Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, Kâbe’de Osmanlı eseri revakların yıkımını da içeren genişletme projesini hayata geçirmeye hazırlanan Suudi yetkilileri üstü kapalı olarak eleştirdi. Mekke’de düzenlediği basın toplantısında iskan sorununa değinen Prof. Görmez, Kâbe’deki tavaf alanının yetersiz olduğunu belirtip, mekan sorununu son yıllarda Kâbe çevresinde yapılan dev inşaatlara bağladı. Suudilerin daha önce de Osmanlı’nın Kâbe’yi korumak için yaptığı Ecyad Kalesi’ni yıkıp yerine Kâbe’ye tepeden bakan gökdelenler yaptığını belirten Görmez, Genişletme Projesi kapsamında yapılan inşaatları şu sözlerle eleştirdi: “Mekke’deki iskan sorunu ile ibadet mekanı sorununun birlikte ele alınması gerekiyor. İbadet mekanına ulaşımı kolay olan iskan mekanları çoğalırken, ibadet mekanlarının da olabildiğince geniş, ferahlık içinde tavaf ve saylarını yapabilecekleri mekanlar olması gerekiyor. Bu Suudi Arabistan’da yetkililerle konuşulması gereken bir konu. İskan sorununu Kâbe’nin etrafında yapılan inşaatlarla çözmek sorunu çözmüyor, bu kez ibadet alanının daraldığını görüyoruz.”
Revakları Harem’e ‘klonlarız’
SUUDİ Arabistan yönetiminin, Kâbe’den sonra bölgedeki en eski yapı olan Osmanlı revaklarının kaldırılacağını açıklaması, Türk hacıları incitti. Bu yıl ilk kez hacı olmaya hazırlanan Üsküdar Belediye Başkanı Mustafa Kara, Kâbe’de tavaf alanının etrafını çevreleyen Osmanlı revaklarının yıkılması halinde, benzerlerini temsili olarak Üsküdar’da, Harem Sahili’ne inşa edeceklerini söyledi.
Zaten kaleyi yıktılar
Suudi yönetiminin Osmanlı eserlerine karşı takındığı tavrı eleştiren Mustafa Kara, “Zaten bir inat uğruna, Osmanlı’nın Kâbe’yi korumak amacıyla yaptığı Ecyad Kalesi’ni yıkıp, yerine devasa otel ve alışveriş merkezi yaptılar. Şimdi yine aynı grubun üstlendiği Kâbe’yi genişletme projesi çerçevesinde Osmanlı’nın revaklarını yıkacaklarını açıkladılar” dedi. Üsküdar’ın Osmanlı Dönemi’nde hac yolculuğunun başlangıcı olduğunu hatırlatan Mustafa Kara, sözlerini şöyle tamamladı:
Harem, Kâbe toprağı
“Osmanlı, hacca gitmek için Sarayburnu’nda karşıya geçtikleri semte bu yüzden ‘Harem’ demiş. Yani Harem semti, Kâbe toprağı sayılmış. Biz de, eğer Suudi yönetimi Osmanlı revaklarını kaldırırsa, onların aynısından, temsili anlamda Üsküdar Harem sahiline birkaç tane yapmayı düşünüyoruz” diye konuştu. Kara, revakların yıkılması halinde de daha çok insanın geleceğini ve o zaman da sığmayacağını belirterek, “Bir inatla Ecyad’ı yıktılar. Revakları yıkarlarsa, bölgedeki son Osmanlı eserleri de böylece tarihe karışacak. Ama yıkınca her şey bitmiş olmayacak.”
Fatma AKSU/Hürriyet
