Konut kredilerinde yüzde 0.80’e çekilen faizin, kalıcı olarak daha da düşmesi için “Konut İhtisas Bankası” kurulması gerektiğini belirten Ahmet Akbalık, bu yolla kredi vadelerinin 10 yıllık süreden 30 yıla kadar uzayabileceğini ifade etti.
Faizin kalıcı olarak daha da düşmesi için ‘Konut İhtisas Bankası’ kurulması gerektiği belirtildi.
Beyaz eşyadan kimyaya, tekstilden, elektroniğe yüzlerce farklı sektörü canlandırarak Türkiye’nin ekonomik büyümesine ciddi ivme katan gayrimenkul sektörü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “faizi indirin” hamlesinin ardından farklı çözümlerle büyük oynuyor.
Erdoğan’ın çıkışıyla, bankalar aylık oranları yüzde 1.10-1.20 aralığından bir anda yüzde 0.80’e kadar indirmişti. Öncesinde de, Emlak Konut, GYODER ve birçok gayrimenkul firması “Yüzde 0.70 faiz”le kampanya başlatmıştı.
Milliyet’in haberine göre tüm bu yaşananların sektörde önemli hareketlenmeye yol açtığını ifade eden Özak GYO’nun Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akbalık, bu süreçte maalesef bankaların reel sektöre ayak uyduramadığını söyledi. Akbalık, “Bizimle aynı iştahta değiller. Uzun vadeli, uygun faizli konut finansmanı konusunda, gayrimenkul sektörünü destekleyecek zemini oluşturamadılar” dedi.
Ticari bankaların ticari para kazanmak adına hareket imkanının sınırlı olduğunu anlatan Akbalık, bu noktada “Konut İhtisas Bankası” önerisine vurgu yaptı.
Akbalık, şunları kaydetti: “Tüketicilere uygun faizle konut kredisi veren bir model geliştirmemiz gerek. Bu sistem, bir yandan nitelikli konut arzının artmasını sağlayacak. Diğer yandan da hem sektöre hem de büyüme anlamında ülke ekonomisine önemli bir kaldıraç olacak.”
Konut kredisi faizlerinde ikinci indirim gerekiyor
Emlak Konut ile GYODER’in Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) darbe girişimi sonrası ekonominin çarklarının dönmesi ve inşaat sektörünün canlılığını koruması amacıyla başlattığı seferberliğin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bankalara, konut kredilerinde yıllık faiz oranlarını yüzde 9’a doğru çekmeleri çağrısı yapmış, Başbakan Binali Yıldırım da konut kredilerinde faizi düşürmek için çalışmalara başladıklarını duyurmuştu.Söz konusu çağrılara destek veren bankalar, geçen haftadan başlayarak en düşüğü yüzde 0,80 olmak üzere konut kredisi faiz oranlarını çeşitli vadelerde yüzde 1’in altına çekti.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerinden derlenen bilgilere göre, 5 Ağustos 2016 itibarıyla bankacılık sektörünün kullandırdığı toplam konut kredisi tutarı 151 milyar liraya ulaştı. Söz konusu tutarın 123 milyar lirası (yüzde 81,7) 61-120 ay vadeli, 27 milyar lirası (yüzde 18,2) 13-60 ay vadeli ve 176 milyon lirası (yüzde 0,1) 1-12 ay vadeli kullanımdan oluştu. Kampanyalar öncesi yüzde 1,10’un üzerinde seyreden konut kredi faiz oranları, bankaların geçen hafta yaptığı indirimlerle 0-24 ay vadelerde ortalama yüzde 0,90’a, 25-60 ay vadelerde yüzde 0,96’ya ve 61-120 ay vadelerde de yüzde 0,98’e çekildi.Piyasalar indirimin devamını bekliyor
