Depremin ardından dayanıksız binaların yıkılması için kolları sıvayan hükümet izaleişüyu formülü için çalışıyor. Formüluygulamaya konursa binaların yıkılması için mülk sahiplerinin yüzde 51 ‘inin rızası yetecek
Van depreminin ardından Başbakan Tayyip Erdoğan’ın startını verdiği ve ayrıntılarını Habertürk’ün duyurduğu 100 milyar dolarlık kentsel dönüşüm projesinin ayrıntıları netleşiyor. Bürokratların hazırladığı taslak çalışmaya göre; dayanıksız-çürük binalarda oturan vatandaşları ikna edebilmek için, “izaleişüyu” formülü geliştirildi. Çalışmaya göre; dayanıksız bir binada oturan hak sahiplerinin yüzde 51’inin rızasını almak suretiyle kat irtifakı/kat mülkiyeti bozulacak. Uzmanlar, böyle bir durumda yeni hisselendirmenin, arsa üzerinden yapılabileceğini dile getiriyor. Yani 10 daireli bir binada, 6 daire sahibinin rızası olursa, ortaklığın giderilmesi (izaleişüyu) davası açılarak bu binaların yıkılması sağlanabilecek. Devletin, kamu hizmeti ve sit alanları dışında kamulaştırma hakkı olmadığı için kalan yüzde 49’luk kısım, KİPTAŞ gibi belediye şirketleri ya da kamu sermayeli şirketler tarafından satın alınacak. Ya da arsa üzerinden hisselendirme yapılacağı için iki ayrı parsel oluşturulacak ve yeni bina, buna göre inşa edilecek. Uzmanlar, binanın yıkılmasını istemeyen mülk sahipleri tarafından mağduriyet davası açılabileceğini, bunun önüne geçebilmek için yasa değişikliğinin şart olduğu konusunda birleşiyor.
‘YÜZDE 65 YETER’
Çalışmayı hazırlayan bürokratlar kentsel dönüşümde halkın yüzde 100 desteğinin ve katılımının sağlanmasının mümkün olmadığını belirtirken, yüzde 65-70 destek sağlandığında sorunsuz bir şekilde dönüşümün başlatılabileceğini söyledi.
Kentsel dönüşüm; istanbul, Kocaeli, Bursa, Bolu, Düzce, Eskişehir, Çanakkale, izmir’den başlayacak. Yapılardaki yıkım ve dönüşüm sırası ise şöyle olacak:
– Kaçak yapılaşmış alanlarıp dönüştürülmesi,
– Gecekonduların ve salaş yapıların dönüştürülmesi,
– Doğal afetlerden doğrudan etkilenecek olan sakıncalı alanlarda bulunan konutların dönüştürülmesi,
– Kent içindeki kullanımı sakıncalı sanayi alanları, fabrika ve imalathanelerin dönüştürülmesi,
– Kent içindeki niteliksiz, sağlıksız alanların ve yaşanabilir kent standartları dışında kalan alanların dönüştürülmesi,
– İşlevini yitirmiş tarihi mekânların ve koruma alanlarının restorasyonu ve restitüsyonu.
Bülent Aydemir / Habertürk