Greenpeace’in nükleer karşıtı ‘Güneş Akkuyu’dan Yükseliyor’ projesi çerçevesinde köy okuluna güneş panelleri takılacaktı. Ama devletten izin çıkmayınca çözümü yine köylüler buldu: Panelleri camiye takalım!
Türkiye güneş enerjisi potansiyelini kullanmaz haldeyken, nükleer santral projesi geldi kapıya dayandı. Lisansların alınması için iki buçuk yıllık bir süreçten bahsediliyor. Mersin’in güzel körfezi Akkuyu’nun 37 yıldır tepesinde dolanan bu nükleer santral projesi köylüleri de canından bezdirmiş. Büyükeceli köyünün 34 yıllık muhtarı Kemal Budak (70) kesinlikle ‘Hayır’cı olduklarını söylüyor: “Canım beldemize nükleer santral yapılacak diye gençlerimiz Silifke’ye, Antalya’ya, Mersin’e taşındı. Devlet ne tarımda ne turizmde Büyükeceli’ye bir yatırım yapmak istemedi. Yarınlarımızdan emin olamadığımız için bu mücadeleyi veriyoruz. Çocuklarımız hiç olmazsa ilerde, ‘Bizi bu çöplükte bıraktınız’ demesin.”
Nükleer enerjinin dünyada da en güçlü karşıtlarından olan çevre örgütü Greenpeace işte bu köyde örnek bir proje başlatmaya karar verdi. Üzerlerine ‘Güneş Akkuyu’dan Yükseliyor’ yazılı tişörtleri geçirip topu topu 10 günlük bir çalışmayla güneş enerjisinde kurulumun ne kadar kolay olduğunu göstermek ve halkı bilgilendirmek istediler. Nükleerin risklerini ve temiz enerjinin mümkün olduğunu anlatan Greepeace’in Akdeniz ofisi İletişim Sorumlusu Gülçin Şahin, “Bunu hep söyledik ve baktık bir şey değişmiyor, somut bir adım atalım dedik ve bölgede ortak kullanım olan bir yere güneş paneli kurmak üzerine bir proje oluşturduk” diyor.
Aslında panelleri okula yerleştirmek istemişler ancak gerekli izinler alınamayınca köylüler 10 fotovoltaik paneli, camiye koymaya karar vermiş. Paneller Greenpeace tarafından temin edildi. Sistem 2.25 kw kurulu güç kapasitesinde ve caminin enerji ihtiyacını karşılayabilecek durumda. Güneş enerjisi üretimine karar veren ülkelerde, örneğin kendi evinizin çatısında elektrik üretiyor ve fazlasını şebekeye satabiliyorsunuz. Cami de kendisine gerekenden fazlasını şebekeye verecek ancak Türkiye’de yasal düzenleme olmadığı için bunu paraya çeviremeyecek.
Eylemciler, gönüllüler, teknisyenler ve eğitmenler şimdi köy halkıyla birlikte güneş paneli kurulumu için çalışıyor. Güneş Enerjisi Sanayicileri Derneği (GENSED) de onlara destek veriyor. Eğitim kapsamında yöre halkına yapılan sunumlar ve film gösterimleriyse büyük ilgi görüyor.
ANADOLU GÜNEŞ ÜLKESİ
Türkiye’nin hemen her yeri güneş enerjisi yönünden zengin, hele Mersin gibi bir güney ilinde potansiyelin ne kadar yüksek olduğu aşikar. Büyükeceli’den, emekli öğretmen Mehmet Ali Yılmaz (65) bunun kullanılmamasına acıyor: “Anadolu zaten güneş ülkesi. Almanya’da en fazla 1800 saat güneş alınıyor bizdeyse bu rakam 3 bin 800’e kadar çıkıyor. Bundan niye yararlanmayalım!”
Greenpeace Akdeniz Proje Koordinatörü Alidost Numan, güneş enerjisinin sadece temiz olmadığını, aynı zamanda nükleer enerjiden daha fazla istihdam sağladığını belirtiyor: “Temiz enerji kaynaklarının kullanımıyla hem doğanın korunacağına hem de iş olanaklarının artacağına dikkat çekmek istiyoruz. Son 10 yılda Almanya’da yenilenebilir enerji sahasında 340 bin kişiye yeni iş yaratıldı. Nükleerdeyse sadece 30 bin kişi çalışıyor. Hükümet bu santrali inşa edeceğine aynı güçte fotovoltaik güneş sistemlerine teşvik verse 120 bin yeni, temiz, vasıflı iş yaratılacak. Avrupa Yenilenebilir Enerjiler Konseyi’yle (EREC) birlikte hazırladığımız Enerji Devrimi Raporu gösteriyor ki 2020 yılında daha az maliyetle, 17 nükleer reaktörün üreteceği elektriği bu temiz kaynaklardan sağlayabiliriz.”
TEMİZ ENERJİ İÇİN TEŞVİK LAZIM
Alidost Numan, TBMM’de geçen salı günü gündeme gelen ancak enerji komisyonu üyeleri oturuma katılmadığı için belirsiz bir tarihe ertelenen ‘Yenilenebilir Enerjiler Yasası’na acilen ihtiyaç olduğunu hatırlatıyor; Meclis Enerji Komisyonu’nun eski başkanı Soner Aksoy’un teklifleri çok yerindeydi diyor:
* Yenilenebilir enerji kaynaklarına şebekeye öncelikli bağlanma hakkı garanti edilmeli.
* Lisanslandırma süreci hızlandırılmalı, kolaylaştırılmalı.
* Tarifeli alım garantisi sistemi getirilmeli. Alım garantisi güneş için, dünyadaki başarılı örnekler gibi 20-25 Euro sent aralığına yükseltilmeli.
* Teşvikler kirli eski teknolojilerden yenilenebilirlere kaydırmalı.
Ebru Şallı (manken-sunucu)
O DA BİR YEŞİL
Birçok yere adım başı geri dönüşüm kutuları konuldu. Biz oğlumla su şişeleri, temizlik malzemesi ambalajları, kağıt, metal, cam gibi geri dönüştürülebilen şeyleri toplayıp haftada iki kere ayrı ayrı geri dönüşüm kutularına atıyoruz. Enerji tasurrufu konusunda da çok duyarlıyım, işi bittikten sonra ışığı kapatmanın, suyu idareli kullanmanın yüksek faturayla ilgisi yok, bence bunu insan olarak yapmak gerekiyor. Çocuklar okullardan çok etkileniyor, öğrendiğini anlat, derseniz anlatmıyor ama bir kaç saat sonra onu size yansıtıyor. Bence en güzeli çevre eğitimine ana okulundan başlamak, enerji tasarrufu ve çevre kirliliği ile ilgili çocukların beynine o zaman girmeli.
Hürriyet/Yeşil MİŞİK