Uzmanlar, konut kredi faiz oranlarının yüzde 1’in altına düşmesine karşın konut kredilerinin ağırlıkla 5-10 yıllık vadelerde kullanıldığı göz önüne alındığında yıllık faiz oranlarının hala yüzde 11,5’in üzerinde seyrettiğine dikkati çekiyor.Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısında belirttiği yüzde 9’a doğru çekilmesi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben’in konut kredilerindeki faiz indirimlerinin bir başlangıç olduğunu, arkasının geleceğini belirtmesi ve konut kredilerinde uzun vadeli kullanımın yaygın olması piyasalarda faizlerin daha da aşağıya çekileceği beklentisi oluşturdu.Bankacılık analistleri ise konut kredi faizlerinin düşmesinin kar marjları üzerinde baskı oluşturduğuna dikkati çekerek, Türkiye’deki tasarruf açığı nedeniyle mevduatın kısıtlı kaldığını, bankaların mevduat konusunda rekabetçi oran vermekte zorlandığını belirtti. Bankaların mevduat için rekabet etmesinin maliyetlerini yükselttiğine işaret eden analistler, bunu aşmanın yolunun bankaların kaynak maliyetini rahatlatmaktan geçtiğini ifade etti. Analistler, “Merkez Bankasının zorunlu karşılıkları düşürmeye başlaması bankaların kaynak maliyetini gözeten bir karardı. Bu yönde yeni adımlar atılabilir. Alternatif olarak, Merkez Bankası, bankalara konut kredileri için ayrı bir fonlama gerçekleştirebilir ya da BDDK’nın uygulamaya alacağı diğer makroihtiyati yöntemlerle konut kredilerindeki maliyet unsuru risk parametreleri, Basel kriterleriyle ters düşmeyecek şekilde bankaları rahatlatıcı şekilde kullanılabilir.” görüşünü dile getirdi. Emlakçılar faiz düşüşüsünü yeterli bulmadı
Faiz indiriminde ilk adım TEB’den geldi
Konut kredisi faiz oranlarını ilk düşüren banka Türk Ekonomi Bankası (TEB), faiz oranlarını 1 yıldan 10 yıla kadar olan tüm vadelerde yüzde 0.99’a indirdi.Aktif büyüklük ve karlılıkta Türkiye’nin en büyük bankası konumundaki Ziraat Bankası, konut kredisi faiz oranlarını 1-24 ay vadelerde yüzde 0,82’ye, 25-60 ay vadelerde yüzde 0,90’a ve 61-120 ay vadelerde yüzde 0,95’e çekti.Halkbank, konut kredi faiz oranlarını 1-24 ay için yüzde 0,80’e, 25-48 ay için yüzde 0,89’a, 49-60 ay için yüzde 0,90’a ve 61-120 ay için yüzde 0,95’e düşürdü. VakıfBank ise “SarıPanjur Halden Anlayan Konut Kredisi” kampanyası ile konut kredi faiz oranlarını 3-12 ay vadede yüzde 0,80’e, 13-36 ay vadede yüzde 0,88’e, 37-60 ay vadede yüzde 0,90’a ve 61-120 ay vadede yüzde 0,95’e indirdi.Taşıt ve tüketici kredisi de iniyor İş Bankası konut kredi faizini yüzde 0,95’e çektiİş Bankası, yeni kredi kullanımlarında farklı vadeler ve geri ödeme seçenekleriyle yüzde 0,95’ten başlayan faiz oranı ile konut kredisi imkanı sunuyor. Akbank ve Yapı Kredi, 5 yıla kadar konut kredisi faiz oranlarını yüzde 0,99’a indirirken, DenizBank, konut finansman kredilerini 