Van’ın sınır İlçeleri’nde kaçakçılık olayları son 10 yıl içersinde 48 kişinin yaşamını yitirmesine neden oldu. Ölenler gözü yaşlı eş ve çocuklarını geride bıraktı.
Terörü ve birçok kişinin de yaralandığı kaçakçılık olaylarını önlemek amacıyla sınır boylarına inşa edilen ‘Kalekollar’ kaçakçılık olaylarını büyük oranda azaltınca, bu kez geçim sıkıntısına düşen köylüler göçe başladı. Birçok köylü, para kazanmak için batı illerine gidip inşaatlarda çalışmaya başladı.
Sınırda yaşanan kaçakçılık ve diğer asayiş olaylarının önüne geçmek için güvenlik güçleri sınır boylarına yüksek güvenlikli ‘Kalekol’ olarak tabir edilen karakollar inşa etti. Kalekollarla olaylar azalırken, kaçakçılık sırasında ençok ölümler İran sınırındaki Özalp ve Saray İlçelerinin köylerinde yaşandı. Ölümlerin daha çok İran askerlerinin açtığı ateş sonucu meydana geldiği belirtilirken, BDP Van Milletvekili Nazmi Gür’ün verdiği soru önergesinde, İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin’in cevabı, son 10 yılda ölenlerin sayısı 48 olduğunu ortaya çıkardı.
SINIRDAKİ OLAYLAR AZALDI
Kaçakçılık sorunu İran’la yapılan sınır güvenliği toplantılarında defalarca ele alınıp tedbirler konuşuldu. Ancak kaçakçılığın azaltılmasına yönelik en etkili tedbir ise sınıra yapılan kalekollarla sağlandı. 285 kilometre uzunluğunda olan İran sınırında 37 kalekolun inşaatına başlandı. Bu kalekollardan 27’si tamamlandı. Yetkililer, yüksek güvenlikli olan ve caydırıcılık özelliği taşıyan bu kalekollar sayesinde sınırdaki olayların sayısında büyük bir düşüş yaşandığını belirtti. Sınıra daha yakın hatlara konuşlandırılan kalekoların sahip olduğu teknolojik imkanlar, hakim kuleler, kurşun geçirmez camlar, havan ve roketlere dayanabilecek duvarlar sayesinde 2011 yılında 1019 olan sınırdaki olaylar 2012’de 289’a düştü.
DEVLETTEN YATIRIM İSTEĞİ
Sınırdaki tedbirler kaçakçılığı önlerken, geçim sıkıntısı yaşamaya başlayan köylüler de göç etmek zorunda kalıyor. Köylüler devletin yatırım yaparak göçü önleyeceğini belirtirken, eşini ve yakınlarını kaybedenler geride gözü yaşlı insanlar bıraktı. Yukarı Turgalı Köyü’nde 2 yıl önce eşini kaybeden Leyla Kesici de onlardan biri. Eşinin sınıra mazot getirmek için gittiği günü gözyaşları içerisinde anlatan 3 çocuk annesi Kesici, “Gitme dedim. Tehlikeli olduğunu biliyorum dedim. Ama mecbur olduğunu söyledi. Sonra ölüm haberini aldım. 2 çocuğum vardı ve hamileydim. Bebeğimi eşim vefat ettikten sonra düyaya getirdim ismini de ‘Kader’ koydum” dedi.
Leyla Kesici’nin kayınbiradeki İrfan Kesici ise, ağabeyinin düğün masraflarını karşılamak için sınıra gittiğini söyledi. Acılarının hiç dinmediğini anlatan İrfan Kesici şunları söyledi:
“Abimin vurulduğu haberi geldi. Abim vefat ettikten sonra düğün yapmaya gönlüm el vermedi. Bir yıl sonra düğün yaptım. Sadece bizim köyümüzde 12 kişi hayatını kaybetti. Uludere’de yaşanan acıyı en iyi biz biliriz. Benim abim de Uluderedekiler gibi at sırtında köye getirildi. Biz sadece geçinmek için bunu yapıyoruz.”
Kaçakçılık sırasında yaralanan Yukarı Turgalı Köyü’nde yaşayan 28 yaşındaki 3 çocuk babası Murat Avam, 3 ayda aldığı 900 TL engelli maaşı ile geçimini sağlayan Avam, yaklaşık 7 yıl önce sınırda atının mayına basması sonucu iki gözünü kaybetti. Avam, tek isteğinin yaşanabilir bir ev ve çocuklarına iyi bir gelecek bırakmak olduğunu söyledi.
Kaynak: DHA
