4. Atık Teknolojileri Sempozyumu ve Sergisi kapsamında Mimar ve Mühendisler Grubu Özel Oturumu’nda “Kentsel Dönüşüm Sürecinde Geri Kazanım ve Atık Yönetimi” konulu bir panel düzenlendi
Oturumun başkanlığını Mimar Ve Mühendisler Grubu Genel Başkan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Ömer Faruk Kültür yaparken, oturuma Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı’ndan Çevre Mühendisi Recep Karamehmetoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Cevat Yaman ve DİSAN Genel Müdürü Hayrettin Can katıldı.
“Bina atıklarından köy evi yapalım”
Panelin oturum başkanlığını yapan Yrd. Doç. Dr. Ömer Faruk Kültür kentsel dönüşüm sürecinde ortaya çıkacak bina yıkıntılarının fırsata dönüştürmesi gerektiğinin altını çizerek, “Türkiye’de yıkılmaya yüz tutmuş, fiziki ömrünü tamamlamış kerpiç evler bulunuyor. Bina atıklarından elde edeceğimiz, kolon, kiriş ve benzeri malzemelerle köylerimizdeki bu evleri yapmamız mümkün. Ayrıca yolu olmayan köylere de bu malzemelerle yol yapabiliriz. Bu anlayış ile Avrupa’da olduğu gibi modern, iki katlı bahçeli köy evleri yapmamamız için hiç bir neden yok.” diye konuştu.
“Bina atıkları kaldırım ve yol olacak”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı’ndan Çevre Mühendisi Recep Karamehmetoğlu ise konuşmasında toplam 6 buçuk milyon konutun kentsel dönüşüm sürecine girdiğinde bazı binalarda tehlikeli atık olma ihtimaline karşı 3’üncü sınıf depolama tesislerinde depolanması gerektiğini belirtti. Karamehmetoğlu, dünyada kentsel dönüşümü başarıyla gerçekleştiren ülkelerin yöntemlerinin incelendiğini sözlerine ekleyerek, “Ancak amacımız geri kazanımı özendirmek. Beton ve çimento fabrikaları ile görüşüyoruz. Bina atıklarının yol yapımında, kaldırım yapımında kullanılmasını öngörüyoruz” dedi.
“İstanbul’da 5 bin araç takip ediliyor”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Cevat Yaman ise İstanbul’da bina atıklarını taşıyan 5 binin üzerinde araç takip sistemi ile izlenen moloz taşıyan araçların izlendiğini, yasak bölgelerde moloz dökümü yapanların sıkı bir şekilde denetlendiğini açıkladı. Yaman, İstanbul’da bina atıklarının depolanması için 28 adet yeni arazinin İBB’ye tahsisi için de başvuruda bulunduklarına, özellikle terkedilmiş maden alanlarının kullanılacağına dikkat çekti.
Önceki dönemde denetim ve idari yaptırım yetkileri olmadığı için bu atıkların İstanbul’a gelişigüzel atıldığını belirten Yaman, 2004 yılının mart ayında çıkan yönetmelikle birlikte denetim ve idari yaptırım konularında yetkilendirildiklerini belirterek; “Bu yönetmelik çıkana kadar inşaat ve hafriyat atıkları yönetmeliği olmadığı için bu atıklar İstanbul`da gelişi güzel bir şekilde dökülüyordu; çünkü bir denetim yetkisi yoktu. Bu yönetmelik çıktıktan sonra idari yaptırım yetkisi bize devredildi ve sonra biz bu denetimleri yaptık. Hatta denetimleri sıklaştırarak yeni sahalar oluşturduk ve hala hafriyat atıklarının düzenli bir şekilde depolamaya devam ediyoruz.” diye konuştu.
“Atıkların ayrıştırılması önemli bir konu”
Panelde son olarak konuşan DİSAN Başkanı Hayrettin Can, geri kazanılmış atıkların nasıl değerlendirileceği hakkında bilgi vererek, örnek uygulamalar eşliğinde geri kazanılan atıkların nasıl ayrıştırıldığını, nasıl geri kazanımla dönüştürüldüğünü, nasıl geri kullanıma hazır hale geldiğini anlattı. Görsel video ve fotoğraflarla birlikte sunumuna devam eden Can, geri dönüşüme, binaların yıkımından önce başlandığını, yıkılmadan önce tahtaların, pencere ve kapıların, metal eşyaların, kabloların ve tehlikeli maddelerin öncelikle ayrıştırıldığını, ardından binanın sadece beton yığınını parçalayarak, ve beton parçalarından da agregaları ayrıştırarak dönüşüme hazır hale getirdiklerini anlattı.
Atılların geri dönüşümünün ve yeniden kullanılabilir hale getirilmesinin zahmetli bir iş olduğuna değinen DİSAN Başkanı Hayrettin Can, geri kazanılmış atık sahalarının daha fazlalaştırılması gerektiğinin altını çizdi. Kentsel dönüşümde en fazla bizlere geri dönüşüm sahalarının fazlalaştırılmasının önemini henüz kavrayamadığımız için, geri dönüşüme yeteri kadar yatırım yapılmadığına değinen Hayrettin Can, kendilerinin geri dönüşümü önemsediklerini, geri dönüşümde bu ülkenin ekonomisi için sermayelerin bulunduğunu belirtti.