Konutlarda yüzde 18’lik KDV’yi düzenleyen son kararnamade, ciddi bir belirsizlik var. Düzenlemeye ‘lüks veya birinci sınıf inşaat’ şartı getirilmiş. Ancak ruhsatlarda lüks sınıf tanımı yok.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, birinci sınıfın karşılığına; bahçe duvarı, kümes ve baraka gibi yapıları almış. Şimdi ciddi bir ‘sınıf problemi’ yaşanacak.
YENİ KDV uygulamasında, dikkati çeken en önemli nokta, büyükşehir belediyesi sınırları içinde, “lüks inşaat” ile “birinci sınıf inşaat” olarak yapılan binalardaki konutların, m2 olarak büyüklüğü ne olursa olsun, “yüzde 8 ya da yüzde 18” KDV’ye tabi tutulmasıyla ilgili..
Buna göre; ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci sınıf inşaatlarda, eski uygulama aynen devam edecek.
LÜKS VE BİRİNCİ SINIF NE?
Lüks Sınıf İnşaat:
Yaptığımız araştırmalara göre “lüks sınıf” olarak, inşaat ruhsatı verilmiyor. O nedenle, ruhsatında “lüks sınıf” yazan bir inşaata rastlamak da mümkün değil.
Birinci Sınıf İnşaatlar:
Çevre ve Şehircilik (eski adıyla Bayındırlık ve İskan) Bakanlığı’nın 28 Nisan 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “2012 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Tebliği”nin “yapı sınıfları” ile ilgili listesine bakıyoruz;
– Lüks sınıf yok.
– Birinci Sınıf yapılara bakıyoruz;
3 m yüksekliğe kadar kagir ve betonarme istinat ve bahçe duvarları, basit kümes ve basit tarım yapıları, plastik örtülü seralar, baraka ve geçici kullanımı olan yapılar, yardımcı yapılar, gölgelikler-çardaklar vs..
– Dördüncü Sınıf yapılara bakıyoruz;
A Grubu yapılar arasında, apartman tipi konutlar (Bina yüksekliği 21.50m’yi aşan, asansörlü ve/veya kaloriferli konutlar vs. yer alıyor.
– Beşinci Sınıf yapılara bakıyoruz;
A Grubu yapılar arasında, yüksekliği 50.50 m’yi aşan yapılar, alış veriş kompleksleri vs. yer alıyor.
KDV’DE SINIF KARMAŞASI
Konut yapan inşaat firmalarının ruhsatlarına bakıyoruz; “lüks sınıf” veya “Birinci sınıf” yazılı değil. Örneğin 4/A yazılı.
Daha açık bir anlatımla, birinci sınıfta en basit inşaatların yer aldığını, sınıf yükseldikçe inşaat kalitesinin arttığını fark ediyoruz. İnşaat ruhsatlarına göz attığımızda; kaliteli konut inşaatların da “dördüncü sınıf” veya “beşinci sınıf” yazılı olduğunu fark ediyoruz. Olay bu yönüyle değerlendirildiğinde, KDV Kararnamesi’ndeki lüks ve birinci sınıfa giren “konut inşaatı” bulunmadığı göze çarpıyor.
YAPI RUHSATI ÖNEMLİ
KDV ile ilgili Kararname’de;
“Net alanı 150 m2’ye kadar olan konutlardan; Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamındaki büyükşehirlerde(…) lüks veya birinci sınıf inşaat olarak yapılan ve ruhsatın sonradan revize edilip inşaat kalitesinin yükseltilmesi hali de dahil olmak üzere, yapı ruhsatının alındığı tarihte, üzerine yapıldığı arsanın 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine istinadentespit edilen arsa birim m2 değeri…” hükmü yer alıyor (Bkz.1Ocak 2012 Tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2012/4116 sayılı Kararnamenin eki karar).
Buradan anlaşıldığına göre, KDV oranı yönünden “yapı ruhsatı” önemli. İnşaat kalitesinin yükseltilmesinde de “yapı ruhsatının sonradan revize edilmesi” önemli.
Görüldüğü gibi, KDV oranları ile ilgili kararnamede de “yapı ruhsatı” esas alınıyor.
Konutlarla ilgili yapı ruhsatlarında da “lüks sınıf” ve “birinci sınıf” yok!
O zaman yüzde 8 ve 18 KDV nasıl uygulanacak?
İNŞAAT SINIFLARI CETVELİ
Araştırmalarımıza devam ediyoruz..
15.12.1982 tarihli yani 30 yıl önceki Resmi Gazete’de yayınlanmış “Bina İnşaat Sınıflarının Tespitine Dair Cetvel”e rastlıyoruz. O cetvelde;
Lüks İnşaat:
Dış duvarlar: mermer, çini, bakır kaplamalı, Çatı örtüsü: Bakır ve kurşun kaplamalı, ısı yalıtımlı, Tavan: İkiden fazla odası gizli ışıklandırma, ses tecritli asma tavan (sert ağaç, aliminyum, alçı vb.), İç duvarlar: İkiden fazla odası ısı ve ses yalıtımlı, sert ağaç kaplama, Taban (döşeme): İkiden fazla odası mermer ve benzeri tabii taş, ahşap parke, halı kaplamalı.
Birinci Sınıf İnşaatlar:
Dış duvarlar: Tabii (troverten vb.) ve suni taş, kaliteli ahşap ve metal kaplamalı, Çatı örtüsü: ısı yalıtımlı ve alüminyum kaplamalı çatı, ısı ve su yalıtımlı teras, Tavan: Püskürtme sıvalı, 1 veya 2 odası ahşap kaplama veya düz alçı sıvalı. İç duvarlar: İkiden fazla odası yağlı boya yıkanır kağıt ve benzeri madde ile kaplama, Taban (döşeme): 1 veya 2 odası suni mermer, seramik, ahşap parke, halı kaplamalı.
Bunlar 30 yıl önceki malzemeler, teknoloji, inşaat kalitesi vs. esas alınarak yapılmış bir tanım. Aradan 30 yılı aşkın bir süre geçti. Türkiye’de ve dünyada inşaat yapımında ve kalitesinde her şey o kadar değişti ki 1982 yılı tanımını 2013’de uygulamak hatta bulmak mümkün değil.
Değişiklik gerekiyor
İnşaat sektörü, Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü. Ekonominin üçte birini doğrudan, üçte birini de dolaylı ilgilendiriyor. Bu sektördeki durgunluk veya canlılık, ekonomiye aynen yansıyor. İnşaatlardaki yeni KDV uygulaması, o nedenle son derece hassas bir konu.
Gelir İdaresi Başkanlığı, KDV konusuna ve uygulamasına son derece hakim bir kadroya sahip.
Yukarıdaki olayda, belli ki gözden kaçan ya da yanlış anlamalara neden olabilecek “ince bir nokta” var.
Uygulama fiilen başlamadan, konutlardaki yeni KDV uygulaması gözden geçirilmeli..
Şükrü KIZILOT
skizilot@yaklasim.com