Habertürk Gazete Yazarı Ayşegül Akyarlı, Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Çelik ile TOKİ projelerini ve kentsel dönüşümü konuştu. İşte o yazı!
Samsun’da selle gelen felakette suçun inşaatı yapanda değil araziyi imara açanda olduğunu söyleyen Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, “Suçlu değil çözüm arayalım. TOKİ konut değil arsa üretsin” dedi
Bu hafta Samsun’da yaşanan sel felaketi ve kaybedilen hayatlar sonrası tüm Türkiye yasa boğuldu Gözler inşaatı yapan TOKl’yle imar izni verenler ve DSİ’ye çevrildi. Biz de Türkiye’nin en büyük inşaat şirketlerinden Sinpaş GYO’nun icra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik’e bu felaketlerin neden önlenemediğini sorduk. “Suçlu inşaatı yapan değil imara açan. Ama suçlu değil çözüm arayalım” diyen Çelik, TOKİ’nin konut değil arsa üretmesi gerektiğini anlattı.
20 bine yakın konut yaptınız. Hep orta üstü ve üst geliri hedeflediniz. Alt gelir grubu için ne zaman yapacaksınız?
Hiç en üst gelir grubu ve en alt gelir grubu için konut yapmadık. En üst gelir grubunu Bomonti Time projesi ile deneyeceğiz. Orta gelir grubu için de şirket kurduk. Ama sosyal konuta giremeyiz biz. Rekabet edemeyiz.
TOKİ’yle mi rekabet edemezsiniz?
TOKİ var, Kiptaş var. Aynı mevzuat içinde aynı şartlarda proje geliştiremiyoruz ki. Bu rekabet vergilerde TOKt’nin muhafiyetini kapsar. Arsada rekabet şansımız yok. TOKİ mevcut fiyatıyla kamu arazisi alıyor. TOKİ kendi imar planını yapıyor. “Bunu yaptım onayla” diyor. Bizim bu yetkimiz yok. Karşımızda ayrıcalıklı bir kurum varken rekabet doğru olmaz.
Siz Samsun’daki o araziye inşaat yapar mıydınız?
Zannediyorum ki yapmazdık, öyle bir risk varsa bertaraf etmeye çalışırdık. Ama suçlu müteahhit değil. Örayı imara açan ve bu hassasiyetleri dikkate almayan kurumun suçu. TOKl orada “Biz planı yapmadık, planı belediye yaptı” diyor. Belediye imara açmış, bununla ilgili ruhsatı da vermiş. Artık suçlu aramak değil çözüm üretmek lazım. Çözüm de herkesin beyin fırtınasıyla bulunur.
TOKİ’nin işlevi bitti, şartlar aynı olsa ucuz satarız
TOKİ inşaat yapmasın, arazi üretsin, özel sektör inşaatı yapsın deniyor. Şartlar aynı olsa siz TOKİ fiyatına ev satabilir misiniz?
Fiyat çok daha altına da inebilir. TOKİ’nin işlevi bitti. Konut açığı 2000’lerde çok fazlayken TOKİ sektörü çok iyi ateşledi. Ama artık işlevini değiştirsin. Konut değil arazi üretsin. Arsa ofisi gibi çalışsın. İhtiyaç artık barınmak değil, nitelikli konut isteniyor.
Mourinho’yu getirdiniz. Basına yansımamış ilginç Bir şey yaşadınız mı onunla?
Anlatırsam sansasyon olur.
Şimdi daha çok merak ettim..
İstanbul’dan Ankara’ya konferans için gittik. İkide başlayacak olan konferans iki buçuğa sarktı. Mourinho “özel uçağımın saati geldi. Gitmem lazım” dedi.
Peki n’aptınız?
Napayım, haber gönderdim. 45 dakika değil yarım saat kal ama bir selam verip git dedim. Sonra aradaki konuşmacıların hepsinden rica ettik, “Çıkmasanız olur mu?” dedik Herhalde 10 yaş yaşlandım orada.
Julio Iglesias, Clinton, Mourinho geldi. Kimse ev aldı mı?
Hayır almadılar. Burada bir evi kullanamazlardı ki.
Siz kentsel dönüşüme uzak duruyorsunuz. Neden?
7 milyon konut yıkılacak. Ama bu süreçte çıkacak problemler neler, kimse öngörmüyor. Ben resmin tamamını göremiyorum en azından.
Hangi problemler çıkacak?
Ben muhasebeciyim. 20 yılda 7 milyon konut yapsak senede 350 bin konut çıkar. Konutları 120 metrekare yapsak 42 bin metrekare inşaat alanı olur. Sosyal konut maliyetiyle sadece inşaata metrekare için bin lira harcayayım. 42 milyon TL yapar. Bunu Hazine finansa ederse sorun yok. Ama Maliye Bakanlığı bütçelerine göre bunu finanse edemez. O zaman konut yapıp, satıp finansmanı bu satıştan sağlamalıyım. Arsa dahil 84 milyon TL’lik konut maliyeti var ortada. Bu kadar konut alacak konut alıcısı bulmak lazım. Şu an sektör 600 bin konut üretip 400 bin satıyor. Yılda 350 bin de bun dönüşümle gelecek. Bunu satacak sirkülasyonu yapacak insan sayısı olduğundan emin değilim. Kaosa doğru gider. Bir de tam bu dönemde Maliye Bakanlığı konutta KDV’yi semte göre değiştirme kararı aldı. Zaten bir stok var. Sen çözüm üreteceğine bir de maliyeti yüzde 17 artırıyorsun. Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu.
Ayşegül Akyarlı/Habertürk
