Konut satın almak, birçok yasal işlemi de beraberinde getirir. Peki bu süreçte neler yapılması gerektiğini biliyor musunuz?
Satın alacağınız evi sonunda bulduysanız ve ödeme planında da karara vardıysanız şimdi sırada yasal prosedürleri gerçekleştirmek var. Ev sahibi olma teşebbüsünüzle birlikte yasal süreçleri de başlatmış olursunuz. Yasal işlemler, sıkıcı ve uğraştırıcı gibi görünse de, sorun çıkmadığı durumlarda bir veya iki gün içerisinde tamamlayabileceğiniz bir süreçtir. Alım sürecinde ve sonrasında çeşitli cezalarla karşılaşmamak için gerekli mevzuatları harfiyen yerine getirmeniz gerekiyor. İşte ev alma sonrasında başlayan yasal süreç…
RAYİÇ BEDELİN BELİRLENMESİ
İlk adım konutun bağlı bulunduğu belediyeden rayiç bedelin belirlenmesidir. Rayiç bedel, belediyenin belirlediği mahallenin metrekare bazında en alt limitten yüksek olması şartı ile evin satın alma bedelini, belediyeye bildirdiğiniz ve belediyenin de resmileştirdiği bedeldir.
NOT: Bedeli, doğru beyan etmeniz önemlidir. Yoksa ceza ödemek zorunda kalırsınız. Bu yüzden bu işlemleri sıkı takip etmelisiniz. Sizin adınıza emlakçı veya ev sahibinin bu bedeli düşük belirlemesine izin vermemelisiniz. Eğer rayiç bedelini düşük beyan ettiyseniz, pişmanlık dilekçesi ile aradaki tapu harcı farkını ödeyerek yükseltebilirsiniz.
İKİNCİ ADIM TAPU
– Rayiç bedelinizi belirledikten sonra alıcı ve satıcı ayrı olarak yüzde 2 tapu harcını tapunun anlaşmalı olduğu bankaya tapu döner sermaye bedeli ile birlikte yatırmalıdır. Harçlar yatırıldıktan sonra gerekli evraklar ile tapuya başvuruda bulunabilirsiniz. Gerekli evraklar kısaca; kimlik aslı ve fotokopisi, satıcıdan bir, alıcıdan iki vesikalık fotoğraf, tapu aslı ve fotokopisi, rayiç bedel alınırken belediyeden alınacak olan evin borcu yoktur yazısı, kredi kullanılacaksa bankanın ipotek evrakları.
– Tapuya evrakların teslim ettikten sonra, aynı gün içerisinde satış işlemini yapabilirsiniz. Randevu sistemi varsa bu işlem iki güne sarkabilir.
– Evin yasal olarak birden fazla sahibi varsa, tapuda bizzat bulunmaları ya da vekalet vermeleri gerekir. Diğer türlü satıcı sadece kendi üzerine düşen payını satabilir.
– Alınacak evin üzerinde ipotek varsa, alıcının ipoteği kabul etmesi şartı ile ipotekli olarak konut satışı yapılabilir. Ancak, ipotekli bir konutu alan kişi, ipoteğe sebep olan borcu da kabul etmiş olur. Tapu dairesi, gayrimenkulün üzerinde ipotek olduğu konusunda alıcıyı yazılı ve sözlü olarak uyarır.
MİRAS KALAN GAYRİMENKULLER
Miras yolu ile edinilen gayrimenkuller için, miras bırakanın öldüğü tarihten itibaren, dört ay içinde veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmelidir. Tahakkuk eden vergilerin ise üç yılda altı eşit taksitte ödenmesi gereklidir. Vergiler haricinde miras kalan gayrimenkulün, mirasçının adına tapuda tescil edilip, mirasçının kendi adına tapu alabilmesi için, binde 9 oranında harç ödemesi gerekir. Veraset ve intikal vergisinin tamamının ödenmesi gerekmese de, bu ödemenin yapılmış olması, o gayrimenkulün mirasçı tarafından satıldığı aşamada önemli oluyor.
DEVAM EDEN PROJELER
– İnşaat proje aşamasındayken veya kaba inşaat halindeyken satın alınan gayrimenkullerde evin bedeli kısmen ya da tamamen ödenmiş olmasa da, inşaat bitmeden tapu verilmiyor. Dolayısıyla alıcı, evi teslim almadan herhangi bir işlem yapmıyor. Kişi işlem için tapusunu almayı bekleyecek ve bu süreçte emlak vergisinin de ödenmesine gerek yok.
– Kat irtifaklı arsa tapusu alındıysa da arsa tapusunu aldığı yılın sonuna kadar ilgili belediyeye, emlak vergisi bildirimi yapılmalıdır.
KOOPERATİFLER
Kooperatiften ev alacaklar, inşaat sürecinde emlak vergisi ödemiyorlar. Çünkü kooperatif arsasının emlak vergisini, kooperatif tüzel kişi öder. Evler tamamlanıp tapu alındığında, yeni gayrimenkul edinenlerle ilgili işlemlerin yapılması gerekir.