2 yıla kadar yüzde 0,89, 5 yıla kadar yüzde 0,99, 10 yıla kadar ise yüzde 1,14 seviyesine düşürdü.Garanti Mortgage, 24 aya kadar vadeli kredi faiz oranını yüzde 0,95’e, 24-60 ay arası vadelerdeki konut kredi faiz oranlarını da yüzde 0,99’a çekti. Finansbank, 10 yıla kadar tüm vadelerde konut kredisi faizlerini yüzde 0.99’a kadar düşürürken, HSBC Türkiye, konut kredisi faiz oranını 60 aya kadar yüzde 0,99 olarak belirledi. Şekerbank, farklı vadelerde uygulanacak indirimle konut kredisi faiz oranlarını 1-24 ay vadelerde yüzde 0,89’a, 25-60 ay vadelerde ise yüzde 0,99’a düşürdü. Abank, 2 yıla kadar vadeli konut kredisi faiz oranını yüzde 1,05’ten yüzde 0,89’a, 2-5 yıl arası vadede ise yüzde 1,10’dan yüzde 0,99’a indirdi.Burgan Bank, konut kredilerinde yaptığı faiz indirimiyle 60 aya kadar tüm vadelerde yüzde 0,99 faiz oranı imkanı sunarken, Fibabanka, 500 bin TL’ye kadar “Güzel Evim Konut Kredisi” faiz oranını 5 yıl vadeye kadar yüzde 0,97’ye, 5 yıl üzeri vadede ise yüzde 0,99’a düşürdü. Odeabank ise konut kredisi faiz oranını 5 yıl vadeye kadar yüzde 0,99’a, 5 yıl üzeri vadede yüzde 1,05’e çekti. Türkiye’de faaliyete geçen ilk Çin bankası olan ICBC Turkey de 24 aya kadar vadelerde yüzde 0,88, diğer tüm vadelerde de yüzde 0,98 faiz oranı sunuyor. Faizde indirimler peş peşe geliyor Katılım bankaları konut finansman oranlarını düşürdüAlbaraka Türk, konut finansman kar oranlarını 0-24 ay vadelerde yüzde 0,88’e, 24-60 ay vadelerde yüzde 0,97’ye, 60-120 ay vadelerde ise yüzde 0,99’a düşürdü.Kuveyt Türk, 0-24 ay vadelerde yüzde 0.89, 24-60 ay vadelerde yüzde 0,99, 60-120 ay vadelerde yüzde 1,09 oranıyla tüketicilerine finansman sunuyor. Vakıf Katılım, konut sahibi olmak isteyen müşterilerine konut finansman oranlarını 1-24 ay aralığında yüzde 0,80’e, 25-60 ay aralığında yüzde 0,88’e, 61-120 ay aralığında ise yüzde 0,93’e düşürdü. Ziraat Katılım ise konut sahibi olmak isteyen müşterilerine konut finansman oranlarını 1-24 ay aralığında yüzde 0,82’ye, 25-60 ay aralığında yüzde 0,90’a, 61-120 ay aralığında yüzde 0,95’e indirdi.Emlak piyasasında hareketlenme heyecanı Ekonomiyi canlandıracak adım
% 70’lik ağır yük
Akbalık’a göre söz konusu Konut İhtisas Bankası (KİB) modelinin devlet, bankalar, konut üreticileri ve vatandaş arasında dengeli bir ayak üzerine ‘dengeli bir şekilde’ oturtulması gerekiyor.
“Birçok batı ülkesinde, konut üzerindeki 10 yıllık borçlanmanın maliyeti yüzde 10. Türkiye’de yüzde 70’lere ulaşıyor” diyen Akbalık, “Bu noktada bizim de borçlanma vadelerini uzatarak, paranın maliyetini düşürmemiz gerekiyor. Bunun için de devletin desteği ve bu alandaki düzenlemeleri hayati öneme sahip” diye konuştu.
Peki bu sistem nasıl çalışacak?
– Konutbank, Hazine ihalelerindeki borçlanma oranlarına yakın seviyede bir faizle tahvil ihraç edecek.
– Bu tahvil geliri, vatandaşa uzun vadeli (10-20-30 yıl) ve düşük faizle konut kredisi olarak geri dönecek.
