlik işçiliğe de son vereceklerini anlatıyor Yeğin: “Eski mahalleler gibi dayanışmacı alanlar yaratmak istiyoruz. Demokrasi dediğimiz şey apartmanlarda değil, komşuluğun, dayanışmanın olduğu bu tür yerlerde olur. Biz yeniden üzüntülerin, sevinçlerin paylaştıkları alanlar oluşturmaya çalışıyoruz. Tamamen çevreyle dost bir köy olacak burası. Viranşehir’de bütün yıl güneş var, bunu kullanacağız. Rüzgar panelleri de yaparak enerji elde edeceğiz. Viranşehir önemli bir noktada çünkü çölden önce son kavşakta. Daha önce yeraltından 250 metrede su çıkıyordu. Şimdi bu 450 metreye indi. 500 metreyi geçince zaten su bulunmuyor. Çölden önceki son kavşak dememiz bu yüzden. Bu ekolojik köy sadece insanlara değil çevreye de faydalı olacak.”
140 metrekaresi 7 bin TL
METİN Yeğin, yeni bir ev yapma biçiminin doğduğunu savunuyor. Ustalara, uzmanlara, iş makinelerine ihtiyaç duymadan herkesin kendi evini yapabileceğini söylüyor: “Bu çevreci evlerin maliyeti de çok düşük. 140 metrekarelik bir evi biz 7 bin TL’ye mal ediyoruz. Para havuzda, bizde değil. İhtiyaca göre havuzu kullanıyoruz. Biz yüzlerce yıllık bir geleneği farklı bir şekilde yapıyoruz. Klasik kerpiç evden farkı içinde yüzde 10 alçı, yüzde 2’de kirecin bulunması. Depreme de dayanıklı hale geliyor. Bu yılın sonunda o bölgeyi tanıyamayacaksınız!”
Star
