Financial Times’ta İstanbul’da özellikle yabancıların yöneldiği konutlarla ilgili, alıcıları bekleyen fırsatlar ve tehlikelerle ilgili şu ifadelere yer verildi
Financial Times gazetesinde İstanbul’da daha çok yabancıların ilgi gösterdiği, yüksek fiyatlı konut piyasasıyla ilgili, “Türk lokumları ve tehlikeleri” başlıklı bir inceleme yayımlandı. İstanbul’da ev arayışına girişmek isteyenlerin “dolapçı sanatçılar, dalavereci hukukçular, bürokratik gecikmeler, kesin olmayan emlak fiyatlamaları ve yabancıların satın almalarına yönelik kısıtlamalara karşı” uyanık olmaları gerektiği belirtilen yazıda, “Fakat iki kıtayı birleştirmesiyle ünlü Türk kenti, bir ev kiralamak ya da sahibi olmak için, ulaşılabilir fiyatlı çağdaş deniz manzaralı dairelerden, sur içi antik kent merkezinde restore edilmeyi bekleyen eski ahşap evlere değin her şeyi sunarak çekici bir bölge olarak kalmaya devam ediyor” denildi.
Yazıda, “’Müşteri uyanıklığı’ İstanbul’da ev aramaya başlamak isteyen herkes için en önemli mantra (meditasyona hazırlanırken ruhani dini hece-şiir) olmalı” denildi.
Fiyatlar Türk lokumu gibi
Yazıda, “Ve fiyatlar bugünlerde Türk lokumu gibi yumuşak ve çekici” denilirken, ana kıyıda birçok deniz manzaralı dairenin fiyatının geçen yıl sonunda vuran kriz öncesi rakamlara göre yüzde 30 düşük olduğu belirtildi. Türkiye’de genel olarak fiyatların, ekonomide iyileşme kanaatine bağlı olarak değişmediği belirtilen yazıda Türk lirasının dolar karşısında 1.8 TL’ye kadar düştüğü ancak 1.5 TL olarak yeniden iyileşme kazandığı kaydedildi. Enflasyonun da kontrol altında tutulduğu, bu yıl yüzde 6 civarında olacağının tahmin edildiği, yurtiçindeki mortgage piyasasına yardımcı olacağına kesin gözüyle bakılan fiyat istikrarının faiz oranlarını aşağı çektiği belirtilen yazıda İstanbul Mortgage kurucu ve Başkanı Bahadır Teker’in “Şu anda dönüm noktasındayız. Faiz oranları aşağı yönlü hareket ediyor ve tarihte ilk kez olarak orta sınıf için ulaşılabilir noktadayız. Türk bankaları iyi bir likidite görünümüne sahip ve konut kredilerine genişletebilirler. Gelecek yıl da büyüme görmeye devam edeceğiz ve yıl ortasında yeni gelişme fırsatları ortaya çıkacak, yani şu anda satın almak için iyi bir zaman olduğu kanısındayım” sözlerine yer verdi.
‘Ev alırken yanınızda bir Türk bulundurun’
Banka kredisinden sakınan ve Türklerin “senet” sistemini tercih eden İngiliz gazeteci Jody Sabral’ın Beyoğlu’nda bir daire alma macerasını anlatan FT, altı ay arayıştan sonra bir dairede karar verildiğini, ancak yan komşuda devam eden bir inşaatın, alınan binanın temellerine zarar verdiğinin anlaşıldığını kaydetti. Bir mimar arkadaşı aracılığıyla bir başka daire bulan gazeteci Jody Sabral’ın “Yabancılara tavsiyem, ev alırken yanlarında tercihen ev sahibi bir Türk bulundurmaları” sözlerine yer veren FT, Beyoğlu’nda yabancılara emlak satılmadığını kaydetti. Tarlabaşı ve Karaköy Rıhtım’da spekülatörlerin gayrimenkul aldığı, planlar meyvesini vermeyince, piyasadaki durgunlukla birlikte emlakçıların yabancıların piyasayı yeniden canlandırmasını bekler hale geldiklerini bildiren FT, gazeteci Sabral’ın dairesini Türk arkadaşının üzerine aldığını, ancak arkadaşının bir devir sözleşmesini imzaladığını bildirdi. FT’de İstanbul konut piyasası üzerine şu değerlendirmeler yer aldı:
“-Birçok yabancı İstanbul’da ev kiralıyor. Ev alanlar ise geleneksel olarak kent merkezinde Prens Adaları’nda ya da eski sur için bölgedeki evleri tercih ediyor. Belediye buralardaki ahşap evlerin restorasyonunda vergi teşvikleri getiriyor. Ancak en popüler ve pahalı bölgeler arasında Boğaz, özellikle şık bölgeler Bebek, Emirgan ve Yeniköy geliyor.
-Boğaz görüntüsü evlere değer katıyor ve suya yakın olmak, fiyatın yükselmesi anlamına geliyor. Emlak ajansı Luxurion’un yetkililerinden Cindy Uriona, ‘Daha maceraperest ya da bohem tipler eski kent merkezine gidiyor fakat bizim dayanak noktamız hala Bebek ve diğer Boğaz bölgesindeki ana emlak. Profesyoneller denizin yanında yaşamak ve ana iş merkezlerine yakın olmak istiyor’ dedi.
-Uriona’nın en lüks listesi, Boğaz’ın Asya yakasındaki Kandilli’de yer alan deniz kıyısında tarihi bir villa. Fiyatı 45 milyon euro. Türkçe’de yalı olarak bilinen bu evler piyasaya nadir düşüyor. Eğer 14 odalı villa abartılı geldiyse, Uriona’nın Avrupa yakasında Boğaz’da tadilat gerektiren bir villası var ve fiyatı: 8 milyon dolar. Pahalı emlak sıklıkla satıcının keyfine bağlı olarak euro ve dolar cinsinden satılıyor.
-Urina herkesin bir sultan malikânesi için para harcayamayacağını teslim ediyor ve İstanbul’un 500 bin euro dolayında iyi fiyatlar sunduğunu savunuyor. Örnek olarak da beş yatak odalı, 480 metrekare, Avrupa yakasında Tarabya tepelerindeki evi gösteriyor. Fiyatı: 750 bin dolar. Yine de hükümetin üçüncü köprüyle ilgili açıklamaları potansiyel alıcıları dikkatli davranmaya sevk ediyor.
-Dil, yabancı müşterilerin karşılaştıkları engellerden sadece biri. Diğerleri arasında vergilerden kaçmak için senet üzerinde suni olarak düşük tutulan değerler bulunuyor. Gerçekten satış vergileri kendi kendini engelliyor, 150 metrekareye kadar olan dairelerde yüzde 1 olan KDV, daha büyük emlak için yüzde 18’e çıkıyor.
-İngiliz gazeteci Sabral ünlü bir firmadan ya da güvenilir bir yerli arkadaştan yararlanmayı tavsiye ediyor ve ‘Araştırmamı müteahhit üzerinde yaptım ve bilinen bir kişi olduğunu ve belediyeyle iyi ilişkileri bulunduğunu öğrendim. Gerçekten tüm ayrıntılar üzerine gerekli dikkati gösteren bir müteahhit’ diyor.”
