Denizli’de termal suların içindeki kirecin çökeltisiyle oluşan Pamukkale travertenlerinin beyazlığının sürekli akan suyla oluştuğu zannediliyor
Suyla temas edilen ilk 10 metrelik alanla ve bazı yerlerinde suyun olmadığının görülmesinden dolayı Pamukkale’nin su yetersizliği sebebiyle kararmaya yüz tuttuğu düşünülüyor. Ancak UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Pamukkale’nin beyazlığı bilinenin aksine sürekli sulanmasıyla değil, kurumasıyla meydana geliyor.
Pamukkale travertenlerinin oluşumu çay demliğinin içindeki kirecin meydana gelişine benziyor. Ancak burada birkaç bardaklı su değil, saniyede 415 litrelik yer altından çıkan sıcak termal suyu düşünmek gerekiyor. Travertenlerin beyazlaması için belli aralıklarla farklı bölümlerinin üstüne kanallardan su akıtılıyor, yaklaşık 5 günde kurumaya bırakılıyor. Kurumaya bırakılmayan travertenler beyazlamadığı gibi sararma, yeşillenme ve yosunlaşmış şekilde görülüyor. Suyun ilk verildiği alanlarda çok sıcak olması, akıntı ve çanaklarda kurumamasından dolayı beyazlık oluşmuyor. Pamukkale’de suyun travertenlere verilmesi Denizli İl Özel İdaresi’ne bağlı Pamukkale İşletme Müdürlüğü tarafından yürütülüyor.
Denizli İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Adem Oklu, “Pamukkale’nin beyaz olması için suyu iki gün bir yerde akıtıyoruz, beş altı gün kurutuyoruz.” diyor. Oklu, “36 derece olan su iletim kanallarına çıktıktan 6-7 metre sonra sıcaklığı 26 dereceye düşüyor. Oksijenle temas başladıktan sonra beyaz kalsiyum karbonat çökeltisi oluşuyor.” diye konuşuyor. Pamukkale’ye gelen misafirlerden, travertenlerin kurutma zamanı olduğunu bilmedikleri için, “Su kalmamış, kurumuş” şeklinde şikâyetler aldıklarını belirten Genel Sekreter Oklu, “Suyu çok saldığınız zaman sararma, yosunlanma, yeşillenme ve kahverengileşme meydana geliyor. Yağmur yağdığı, lodos estiği, havada polenler çok olduğu zamanlarda renk değişiyor. Burası tamamen biyolojik bir yaşam alanıdır. ‘Traverteni beyazlattım, 365 gün 24 saat böyle kalsın.’ deme şansımız yok.” ifadelerini kullanıyor.
Resul Cengiz / ZAMAN
