İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ile Zoğrafyon Lisesi Mezunlar Derneği, tarihte ilk kez Rum mimarların eserlerini bir sergide ve kitapta bir araya getiriyor
Sergi İstanbul’dan sonra Atina ve Selanik başta olmak üzere muhtelif şehirlerde de açılacak. Kitap ise üç dilde hazırlanıyor.
OSMANLI mimarisinde vazgeçilmez yeri olan Ermeni mimarlar, başta Balyan Ailesi olmak üzere muhtelif kitaplara konu olmuştu ama Rumlar arasında mimar olabileceği fikri bile hayli romantik kaçıyordu doğrusu. Oysa, İstanbul mimarisinin Batılaşmasında en az Ermeni mimarlar kadar Rum mimarların da yabana atılamayacak katkısı vardı. Üstelik, her gün önünden geçtiğimiz ve mimarisine hayran kaldığımız binaların bir kısmı Rum mimarlara aitti.
İşte bu nedenle, Cumhuriyet tarihinde ilk kez İstanbul mimarisinde önemli tesiri bulunan Rum mimarların eserlerinin bir sergide bir araya getirilmesi, bunun da aynı zamanda kitap olarak yayımlanması son derece önemli.
Atina yolcusu
Zoğrafyon Lisesi Mezunlar Derneği ile İstanbul 2010 Kültür Başkenti Ajansı’nın işbirliğiyle hazırlanan sergi, mimari eserlerin muhtelif fotoğraflarından ve yapılış sürecini kapsayan arşiv malzemelerinden oluşuyor. Kitapta ise 12 Yunan ve Türk araştırmacının konuya ilişkin makaleleri yer alıyor. Kitabın bir başka önemli özelliği ise Türkçe-İnglizce ve Yunanca-İngilizce olarak iki ayrı nüsha halinde hazırlanmış olması. Kitap, bu konuya değinen ilk eser olması bakımından da ayrı bir önem taşıyor.
“19. ve 20. Yüzyılda İstanbul’un Rum Mimarları” sergisi, 22 Kasım’da mimarların büyük çoğunluğunun mezun olduğu Sanayi-i Nefise yani Güzel Sanatlar Fakültesi’nde açılacak. Kendisi de Rum asıllı olan Osman Hamdi Bey Salonu’nda yer alacak sergi, daha sonra Yunan Konsolosluğu’na taşınacak. Arkasından da Atina ve Selanik’e doğru yola çıkacak.
90 mimar ve 150 bina
Tespit edilen 450 civarında mimar ve kalfa arasından 90 mimar ve 150 bina sergide yer alacak. Bunlardan bazıları:
– Pera Müzesi (Bristol Oteli) – Mimar Manoussos
– Fener Rum Erkek Lisesi – Mimar Konstantin Dimadis
– Aya Triada Kilisesi – Mimar Vasilaki İoannidis
– Zoğrafyon Lisesi – Mimar Periklis Fotiyadis
Ayasofya ihtişamına kavuştu
İSTANBUL’da Ayasofya Müzesi’ni aydınlatan kandillikler ile Osmanlı döneminde yapılan selatin camilerindeki en büyük hat levhaları olan 7.5 metre çapındaki hat levhaları, yaklaşık 1 yıl süren restorasyon çalışmaları sonunda eski ihtişamına kavuştu. Yapımında ıhlamur ağacının kullanıldığı ve üzerinde “Allah”, “Hz. Muhammed”, “Hz. Ebubekir”, “Hz. Osman”, “Hz. Ali”, “Hz. Hasan” ve “Hz. Hüseyin”in isimlerinin yazılı olduğu, dünyanın bilinen en büyük hüsn-i hat levhaları da, hattatların usta ellerinde eski ihtişamına kavuşturuldu. Ayasofya Müzesi’ni aydınlatan top kandillik ile çevresindeki küçük kandillikler yenilendi. Müzenin ortasında yer alan ve en dikkat çeken unsurlarından olan top kandillik, aslına sadık kalınarak restore edildi. Çevresinde yer alan küçük kandillikler ise pirinçten aslına uygun yeniden yapıldı. 70 adet kandillik, Ayasofya’nın içini ışıl ışıl aydınlatmaya başladı.
Hürriyet/Sefa KAPLAN
