İstanbul’da plazaların yoğun olduğu semtlerdeki restoranlar aylık 200-260 lira arası yemek ücreti alan çalışanları isyan ettirdi. Bir salata ve içeceğin 30 liraya kadar çıktığı restoranlar, kira ve işçi ücretlerini gerekçe gösteriyor
Plazaların yoğun olarak sıralandığı Maslak, Levent, Esentepe hattında faaliyet gösteren restoranlar fiyatları nedeniyle çalışanları da isyan ettirdi. Bir tavuk şişin 24 lira, salatanın ise içecek ile birlikte 30 lirayı gördüğü restoranlara giden çalışanlar ayda 200-260 lira arasında aldıkları yemek ücretleri ile ay sonunu getiremedikleri için isyan ediyor. Maslak’ta bir ilaç şirketinde çalışan Ayşen Gültepe, “Her gün ekmek arası döner yemek mümkün değil. Arada sırada düzgün yemek yeme ihtiyacı duyuyoruz ama restoranlardaki fiyatlar el yakıyor. Özellikle Maslak gibi bir yerde gidilebilecek çok yer olmadığı için o pahalı restoranlara gitmek zorunda kalıyoruz ama bir porsiyon tavuk ızgara ve bir içecek için en az 25 lira veriyoruz. Bize verilen yemek kartlarıyla ancak 10 gün bu fiyatlara dayanabiliriz” diye dert yanıyor. Restoranlar arasındaki fiyat farkı mevcut mevzuatlar nedeniyle bu kadar açılmış durumda. Lokantacılar Federasyonu’na bağlı restoran ve lokantalar, federasyonun belirlediği fiyat tarifeleriyle çalışmak zorunda. Bu yüzden bu işletmelerde fiyatlar tarifeye tabi.
KAFAYA GÖRE FİYAT
Fiyatların tavan yaptığı ve çalışanlar tarafından da ‘lüks’ olarak algılanan restoranlar ise İstanbul Ticaret Odası’na şirket olarak kayıtlı. Ve bu kategorideki restoranlar serbest piyasa ekonomisinden yararlanıp fiyatları kendilerine göre belirliyorlar. Tüketici için yapmaları gereken tek şey ise restoranın dışında görünür bir yere fiyat listesini asmak. Biz de SABAH olarak bu semtlerdeki özel işletmeleri gezdik ve neredeyse hiçbirinin girişinde ya da kapısında herhangi bir fiyat listesi ile karşılaşmadık.
Halkbank ile yemek kart çıkaracaklar
Türkiye Halk Bankası ile yemek kartlarındaki yüzde 25’i bulan komisyon maliyetlerinden kurtulmak için bir proje üzerinde çalıştıklarını dile getiren İstanbul Lokantacılar Odası Başkanı Sait Karabağlı, şunları söyledi: “Hem kredi hem de yemek kartı yerine geçecek bir kart üzerinde çalışıyoruz. Son aşamaya geldik. Bu şekilde komisyonlardan kurtulup hem daha uygun fiyatlı mönüler hazırlayacağız hem de kısa süreli zamların da önüne geçmiş olacağız. Böylece 1.5 liraya döner satanlarla da mücadele edeceğiz.”
Alo 174’e şikâyet edin
Eskiden belediyelerde olan denetimlerin bugün Tarım İlçe Müdürlükleri tarafından yapıldığına dikkat çeken İstanbul Lokantacılar Odası Başkanı Sait Karabağlı, “İstanbul’da 39 ilçe var ama 11 ilçede Tarım İlçe Müdürlükleri bulunuyor. Bu birimler doğal olarak yeterli olmuyor. Tüketici Alo 174 hattını fazla dikkate almadı ama oraya gelen şikayetler ihbar kabul ediliyor ve denetmenler restoranlardaki fiyatların hesabını sorabiliyor” diyor.
Türkiye Lokantacılar Federasyonu Başkanı Aykut Yenice:
Çalışanlara yazık günah
Türkiye Lokantacılar Federasyonu Başkanı Aykut Yenice, restoranlarda bir tavuk şişin 24 liraya satılmasının çok acı bir tablo olduğunu dile getirdi. “Çok afaki rakamlar söz konusu. Yazık günah. Sektörümüze yakışmayan, tüketiciyi mağdur eden uygulamalar bunlar ama ne yazık ki mevzuat böyle olduğu için müdahale edilemiyor” dedi.
Türkiye Lokantacılar Federasyonu YK Üyesi Abdullah Korun:
Ciddi bir fiyat karmaşası var
Federasyona bağlı restoranlarla İTO’ya bağlı restoranlar arasında ciddi bir fiyat karmaşası var ve bu sorun bir türlü düzeltilemiyor. Aynı sokakta yan yana iki restoranda afaki fiyat farkına çok rahat şahit olabilirsiniz. Biri mevzuata tabi diğeri değil. Burada tek belirleyici tüketici kalıyor. Tüketiciler tepkilerini göstermezlerse restoranlardaki fiyat farkı daha da açılır.
Düşük kâr marjıyla çalışıyoruz
Kilosu ortalama 7.5 lira olan tavuğun ızgara şiş porsiyonunun 21 liraya satıldığı Gelik Restoran’ın yetkilileri, “Biz sendikalı işçi çalıştırıyoruz. Bu fiyatlarla bile ancak yüzde 10 kâr marjlarıyla çalışıyoruz. Ama şikâyetler artınca fiyatlandırmayı yeniden gözden geçirmeye karar verdik” diyor. Bir porsiyon tavuk ızgara ve içeceğin 25 lirayı gördüğü Esentepe ve Maslak’taki Pelit’in yetkilileri ise ge rek yer kiralarının gerekse kullanılan malzemenin geliş fiyatının menüdeki yemek fiyatlarını yukarı çektiğini belirttiler. Gayrettepe’deki Piola Restoran’ın yetkilileri de 28 liraya sattıkları bir porsiyon tavuk ızgara ile 4 liraya sattıkları bir bardak çay için kira ve malzeme fiyatlarını gerekçe olarak gösterdiler.
Sabah/Pınar Çelik
