Bir yanda ‘çılgın proje’ inşaatları tartışılırken, onlar da ‘sessizce’ eski projeleri yıkıyor. Yıkım sektörü inşaatın aksine yıktıklarıyla övünüyor
Hızla büyüyen inşaat sektöründe konut projeleri, ofis kuleleri birbiri ardına yükselirken, adları pek anılmasa da birileri de usul usul İstanbul’un eski yapılarını yıkıyor, anilerine yer açıyor. Özellikle son üç yılda artan projeler, İstanbul’da boş arazi sıkıntısı, kentsel dönüşüm ve yenileme projelerindeki artış ile yeni bir sektör haline gelen bina yıkımında bugün 40’a yakın firma hizmet veriyor. İnşaat sektörüne paralel büyüyen yıkım firmalarına geçen yıldan bu yana talep yüzde 40 artmış. İlgiden memnun olan ve makinelerinin en yeni teknolojilerle donatan firmalar ortalama beş katlı bir binayı bir-iki günde yerle bir ediyor. Bu kez inşa edenler değil, yıkanlar anlatıyor…
Ortadoğu’yu da yıkıyor
Türkiye’de yeni yeni oluşan yıkım sektörünün en büyük oyuncularından biri MTKA İnşaat. 2003 yılında dört mühendisin ortaklaşa kurduğu şirket bugün Türkiye sınırlarını da aşmış durumda. Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’da da birer ofis kuran şirket Ortadoğu’yu da yıkıyor. 2005 yılından sonra içlerinde dört ayda yıkıp temizledikleri Tatilya, Oyak-Renault gibi büyük projeler de olmak üzere toplam 180 proje yıkımı gerçekleştiren MTKA İnşaat, çoğunu Japonya’dan getirttiği son teknoloji uzun erişimli beş makineyle yıkım yapıyor. MTKA İnşaat “Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Bulut, “Biz yıktıkça yeni projelere gün doğuyor. Bu kadar önemli bir sektörüz ama yeterince ciddiye alınmıyor” diyor.
Bir günde 7 katı deviriyor
Sektöre kurumsal bir yapı kazandırmak için uğraştıklarını ifade eden Bulut, 2005 öncesi son teknoloji makineler gelmeden önce Türkiye’de ortalama yedi katlı bir binanın üç ay gibi uzun bir sürede 60-70 bin TL maliyetlerle yıkıldığını, MTKA’nın ise bunu bir günde yıkıp, 10 bin TL’ye mal ettiğini söylüyor.
Türkiye’de sektörün hızla büyüdüğünü ve irili ufaklı yaklaşık 40 firmanın hizmet verdiğini belirten Bulut, “Geçen yıla oranla son altı ayda işlerimiz neredeyse beş kat arttı. Yıkım sektörü kentsel dönüşüm ve yenileme projeleriyle gelişti” diyor. Bugün hâlâ yıkım hatalarından insanların öldüğünü anlatan Mehmet Ali Bulut, sektördeki risklere ve alınması gereken güvenlik önlemlerine dikkat çekiyor.
10 yıldır eski binaların yıkımını gerçekleştiren Hurtaş firması da, başta İstanbul olmak üzere Türkiye genelinde çalışıyor. Aslında hurda işi yaptıkları için çıkan demir yığınlarını da topladıklarını belirten Hurtaş ortaklarından Levent Demirtaş, “Hem hurdacılık hem de yıkım yaptığımız için firmaların ilgisi yüksek. Geçen yıldan bugüne işlerimiz yüzde 40 arttı” diyor.
Altı ayda 50 bina yıktı
Bu artışta inşaat sektöründeki büyüme ve kentsel dönüşüm projelerindeki artışın etkili olduğunu savunan Demirtaş, son iki yılda 300 bina yıktıklarını, altı ayda ulaştıkları rakamın da 50 bina olduğunu söylüyor. Sekiz makineyle yıkım yaptıklarını anlatan Demirtaş, yedi kata kadar yıkım yapabildiklerini belirtiyor. Demirtaş, ortalama beş katlı bir binayı iki günde yerle bir ettiklerine dikkat çekiyor.
‘Altyapı, patlayıcı ile yıkıma uygun değil’
TOKİ, iki yeni şehir projesi ve yenilemelerle birlikte İstanbul’da 1 milyon binanın yıkılması gerektiğini açıklamıştı. Mehmet Ali Bulut, bu binaları çıkacak hurdalar karşısında bedava yıkmaya talip olduklarını söylüyor. Bulut, ancak bu konuda hükümetten herhangi bir geri dönüş almadıklarım ifade ediyor. 60 kişilik işçi, 11 kişilik de yönetici kadrosuyla hizmet verdiklerini belirten Bulut, “Şimdi de Türkiye’nin en yüksek katlı bina yıkımını gerçekleştireceğiz. İlk kez 20 katlı bir bina yıkılacak. Maslak bölgesinde. Yaklaşık 800 bin TL maliyetle üç ayda yıkımı tamamlayacağız” diyor. Türkiye’de yıkımda henüz patlayıcı kullanılamadığını belirten Bulut, şunları söylüyor: “Zaten dinamit kullanımı yönetmelikte yok. Öncesinde altı ay çok ince araştırma yapmak gerekiyor. Sonuçta 20 saniyede yıkılı-yor ama arkasında aylar var ve maliyeti milyon dolarları buluyor. Zaten Türkiye’de altyapı da çok sağlam değil.”
‘İşlerimiz yüzde 40 arttı’
Önder Hafriyat adındaki firmasıyla 15 yıldır bina yıkımı yapan Tuncer Açıkgöz ise son dönemde işlerinde ciddi artış olduğuna dikkat çekiyor. Geçen yıla göre gelen taleplerde yüzde 40 artış olduğunu kaydeden Açıkgöz, “Yeni yapılara ihtiyaç arttıkça inşaat sektörü büyüyor. Bu da bizim işimize yarıyor. İnşaat şirketleri yeni bina diksin diye biz eskileri yıkıyoruz” diyor. Sektörde altı makineyle çalıştıklarını belirten Açıkgöz, 15 katlı binalara kadar yıkım yapabildiklerini ve daha çok Şişli, Nişantaşı, Kurtuluş civarında çalıştıklarını söylüyor.
Radikal/Nuriye DOĞU
