Ev sahiplerinin ‘evime zarar verir’ endişesiyle kiraya ev vermediği öğrencilerin diğer bir kabusu da, aylık kira fiyatları. Öğrenciler, aynı standartlara sahip dairelerde oturan ailelerden 150-200 TL daha fazla para ödüyor. Emlakçılar, bu uygulamanın üniversite çevrelerinde oldukça yaygın olduğunu belirtiyor
Eğitimden ulaşıma, sosyal aktiviteden konaklamaya kadar birçok alanda öğrenciye indirimli tarife uygulanırken, ev kiraları piyasanın üzerinde teklif ediliyor. Öğrenciler, aynı standartlara sahip dairelerde oturan ailelerden 150-200 TL daha fazla kira veriyor. İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi öğrencisi olan Hakan Aslan ve 2 arkadaşı İstanbul Çapa’da bir daire kiralarken bu negatif ayrımcılık ile karşılaşıyorlar. Ev sahibi Bulvar Caddesi’ndeki 3+1 daire için bu öğrencilerden aylık 1.200 TL talep etmiş. Ev sahibinin söylediği fiyatı yüksek bulan Hakan Aslan ve arkadaşları, evin yakınındaki emlakçıya gittiklerinde aynı apartmanda aynı ev sahibine ait dairede ailelerin 1.000 TL’ye oturduğunu öğrenmişler. Aradaki farkın nedenini ev sahibine sorduklarında “Öğrenciye böyle. Ailelerde kese bir, sizin her birinizin ayrı kesesi var. Kelle başına 400 TL verseniz bu parayı toplamanız zor olmaz.” cevabını almışlar. Aynı binada aynı standarda sahip dairede bir ailenin 4 kişiye yakın oturduklarını söylediklerinde ise ev sahibinden “İşinize gelmiyorsa başka yere bakın.” karşılığını almışlar.
İstanbul Emlak Komisyoncuları ve Danışmanları Odası Başkanı Sabri Ateş, bu uygulamanın üniversite çevrelerinde oldukça yaygın olduğunu belirtiyor. Ateş, ev sahiplerinin öğrencilerden daha fazla kira almalarının sebebini “Öğrenciler, kira bedelini birkaç kişi olarak topladıkları için, ödeme güçlerinin ev sahipleri tarafından daha yüksek olarak algılanması.” diye açıklıyor. Öğrencilerin, üniversiteye yakın çevredeki dairelere fazla talep göstermesi, onların fiyatını gerçek değerinin çok üzerine çıkarıyor. Örneğin İstanbul’da üniversite yerleşkesi olmayan Başakşehir’de Merkez Emlak’tan Osman Büyükömer’in verdiği bilgiye göre 3+1 sıfır daireler ortalama 600 TL’den başlarken, İstanbul Emlak’tan Fuat Akın, İstanbul Üniversitesi’ne yakın muhitlerde en bakımsız 3+1 dairelerin ortalama 900 TL’den başlayıp 1500 TL’ye kadar çıktığını belirtiyor. Ayrıca üniversiteye yakın olmayan bölgelerde son yıllarda kira ücretlerinin neredeyse aynı kalmasına rağmen üniversite çevresindeki dairelere hemen her yıl zam yapılıyor.
Emlak Center’dan Ahmet Işık, üniversite civarındaki dairelere her yıl 50 TL’ye yakın zam yapıldığını söylüyor. Bir başka emlakçı Fatih Akça, ev sahiplerinin, hem daha yüksek kira geliri elde etmesi hem de kira bedelini daha düzenli alması nedeniyle öğrenci kiracıyı tercih etmelerine rağmen, öğrenciye verilen eve bakım yapılmadığını belirtiyor. Akça, öğrencilerin çoğununsa üniversiteye yakın olmayı istediklerinden mecburen kabul ettiklerini ifade ediyor. Ev sahiplerinin çoğunun öğrencilere negatif ayrımcılık uygulasa da, bir kısmının pozitif ayrımcılık uyguladığı da oluyor. Öğrenciden depozito istemeyen, zam yapmayan ya da eşya bulmalarına yardım eden ev sahiplerinin de varlığına dikkat çeken Şahin Emlak’tan Abdullah Şahin, bu ev sahiplerinin genellikle çocuklarını okutan kişiler olduğunu anlatıyor. Şahin, çocuk okutmanın zorluğunu bilen ya da kendileri okurken güçlük çeken ev sahiplerinin öğrencilere daha insaflı davrandığını söylüyor.
Zaman
