17 Ağustos 1999 depreminde büyük hasar gören Kocaeli’de orta hasar gören 617 binanın yıkılması kararı üzerine olaya el koyan Vali Ercan Topaca, yeniden tespit yaptırarak bu rakamı 3 bin 756 binaya çıkardı
İzmit Valisi Topaca’nın şehirdeki deprem hasarlı 3 bin 756 binayı yıkma kararının ardından, kentteki bu evleri gezdik. Sahipleri tarafından makyajlanan bu evlerde oturan kiracıların çoğu, binaların hasar durumundan habersiz
Topaca, önümüzdeki haftalarda yıkım kararı alınan orta hasarlı binaların listesini valiliğin web sitesinden yayınlayacaklarını belirtirken, biz de Milliyet ekibi olarak yıkım kararı olan ancak makyajlanarak kamufle edilen bazı binaları gezdik.
Orta hasarlı olup da yıkım kararı olan bu binalar, dışarıdan boyanmış, sıvanmış, gayet muntazaman makyajlanmış olarak mal sahipleri tarafından vatandaşlara kiralanmış. Bu binalara bakıldığında ne dışarıdan, ne içeriden depremde hasar gördüğüne dair hiçbir ize rastlanmıyor. Binada oturanlar da binaları hakkında yıkım kararı alındığından haberleri olmadığını, binalarının daha önce güçlendirildiğini iddia ediyorlar.
Geçen yıl sadece 617 hasarlı bina tespit ettirdiklerini belirten Topaca, “Ama 1999 depreminden sonra yapılan ön incelemelerde ve gözlem raporlarında bu sayının yaklaşık 9 bin olduğunu belirledik. İki rakam arasında uçurum olduğunu fark edince yeniden binaları tek tek incelemeye tabi tuttuk. 6 aylık çalışmada orta hasarlı yıkım kararı alınan binaların sayısını 3 bin 756 olarak belirledik. Binalar kendilerine verilen süreyi 2009’da doldurmuş. Bu binalarda toplam 13 bin 489’u konut ve işyeri bulunuyor. Bu 3 bin 756 binadan 1098’i güçlendirme ruhsatı almış ama iskanı yok. Bu konut ve işyerlerinden 10 bin 996’sı kullanılıyor. 10 bin 996’nın 4 bin 216’sında kiracılar oturuyor” dedi.
Hasardan habersiz kiracılar
Topaca, “Yıkım kararı alınan binaların listelerini yayınlayacağız. Kiracılardan da bu binalardan çıkmalarını isteyeceğiz. Bu binaları kiralamamalarını da belirteceğiz. Kiracılara her türlü maddi yardım ve taşıma yardımını da yapacağız. Eğer çıkmamakta direnirlerse de elektrik, su, doğal gazı kesme gibi yöntemleri devreye sokacağız” diye konuştu. Valiliğe bağlı İl Afet Müdürlüğü yetkilileri de, birçok bina sahibinin hasar raporu olduğu halde onarım ve güçlendirme yaptırmadığını kaydederek, “Birçok kişi, binaların dışını sıvatıp depremin meydana getirdiği hasarları kamufle edip boyadıktan sonra, yeniden içine girip oturdu. Binlerce daire de, binanın hasar durumundan habersiz vatandaşlara kiraya verildi” dediler.
17 Ağustos’ta 2 çocuğunu kaybeden Ak Parti Kocaeli Milletvekili İlyas Şeker, “Eğer binalar tek tek elden geçirilirse bu rakam 3 bin 756’yı geçer. Valilik daha önce belirlenen binalar üzerinden inceleme yapıp bu sayıya ulaştı. Ama il genelinde binaların tamamının kontrolü yapılmadı. Binalar yorgun. İstanbul depreminde bu yorgun binalar da büyük hasar görecektir” dedi.
Marmara Depremi’nin ardından orta hasar gören binalar, sahipleri tarafından makyajlanıp yeniden kiraya verilmiş.
‘Biz binamızı güçlendirdik’
İzmit Mehmet Ali Paşa Mahallesi Bağdat Caddesi 213 numaralı 4 katlı sarıya boyanmış sanki hiç hasar görmemiş gibi duran binada yaşam devam ederken, aynı mahallede Ceylanlı Sokak 10 numaralı 5 katlı Nafiz Yılmaz Apartmanı’nda yeşile boyanmış, makyajlanmış evde oturan sakinlerden Adem Yılmaz, evin kendileri tarafından depremden sonra güçlendirildiğini söyledi. Yılmaz, valiliğin aldığı yıkım kararından haberi olmadığını belirterek, “Eğer evimizin sağlam olmadığını iddia ediyorlarsa gelip inceleme yapsınlar. Biz buna karşı çıkmayız. Devlet baksın incelesin, oturulmaz derse o zaman biz de oturmayız. Ama böyle bir inceleme yapılmadı” diye konuştu.
İzmit Karabaş Mahallesi Köseoğlu Sokak 11 numaralı Türkyılmaz Apartmanı’nda oturan sakinler de herhangi bir yıkım kararından bilgileri olmadığını, apartmanın güçlendirildiğini belirttiler. Apartmanda yönetici olan Akkoç ailesi, “Bizim böyle bir karardan haberimiz yok. Biz binamızı güçlendirdik” diyerek tepki gösterdi.
Önay Yılmaz / MİLLİYET