Yatırımcıların arsa sahiplerine sunduğu cazip teklifler, maddi gücü olmayan arsa sahiplerini cezbediyor. Artık kat karşılığı müteahhite arsa vermek mülk sahiplerinin en sık başvurduğu yöntemlerden birisi oldu.
Genellikle arsası üzerine inşaat yapmaya yeterli maddi gücü olmayanlar tarafından tercih edilen bu yöntem ile arsası karşılığında müteahhitle anlaşan mülk sahibi, hiçbir masraf altına girmeden ev ya da iş yeri sahibi oluyor. Arsa sahibi payına düşen gayrimenkulu satabildiği gibi kiraya vererek sürekli bir gelir elde edebiliyor…
Türkiye’de son yıllarda inşaat sektöründe yaşanan hareketlilikle birlikte arsasını bu şekilde değerlendirenlerin sayısıda her geçen gün artıyor. Yatırımcıların yüksek talebi arsa fiyatlarını sürekli yükseltirken, yükselen fiyatlar ise arsaların değerine değer katıyor. Bu durumda elinde arsası olanların hem müteahhitle pazarlık yapma şansları hem de paylarına düşen oran daha fazla oluyor. Arsa sahiplerinin dikkat etmesi gereken pek çok nokta var. Aksi halde sonuç hayal kırıklığı ile sonuçlanabiliyor.
İşte arsasını bu yöntem ile değerlendirmek ve arsa yatırımı yapmak isteyenlerin nelere dikkat etmesi gerektiğini RE/MAX Erguvan Ofis Broker’ı Engin Eren ile 7 başlık altında topladık…
1. ARSA YATIRIMI YAPACAKLAR NERELERİ TERCİH ETMELİDİR?
· İSKİ Dere ve Göl Koruma koruma kriterlerine dikkat edilerek arsa alınmalıdır.
· Orman tahdit haritalarına baktırılmalıdır.
· Yüksek gerilim, BOTAŞ hatlarına dikkat edilerek arsa tercihi yapılmalıdır.
2. MÜTEAHHİTLER EN ÇOK HANGİ BÖLGELERİ TERCİH EDİYORLAR?
Avrupa Yakası : Beylikdüzü, Bahçeşehir,Hadımköy,Ispartakule,Kayabaşı, Arnavutköy, Fulya,
Çağlayan,Sarıyer,Maslak,Silivri,Çatalca,Esenyurt,Başakşehir
Anadolu Yakası : Fikirtepe, Beykoz ( Zerzavatçı,Örnekköy,Elmalı,Riva,Sancaktepe,Polonezköy ), Kurtköy,Tepeören,Ataşehir,Çekmeköy (Çatalçeşme, Paşaköy) , Şile, Şerifali, Alemdağ, Ağva, Akfırat
3. ARSAYI MÜTEAHHİTE VERİRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?
· Referansları istenmeli ve incelenmeli,
· Yeni müteahhit ise şirketin veya kendisinin mali yapısı ayrıntılı incelenmeli, bankalardan ve çevresinden güçlü referanslar istenmeli,
· İş deneyimi ve ekip çalışmasını oluşturacakların incelenmesi gerekir.
· Proje üretilecekse teslimden sonraki hizmetleri de veren müteahhitler tercih edilmeli,
· Her iki tarafı da zor durumda bırakmayan hukuki kurallara dayalı alenî sözleşme yapılmalı,
· Arsa hisse devrini belli kurallara bağlayarak daha sonra devir etmeli , devir zorunluluğu kaçınılmaz ise teminat mektubu alarak kendini korumalı.
· Yapılan sözleşme ve imar planları dışında üretim yapmama teminatı alınmalı ve kat mülkiyeti teslimatlı sözleşme yapılmalı .
· Teslimat süresine dikkat edilmeli, bu süre iş hacmine göre ve bölgeye göre 12-18 ayı geçmemeli, gecikmelerde yaptırım koyulmalı,
· Projeler çok iyi analiz edilerek planlar oluşturulmalı ve kullanılacak malzemeler baştan tespit edilerek sözleşmeye yazılmalıdır.
4. HANGİ ARSAYA KARŞILIĞINDA KAÇ DAİRE VERİLİYOR?
· İmar durumuna bağlı bir durumdur, çok satan bir bölgede ve yeri iyi ise arsa sahibinin payına düşen oran artar.
· Gelişime açık alanda üretim yapılıyor ise müteahhit risk aldığını düşündüğü için daire sayısı 100 birim üzerinden 25 ‘lere kadar düşebilir.
· Gelir paylaşımlı üretim de planlanabilir, bu durum arsa sahibi için avantajlıdır. Dezavantajı ise mülkün satışından sonra paylaşımın yapılacak olmasıdır. Oysa kat karşılığında daireler bitirilince teslim edilmektedir.
5. MÜTEAHHİTE VERMENİN AVANTAJLARI NELERDİR?
· Hızlı çözümler üretirler,
· Planlı yapılaşmada ve gelişmede etken olurlar,
· Para harcamadan daire sahibi olmanızı sağlarlar, böylelikle düzenli kira geliri elde etme imkanı oluşur,
· Arsa sahipleri arsa olarak satmaktan daha çok para kazanırlar.
6. KAT KARŞILIĞI ORAN NASIL SAPTANIR ?
· Bu oran genelde %50 – 50 olarak uygulanmak istenir ancak arsanın bulunduğu bölge ve konumuna göre % ler farklılık gösterir .
· Kat karşılığı sözleşmeleri imar değişikliği ve plan tadilatı da dahil olmak üzere daire adedi üzerinden değil yapılacak inşaatın % si üzerinden yapılmalıdır.
7. YATIRIMCILARIN EN ÇOK ARSA ALDIKLARI YERLER NERELERDİR?
· Toki ve Kiptaş’ın konut ve villa planı yaptığı bölgeler,
· Marka inşaat şirketlerinin arsa satınaldığı bölgeler ,
· Üniversite kurulması planlanan bölgeler ,
· Planlı kentleşmenin yapıldığı bölgeler,
· 3. Köprü ve yol bağlantılarının civarları,
· Hızlı büyüyen ve göç alan kentler ,
· Gelişmeye açık yerler ve otoban (E-6) ve E-5 e yakın çıkış noktaları olan bölgeler,
· Endüstri tesisleri ve Lojistik alanlara yakın olan bölgeler ,
· Havalimanı ve limanlara yakın bölgeler , okul , hastane,alışveriş merkezi ihtiyacı olan bölgeler.