Konut kredisi stoklarındaki artışa karşın, yılın üçüncü çeyreğinde konut satışları ciddi bir şekilde azaldı. Geçen yılın ayın dönemine oranla satışlardaki daralma yüzde 25’i geçti.
DD Mortgage Genel Müdürü Murat Aysan, bu yılın 3. çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre konut satışlarının yüzde 25,21 oranında daralmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, konut finansmanı tarafındaki hareketliliğin devam ettiğini ancak alıcıların ekonomik çalkantı nedeniyle alım kararlarını ertelemiş gözüktüklerini belirtti.
Bu daralmanın kendisini gelecek yılın ilk çeyreğinde büyümeye bırakacağını düşündüklerini ifade eden Aysan, “Bu düşüşü geçici bir sonuç olarak görüyoruz” dedi.
2009 yılında konut fiyatlarında ortalama yüzde 12 ile yüzde 15 arasında düşüş olduğuna işaret eden Aysan, bu sene kayıpların yarısının yerine konduğunu, son bir kaç ayda yapılan değerlemelerde konut fiyatlarının yukarı doğru gittiğini gördüklerini söyledi.
Aysan, “Fiyatların 2008’deki seviyesine geleceği zamanı, gelecek senenin ilk çeyreğinin sonu olarak görüyoruz. Konut fiyatlarında yukarı doğru hareket olacak” dedi.
Ramazan’ın Ağustos’un bir kısmına denk gelmesinin yılın üçüncü çeyrek verilerini olumsuz etkilediğine işaret eden Aysan, şunları kaydetti:
“Orada aktivite ister istemez daralıyor, yaz tatili de var. Özellikle eylülün sonundan itibaren başlayan ivmenin ekim-kasım-aralıkta geçen sene ile karşılaştırıldığında çok daha pozitif çıkacağına eminim. Referandumun yüzde 1-2 etkisi olabilir ama esas itibariyle orada dönemsel sonuç var. Ramazan ve yaz tatilinin birleşmesi ve bunların tatil süresini uzatması bence daralmada bir miktar etkili oldu. Biz bu çeyrekte bir miktar daralma bekliyorduk, bunun yüzde 10-12 arasında kalacağını düşünüyorduk, daralma neredeyse beklediğimizin iki katı çıktı.”
BELİRSİZLİĞİN GETİRDİĞİ RİSK
Teknik Yapı Holding Başkanı ve İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Genel Başkanı Nazmi Durbakayım da 3. çeyrekte konut satışlarındaki daralmanın 3 temel sebebi bulunduğunu, bunlardan birinci nedenin referandum, ikinci nedenin yaz tatili, üçüncü nedenin ise Ramazan ayının bu döneme isabet etmesi olduğunu belirtti.
İnşaat sektöründe satışların en düşük olduğu dönemin yaz dönemi olduğunu ifade eden Durbakayım, bununla birlikte Ramazan ayının da bu döneme rastlamasının, konut satışlarının tamamen azalmasına neden olduğunu söyledi.
Durbakayım, “Asıl önemli nedeni ise referandumdur. Yine bilindiği gibi referandum ve genel seçimler gibi kritik siyasal dönemlerde, konut sektöründeki satışlar, söz konusu seçim veya oylamalardan biri iki ay önce ve bir iki ay sonra olmak üzere oldukça durgun bir döneme girer. İnsanlar, mevcut siyasal ve ekonomik şartlarda bir değişiklik olma olasılığına karşı risk almak istemezler. Bu seçimde de risk almadılar” dedi.
12 Eylül referandumu sonrasında gerek yeni projelerin başlaması, gerekse mevcut projelerdeki hazır konutların satışına yönelik kampanyaların eski hızına kavuştuğunu ifade eden Durbakayım, “Belirsizlik perdesinin kalkması, okulların açılması ve tatilcilerin şehre dönmesi ile birlikte sektördeki konut satışları, büyük bir ivme kazanmıştır. Buna bağlı olarak yılın son çeyreğindeki konut satışlarının bir önceki çeyreğe ve önceki yılın aynı dönemine göre en az yüzde 10 ile yüzde 20 arasında artış göstereceğine inanıyorum” diye konuştu.
“YAKIN BİR SÜRE İÇİNDE PİYASA AÇILIR DİYEMEYİZ”
İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Sabri Ateş ise 12 Eylül referandumundan önce tüketicilerin beklemeye geçtiğini, referandumun arkasından seçim tarihinin açıklanması ve inşaat malzemelerine yapılan zammın da vatandaşı beklemeye ittiğini ifade etti.
Ateş, “Bekleme seçim sonuna kadar devam eder. Seçime kadar hiç kimse kolay kolay alım yapmayacak. Hemen yakın bir süre içinde piyasa açılır da diyemeyiz. Vatandaş beklemeye geçti” şeklinde konuştu.
