Türkiye’de oluşan her belirsizlik ortamı konut sektörünü vuruyor. Konut satışları temmuz ayında yüzde 15’in üstünde azalış gösterdi.
Konut satışlarındaki durgun tablo temmuz ayında yerini sert düşüşe bıraktı. Türkiye genelinde konut satışları 2016 Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,8 oranında azalarak 81 bin 343 oldu. İpotekli konut satışlarında ise düşüş daha da hızlandı. Satışlar bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22,8 oranında azalış göstererek 23 bin 756 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 29,2 olarak gerçekleşti.
Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısında da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,3’lük azalış gerçekleşti. İkinci el konut satışlarında ise tablo daha ağır oldu.
Türkiye genelinde ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,8 azalış göstererek 43 bin 514 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında da çarpıcı bir düşüş yaşandı. Satışlar temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,5’lik azalışla bin 44 oldu.
Belirsizlik etkiliyor
Konut sektöründeki yavaşlama geçen yılın başlarına dayanıyor. Sektörde balon mu oluşuyor tartışmalarının başladığı 2015 yılında 7 Haziran seçimlerine kadar yavaşlama sürmüş, yurttaşlar tarafından seçim belirsizliği nedeniyle ertelenen talep geçen yılın temmuz ve ağıstos ayında yerini konut alımında hızlanmaya bırakmıştı. Daha sonra ise yeniden genel seçim kararı alınmasının ardından satışlar yeniden düşmüş, kasım sonrasında ise konut alımları yeniden yükselişe geçmişti. 2016 yılının Haziran ayında da yeniden konut satışında yaşanan düşüş süreci, açıklanan verilerle temmuz ayında da sürmüş oldu.
Beklenti ne?
15 Temmuz Darbe Girişimi’nin etkileri konut satışlarının önemli olarak azaldığı temmuz ayında net bir şekilde ortaya çıkmış oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bankalara konut faizlerini indirme talimatı vermesinin ardından bankaların konut faizlerini aylık yüzde 1’in altına çekmesi üzerine satışlarda yeniden artış yaşanması beklenebilir. Fakat Türkiye ekonomisini bekleyen ekonomik ve politik risklerin halen bertaraf edilmemiş olmasıyla, satışlardaki artışın kısa vadeli olarak kalması olası görünüyor.
Ekonomide güven ve kapasite kullanımı düştü
Sanayide yaşanan düşük üretim ağustos ayı sanayii kapasite kullanım oranlarına da yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre 2016 yılı ağustos ayında imalat sanayii kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak yüzde 75,2 seviyesine indi. Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı da bir önceki aya göre 0,3 puan azalarak yüzde 74,5 oldu.
TÜİK tarafından açıklanan bir diğer veri ise reel kesim güven endeksi oldu. Endeks ağustos ayında bir önceki aya göre 4,4 puan azalarak 103,6 seviyesinde gerçekleşti.Yapılan açıklamada, gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi ve iç piyasa sipariş miktarına ilişkin artış yönlü beklentilerin bir önceki aya göre zayıfladığı bilgisi verildi.