– ABD’de mortgage sistemini dört büyük kamu kurumu taşıyor. Hazine’nin toplam tahvil ihracının yaklaşık yüzde 70’lik bölümü, bu kurumlar tarafından, konut finansmanı için kullandırılıyor. Vadeler de 10-30 yıl arasında değişiyor.
Taşıt ve tüketici kredisi de iniyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısıyla faiz indirimine giden bankalara her geçen gün yenisi ekleniyor. Vatandaşlara kredi hizmeti sunan 26 banka bulunuyor. Şu ana kadar 20 banka faiz indirimine gittiğini duyururken, son olarak Burgan Bank’ın konut faiz indirimlerinin taşıt ve tüketici kredilerini de kapsadığı açıklaması vatandaşları sevindirecek yeni bir başlangıcın da fitilini ateşledi. Burgan Bank Genel Müdürü Murat Dinç, “Bireysel Bankacılık alanında yaptığımız çalışmalarla taşıt, konut ve tüketici kredisinde önemli faiz indirimleri gerçekleştirdik. Konut kredilerimizdeki faiz indirimi ile 60 aya kadar tüm vadelerde %0,99 faiz oranı sunarak müşterilerimizin ev almalarına destek oluyoruz. ‘Platin kredi’ ile tüm vadeler için düşük faiz oranlı tüketici kredisini sunan bankamızdan %1,21’den başlayan faiz oranları ile tüketici kredisi kullanmak mümkün” dedi.
400 BİN ARAÇLIK PAZAR VAR
Ticari araçların yenilenmesi için ÖTV teşviki getiren düzenlemenin hayata geçmesiyle yaklaşık 400 bin aracın yenilenmesi beklenirken, bu doğrultuda bankaların stratejik bir hamle ile taşıt kredilerindeki faizlerde de indirime gitmeye başlamaları rekabette öne geçmek adına önemli bir avantaj yakalamalarını sağlayacak. Öte yandan mevcut durumda yüzde 13’ün üzerindeki yıllık konut kredisi faiz oranlarının yüzde 10 seviyesine gerilemesi, 10 yıl vadeli 200 bin liralık kredi kullanımında vatandaşın cebinde ortalama bir otomobil parasına karşılık gelen 50 bin lira bırakırken, bu paranın otomobil satışlarını artırmada dolaylı etken olması öngörülüyor. BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben’in de, dün faiz indirimlerinde düşüşlerin devam edeceği yönündeki mesajı sonrası piyasada etkin bir şekilde faaliyet gösteren bankalar arasında konut kredilerinde faiz indirimine gitmeyen banka kalmazken, şimdi bu bankaların taşıt ve tüketici kredilerinde başlayan indirim furyasına dahil olup olmayacağı merak ediliyor.
FİTİLİ ZİRAAT BANKASI ATEŞLEDİ
Ziraat Bankası’nın konut faizlerinde ilk indirim hamlesinin hemen ardından, ülkemizin ekonomik istikrarına TEB, Denizbank, Halkbankası, Şekerbank, Finansbank, Kuveyt Türk, Vakıfbank ve Vakıf Katılım da desteğini açıkladı. Önceki gün de Akbank, Garanti ve Yapı Kredi’den konut kredisi faiz oranlarında indirim kararı gelirken, Ziraat Katılım ve Albaraka da konut finansman oranlarını aşağıya çekti. Yine, Abank, Yapı Kredi, Garanti Bankası, HSBC, Odeabank, İş Bankası da konut kredisi faizlerini yüzde 1’in altına düşüren bankalar arasına katıldı.’Araçlarımızı yenilemek için bekliyoruz’Ticari araçların yenilenmesi için ÖTV teşviki getiren düzenlemeden yararlanmak isteyen vatandaşların bankalardan ucuz taşıt kredi beklentileri arttı. Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Başkanı Fevzi Apaydın, ticari araçların ÖTV alınmadan yenilenmesine ilişkin tasarının, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildiğini, düzenlemenin Genel Kurulda kabul edilip Resmi Gazete’de yayınlanmasıyla ülke genelinde 300-400 bin aracın yenileneceğini tahmin ettiklerini kaydetti.Ekonomiye de olumlu yansırTicari araçların yenilenmesiyle vatandaşa verilen hizmet kalitesinde artış olacağını ifade eden Apaydın, bu durumun turizme olumlu yansıyacağını bildirdi. Apaydın, araçların değişimi için 30 Haziran 2019’a kadar süre verilmesi ile otomobil fabrikalarının taleplere zamanında cevap verebileceğini belirtti. ÖTV indiriminin yanı sıra düşük faizli ve uzun vadeli kredi imkanın şoför esnafının araçlarını yenilemesine yardımcı olacağına dikkati çeken Apaydın, araçların yenilenmesinin ekonomiye de yarayacağını vurguladı.
