Konut pazarı son 4,5 yılda borç hanesini kabarttı.
Konut kredileri miktarı yüzde 125, inşaat sektör kredileri yüzde 115 ve alım satıma aracılık yapan komisyoncuların kullandığı kredi yüzde 178 arttı
Her gün yeni bir kararın alındığı gayrimenkul sektörü çarklarını borç para ile döndürmeye başladı. Konut almak için bankaların yolunu tutan bireysel tüketicileri, inşaat malzemesi yapan, konutu üreten ve evlerin alınıp satılmasına aracılık eden kurumlar da takip etti. Son 4,5 yıl içinde bankaların yolunu tutan inşaat sektörü kullandığı kredi miktarını yüzde 115,29 artırdı. Sektör 2009 yılında 2 milyar 313 milyon 577 bin, 2010 yılında 6 milyar 498 milyon 874 bin lira kredi kullandı. Bu yılın ilk 8 ayında ise sektörün kullandığı kredi miktarı 9 milyar 91 milyon 689 bin lira oldu. Böylece sektörün kullandığı kredi miktarı 2009 yılında 28 milyar 736 milyon 40 bin lira iken 2012 Ağustos’ta rakam 56 milyar 885 milyon 149 bin liraya ulaştı.
Faiz düştü talep yükseldi
Konut talebinde bulunan kişilerin de genelde nakit ihtiyacını karşılamak için kapısını çaldığı merci bankalar oldu. Türk bankacılık sistemi son 4,5 yılda konut almak isteyen kişilere 45 milyar lira kredi kullandırdı. Kullandırılan kredi miktarı böylece 35 milyar 831 milyon 687 bin liradan, 80 milyar 947 milyon liraya çıktı. Artışta en büyük sıçrama ise son 9 aylık dönemde yaşandı. 2011 yılında 66 milyar 421 milyon 435 bin lira olan bireysel konut kredi kullanımı, Eylül 2012’de 80 milyar 974 milyon lira oldu.
Komisyoncuların durumu da farklı değil
Emlak alım satımına aracılık eden komisyoncuların da sektörde iş yaparken zaman zaman kredi kullandıkları görülüyor. Öyle ki çekilen kredi miktarında ciddi artışlar dikkat çekiyor. 2008 yılında 10 milyar 304 milyon lira olarak çekilen kredi miktarı, 2009 yılında 11 milyar 96 milyon liraya, 2010 yılında 16 milyar 322 milyon liraya ve 2011 yılında 26 milyar 648 milyon liraya, 2012 yılının ilk sekiz ayında ise 28 milyar 620 milyon 203 bin liraya çıktı. Böylece 2008-2012 yılları arasında çekilen toplam kredi miktarı 19 milyar liraya dayandı.
Bu da işin bir başka boyutu
Uzmanlar, emlak komisyoncularının kredi talebini iki farklı gerekçeye bağladı. Gerekçelerden biri emlakçıların al-sat yapması. Projeler başlamadan tıpkı müşteri gibi inşaat firmaları ile pazarlık yapıp birden fazla konut satın alan emlakçı sayısının arttığı söyleniyor. İkinci gerekçe ise yaptıkları projelerin ikinci elde alınıp satılmasına imkan sağlamak amacıyla açılan emlak komisyon şirketleri üzerinden çekilen krediler olarak gösteriliyor.
Kredi faizleri geriliyor
Merkez Bankası’nın son kararının ardından kredi faizlerinde de aşağı yönlü eğilimin hızlandığı görülüyor. Yapı Kredi Bankası, Anadolubank, Tekstilbank, DD Mortgage, Albarakatürk, Eurobank Tekfen ve İng Bank geçen ay kararın hemen ardından kredi faizlerini aşağıya çekmişti. Bu ayın ilk haftasında Denizbank, Garanti Bankası, Abank, Halkbankası, Şekerbank, Vakıfbank ve TEB konut kredi faizlerini düşürdüğünü duyurdu.
Son iki yılın en düşüğü
TEB, konut kredisi faizlerini son iki yılda verdiği en düşük seviyeye indirdi ve kredilerini 3-72 ay vadede yüzde 0.83’e, 73-120 ay vadede ise yüzde 0.85’e çekti. TEB Bireysel ve Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi; “Son dönemde piyasa koşulları nedeniyle taksitle ev sahibi olmak isteyenler, hayallerini ertelemeye başlamıştı. Artık faizler düşüyor dedi.
Değişim beklenmemeli
İş Bankası Bireysel Krediler Müdürü Recep Haki ise Merkez Bankası’nın faiz indirimininkonut kredisi veren bankalar tarafından fiyatlara yansıtıldığına dikkat çekerek, “Kısa vadede faiz oranlarında radikal bir düşüş beklenmemekle beraber, yurtiçi ve yurtdışı ekonomik ve siyasal gelişmelere bağlı olarak faiz oranlarının değişebileceği hususu da göz önünde bulundurulmalıdırî yorumunda bulundu.
Kaynak: AA
