Karadeniz’de geçtiğimiz günlerde meydana gelen deprem, bir gerçeği de ortaya çıkardı. Karadeniz’de bu zamana kadar yapılmış geniş kapsamlı her hangi bir araştırma bulunmuyor, bu da Karadeniz ile ilgili tahminlerin yapılmasının önünü tıkıyor. Ancak uzmanlar uyarıyor: Bölge incelenip deprem tehlike haritasına işlenmeli, çünkü büyük depremlerin işaretleri var…
Deprem profesörleri ardı ardına yaptıkları açıklamalar ile gelecekte Marmara’da olması beklenen büyük depreme dikkat çekip, yetkilileri bu konuda göreve çağırırken, geçtiğimiz salı günü Batı Karadeniz açıklarında yerin 10.7 kilometre derinliğinde meydana gelen 4.5 şiddetindeki sürpriz deprem herkesi çok şaşırttı.
Çünkü Batı Karadeniz açıklarında bu zamana kadar her hangi bir depremin meydana geldiği bilinmiyor. İşin tedirgin edici yanı ise, Türkiye ve Dünya deprem haritasında söz konusu bölge ile ilgili yapılmış her hangi bir araştırma olmadığı için hiçbir bilgi ve veri yer almıyor. Bu ise Batı Karadeniz’de bulunan fay hatlarının geçtiğimiz günlerde olduğu gibi her an yeni bir sürpriz yapacağı anlamına geliyor. Bu sürpriz depremlerin şiddetleri ise bölge incelenmediği takdirde hiçbir şekilde bilinmeyecek gibi görünüyor.
Batı Karadeniz açıklarında meydana gelen beklenmedik depremin ne anlama geldiğini öğrenmek üzere görüşlerine başvurduğumuz deprem profesörlerinden ise konu ile alakalı çarpıcı açıklamalar geldi.
Jeofizik Mühendisleri İstanbul Şube Başkanı Prof. Dr. Ali Osman Öncel, İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu ve KTÜ Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş, İTÜ Öğretim Üyesi Okan Tüysüz’ün ”Burada bilinen bir fay yok, zeminde meydana gelen bir oturma hadisesi olabilir” şeklindeki açıklamasına tepki göstererek, Batı Karadeniz açıklarında meydana gelen depremin incelenmesi gerektiğini ve yeni deprem tehlike haritası oluşturularak bu bölgenin de oluşturulacak yeni haritaya acilen işlenmesi gerektiği yönünde görüş bildirdi.
DEPREM BEKLENMEDİK BİR YERDE OLDU
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu:
Karedeniz açıklarında meydana gelen 4.5 şiddetindeki depremin beklenen bir deprem olmadığını dile getiren Gündoğdu, söz konusu bölgede 4’ü aşan depremlerin pek sıkma olmadığını, ancak Marmara, Akdeniz ve Ege’de bu büyüklüklerde çok sık depremlerin meydana geldiğini belirterek; ”Çünkü oralar hareketli bölgeler. Biz normalde depremlerin bu bölgelerde olmasını bekliyorduk ama deprem beklemediğimiz bir yer olan Karadeniz’de meydana geldi. O yüzden bu beklenmedik depremin meydana geldiği bölge kuşkuları yok etmek için incelenmelidir” dedi.
KARADENİZ FAYI İHMALE GELMEZ!
KTÜ Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş:
Batı Karadeniz’de meydana gelen depremin ardından yapılan ”O bölgede fay hattı yok, bu yapay bir deprem” açıklamalarına tepki gösteren Bektaş, depremin Karadeniz’deki aktif fay hattında meydana gelen tektonik depremler olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürdü;
Karadeniz 50 yıldan beri deprem üretiyor ama ‘fay yok’ diyorlar, bu çok enteresan, 1968 yılında 6.8 şiddetinde Bartın’ da bir deprem oluyor ama şimdi haritaya baktığımızda bu fayı göremiyoruz. Yine Gürcistan sınırında 5.5 şiddetinde deprem oluyor bunun Trabzon fay hattında meydana geldiği söyleniyor, ancak yine haritaya baktığımızda bu fayı göremiyoruz. Ancak bilinen bir gerçek var o da tüm Karadeniz Bölgesi’nin güneyden Kuzey Anadolu Fayı, kuzeyden ise Karadeniz Fay Sistemi ile kuşatılmış olduğu… Bu nedenle Karadeniz deki tüm aktif faylar Türkiye Aktif Fay Haritası’na işlenmeli, bu haritayı esas alan yeni deprem tehlike haritası oluşturulmalıdır”
BÜYÜK DEPREMLERİN İŞARETLERİ VAR!