Fibabanka’dan ikinci indirim
Fibabanka, konut kredilerinde ikinci kez faiz indirimine gittiğini açıkladı. Fibabanka; 500 bin TL’ye kadar, Güzel Evim Konut Kredisi faiz oranını 5 yıl vadeye kadar yüzde 0,97’ye; 5 yıl üzeri vadede ise yüzde 0,99’a indirdi. Son olarak konut faizlerinde indirim adımını da ABank attı. Abank, 2 yıla kadar vadeli konut kredisi faiz oranını yüzde 1,05’ten yüzde 0,89’a; 2-5 yıl arası vadede ise, yüzde 1,10’dan yüzde 0,99’a indirdi.
Ev alan yabancı ‘elçimiz’ olur!
Yabancıya mülk satışının önemine vurgu yapan Ahmet Akbalık, “Bu adımın hızlanması sadece gayrimenkule değil, birçok sektöre katkı yapar. Türkiye’den mülk satın alan yabancı için en doğru tanımlama bana göre ‘daimi turist’ olur. Türkiye’den ev alacak, seyahat edecek, yaşamsal ihtiyaçları harcama yapacak, belki parasını Türk bankalarına yatıracak, Türkiye’deki evinden bahsederek gönüllü tanıtım elçiliğini yapacak. O yüzden bu konunun ihmal edilmemesi lazım” ifadelerini kullandı.
Konut kredilerinde faiz indirimi tüketiciyi sevindirdi
Bankaların konut kredilerinde uyguladıkları faiz oranlarında indirime gitmesi tüketicileri mutlu etti. Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Genel Başkanı Rıdvan Yıldız yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısının ardından başta kamu bankaları olmak üzere, çeşitli bankaların konut kredisi faiz oranlarında indirime gitmesinin tüketicileri sevindirdiğini söyledi.Yıldız, kredi hacminin artmasıyla bankaların karlarının arttığını, fakat yüksek kredi maliyetleri nedeniyle tüketicilerin ve yatırımcıların konut yatırımı yapamadığını belirterek, “Faizlerin yüksekliği yatırımcıları da caydırıyordu. Bu caydırıcı etki, iş dünyasında yatırıma, vatandaşlarda da konut alımlarına engel oluyordu. Çünkü kredi maliyetleri tüketici açısından cazip değildi. Bu noktada ülkemizin ekonomisinin hareketlenmesi bakımından tüketicilerin daha ucuza karlı kredi elde etmeleri için kredi faizlerinin düşmesini önemsiyoruz.” dedi.Konut kredilerinde faiz oranlarının düşürülmesinin tüketiciyi ev almaya teşvik edeceğini dile getiren Yıldız, “Faizlerin düşmesi satışların durma noktasına geldiği konut sektörünü hareketlendirecektir. Bunun dışında ‘bu pahalılıkta ben nasıl ev sahibi olacağım’ diyen vatandaşa umut olacaktır. Bu, vatandaşlar ve iş dünyası açısından her yönüyle bir kazanımdır. Açıkçası son yıllarda karlarını artıran bankaların kar marjlarının düşmesini göze alması gerekiyor. Sayın Cumhurbaşkanının çağrısını da bu yüzden önemsiyoruz.” diye konuştu.
