İnşaat sektörünün millî gelirimiz içindeki payı 2014 yılı için yüzde 6.7 ve 2015 yılı için ise yüzde 6.4 oldu. Ayrıca bu sektör 2014 yılında yüzde 9.4 oranında büyürken, 2015 yılında yüzde -1.2 oranında daraldı. Genel olarak göstergeler 2016 yılının ilk çeyreğinde de daralma olacağını gösteriyor.
Hükümetin faizleri düşürme talebinin altında yatan nedenlerden birisi de inşaat sektörünün yeniden canlanmasıdır.
İnşaat sektörünün millî gelir içindeki payı yüksek değil ve fakat sürükleyici sektördür. İstihdamın artmasına yardımcı olur. İnşaat sektörü çok sayıda ara malı kullandığı için, diğer sektörlerde de canlanma olur.
Öte yandan TOKİ kanalıyla devlet de inşaat sektöründen gelir sağlıyor. Ayrıca Hükümet TOKİ’ye cami ve öğrenci yurdu gibi sosyal inşaatları da yaptırıyor.
Bu sene de inşaat sektörünün iyi gitmeyeceği anlaşılıyor… Son aylarda, Şubat, Mart ve Nisan aylarında, inşaat sektöründe siparişler ve fiyat beklentileri geriledi. (Aşağıdaki tablo.)
İnşaat sektöründe maalesef bir dağınıklık var… Bir kısım firmalar banka kredilerinin artması nedeniyle, senetle satış yaptıklarını ve bu nedenle risklerinin arttığını söylüyor. TÜİK’in verileri ise farklı görünüyor. Anketlere göre, yüzde 57.8 oranında inşaat sektörünün önünde bir engel yoktur. Finansman sorunları ise yüzde 19.7’dir.
İnşaat sektörü, inşaat yapılıncaya kadar ekonominin canlanmasına ve büyümeye katkı yapar ve fakat eğer inşaat konut şeklinde ise sonrasında ölü yatırım olur. Ayrıca plansız konut yatırımlarında altyapı sorunu ortaya çıkar.
Son yıllarda gazetelerin neredeyse dörtte biri konut reklamları ve konut inşaat haberleri ile doluyor. Bu durum konut maliyetlerini artırıyor. Konut fiyatlarının enflasyonun üstünde artmasının bir nedeni de budur.
İngiltere merkezli küresel gayrimenkul şirketi Knight Frank’in raporuna göre 2015’te dünyada konut fiyatları yüzde 18.4 artış oranıyla en fazla Türkiye’de arttı. Bunun nedenleri olarak da hızlı nüfus artışı ve Orta Doğulu yatırımcıların Türkiye’yi tercih etmesi gösterildi.
Konut sektörü ikiye ayrılmış durumda… Lüks konut fiyatları aşırı yüksek ve arz fazlası var… Buna karşılık sosyal konuta ihtiyaç var. Ne var ki kanun gereği görevleri sosyal konut yapmak olduğu halde TOKİ ve KİPTAŞ gibi devlet kuruluşları da para peşinde ve lüks konut yapıyor.
Esfender KORKMAZ
esfender@esfenderkorkmaz.com