Karadeniz’deki fayların Kuzey Anadolu Fayı’na göre yavaş hareket ettiğini ve Kuzey Anadolu Fayı kadar çok tehlikeli olmadığını ancak ihmale de gelmeyeceğinin altını çizen Bektaş, Karadeniz’de daha büyük depremler olabileceğine işaret eden bulguların bulunduğunu ve bunun örneklerinin ise Bulgaristan açıklarında görüldüğünü söyledi.
DEPREM ÜRETECEK FAY PUSUDA BEKLİYOR
Jeofizik Mühendisleri İstanbul Şube Başkanı Ali Osman Öncel:
Uzun yıllar depremler üzerine çalışmalar yaptığını ve ilk defa Karadeniz’de böyle bir depreme şahit olduğunu söyleyen Öncel, Karadeniz Bölgesi’ndeki fay hatları araştırılmadığı için o bölge ile alakalı hiçbir şekilde bilimsel yorum yapılamaz, ancak salı günü meydana gelen 4.5 şiddetindeki deprem gösteriyor ki orada da deprem üretecek bir fay pusuya yatmış bekliyor” dedi.
HATAYA DÜŞÜYOR OLABİLİRİZ!
4.5 şiddetindeki depremin hiçbir şekilde beklenen bir deprem olmadığını ve burayı izlememekle çok büyük bir hataya düşüyor olunabilineceğini ifade eden Öncel sözlerini şöyle sürdürdü:
”Çünkü o deprem bir sinyal niteliğindeydi. ‘Bakın burada da bir hat var ve her an büyük bir deprem üretebilir. Siz Marmara Denizi içine eğilmişsiniz ama burada deprem beklenen tek deniz Marmara değil, Karadeniz de var’ demeye getiriyor.’ Burayı araştırın, bir bakın tehlike ne düzeyde inceleyin’ diyor…
Doğu Karadeniz’de büyük fayların olduğunu yapılan araştırmalardan ötürü biliyoruz, ancak Batı Karadeniz için aynı şeyi söyleyemiyorum. Bu bölgede çok uzun zamandır bir deprem olmadığı için çalışma dışına bırakılmış ve deprem izleme alanı o bölge için kurulmamış. Burada araştırma yapabilmek için deniz altı araştırmalarında denizin tabanına indirilebilen cihazlar gerekiyor. Karadeniz’de şu an araştırma yapılmadı, sadece Türkiye Petrolleri bir araştırma gemisi aldı, araştırmalar bu kapsamda yapılıyor, o da petrol araştırması yapıyor, ancak henüz tektonik fay araştırması yapılmış değil. Bu bakımdan bugünden sonra meydana gelecek her deprem Salı günü meydana gelen deprem gibi sürpriz olacak. Orası tehlikesiz bir deniz gibi görünüyor ama bunu araştırmadan asla bilemeyiz.”
İNCELEME OLMAZSA HER DEPREM SÜRPRİZ OLUR
Dünya deprem haritasına bakıldığında Karadeniz’in kapsam dışına bırakılarak, Marmara’da beklenen İstanbul depremi gibi her hangi bir depremin beklenmediğinin gözüktüğünü aktaran Öncel, ” O yüzden hükümetin ilgili birimleri batı Karadeniz’e dinleme cihazları yerleştirilmeli ve burası en azından 2 senelik bir inceleme periyotundan geçirilmeli. Aksi takdirde bu bölge hakkında bilgi sahibi olamayacağız ve meydana gelecek her deprem bizim için bir sürpriz olacak” dedi.
kenan.biter@haber7.com
Kaynak: Haber7