Faizde indirimler peş peşe geliyor “Bankalar iyi niyet gösterecektir”
Yıldız, indirimler sonrasında ortaya çıkan yeni faiz oranlarının sadece yeni kredilerde değil, kullanılmış konut kredileri için de uygulanması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti: “Sabit faizli finansmanlarda belirlenen faiz oranı, sözleşme süresince tarafların rızası olmadan değiştirilemez. Yani tüketici yüksek oranla çektiği kredinin faizi oranını banka rıza göstermezse değiştiremez. Sabit oran belirlemiş olanlar maalesef banka geri adım atmadığı takdirde faiz oranlarını değiştiremeyecek. Yüksekten ödemeye devam edecek, ancak biz inanıyoruz ki bankalar, burada iyi niyet göstererek tüketiciler için belli oranda iyileştirmeler yapacaktır. Tüketiciyi ve yatırımcıyı mağdur etmeden tolerans göstereceklerdir. Bankalar burada ülkenin durumu, ekonomik gelişmeleri ve kar marjlarını düşünerek, mevcut indirim kadar olmasa bile diğer tüketicileri de mağdur etmeyecek adımlar atacaklardır.
“”Fırsatçılar deşifre edilmeli”
Bazı tüketicilerin faiz indiriminin ardından konut fiyatlarının artacağı düşüncesiyle kaygılandığını anlatan Yıldız, “Türkiye’de FETÖ’nün darbe teşebbüsünün ardından genel bir fedakarlık yapıldı. Gayrimenkul sektörü de bu konuda elini taşın altına soktu, yüzde 25’e kadar indirimler yaptılar. Vatansever iş adamlarımız şu dönemde vatan sevgisini gösterme adına karını bir kenara bırakıp fedakarlık yaptı. Bu noktada bazı gayrimenkul firmaları, gerekirse para kazanmayacaklarını, ama ülkenin ekonomisini ayakta tutma adına indirim yapacakların belirttiler. Bu iyi niyet göstergelerinin yanında bu faiz indirimine karşı konut fiyatlarını artıran bir takım fırsatçılar varsa bunlar deşifre edilmeli ve gereken yaptırımlar uygulanmalıdır.” diye konuştu.Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Nesih Tanrıverdi de faiz indirimini konut piyasası açısından olumlu karşıladıklarını, faiz oranlarının aylık yüzde 0,80 civarına inmesiyle piyasanın canlanacağını söyledi. Faiz indiriminin konut üreticilerini de olumlu etkileyeceğine işaret eden Tanrıverdi, indirimin tüketicilere yansıması için konut üreticilerinin de duyarlı davranmaları ve bunu fırsat bilerek fiyatlarla oynamamaları gerektiğini vurguladı. Tanrıverdi, faiz indiriminin geri ödemesi devam eden kredilere de uygulanması gerektiğine dikkati çekerek, şöyle dedi: “Bankalarımızdan 15 Temmuz öncesi alınan ve ödemesi devam eden krediler de yeni faiz durumlarına göre yeniden yapılandırılmalı ve bu tüketiciler de indirimden faydalanmalıdır. Faiz indiriminin konut alacak olan tüketicilere yansıması için konut üreticilerine de görev düşüyor. Konut sektörüne destek olmak için Cumhurbaşkanımız tarafından yapılan çağrı iyi değerlendirilmeli ve bu çağrı sonucunda talebin artması nedeniyle oluşan piyasa koşulları tüketici aleyhine kullanılmamalıdır. Tüketiciler de bu olumlu havadan faydalandırılmalıdır.”
