İstanbul rakip olmaya çalıştığı küresel finans merkezi konumundaki kentlere kıyasla hala çok ucuz…
Bundan beş yıl öncesine kadar “İstanbul hem bölgesel hem ekonomik etkinlik açısından dünyanın hangi kentleriyle rekabet etmeli” sorusunun cevabı muhtemelen Dubai ya da Abu Dabi olurdu. Ama Dubai, 2008 krizinde iflas etti ve hala toparlanmakla meşgul; Abu Dabi ise şimdilerde dev projelerle yeni den yapılanıyor. İstanbul ise geçen sürede devletin arkasında durduğu bir projeyle “finans merkezi”ne dönüşme yolunda ilk adımlarını atarken fiiliyatta Rus, Ortadoğu, Türk Cumhuriyetleri sermayesini çekmeye, çok uluslu firmaların da merkezi haline dönüşmeye başladı. Buna rağmen verilerine göre Dubai’de bugün metrekare fiyatları 9 bin 600 dolar, Abu Dabi’de ise 12 bin dolar. İstanbul’un en değerli semtinde (Kuruçeşme) metrekare satış fiyatı 5 bin 134 lira (2 bin 800 dolar). İstanbul Finans Merkezi (İFM) projesinin ilk kazması vurulan projelerinden olan ve Varyap Gap İnşaat Ortak Girişimi tarafından hayata geçirilen Metropol İstanbul’da ise bu rakam yedi bin lira (3 bin 850 dolar) seviyesinde. Çalık Gayrimenkul Genel Müdürü Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Dünyanın önde gelen şehirleri düşünüldüğünde yeni finans merkezi olarak konumlandırılan proje içinde önemli bir konumda bulunan Metropol İstanbul, dünya piyasalarıyla entegre yapısıyla 24 saat hizmet verecek” diyor.
Dolayısıyla Türkiye’nin diğer kentlerinden farklı olarak İstanbul’daki fiyat artışlarını bu açıdan okumak gerekiyor. 2012 Dünya Varlık Raporu’na göre İstanbul, dünyanın en hızlı önem kazanan kentlerinden biri. Ve bu fiyatlar, İFM stratejisinin başarı olması halinde İstanbul’daki gayrimenkul fiyatlarının gelebileceği yer hakkında da fikir veriyor. Zira İstanbul’un rakip olmak istediği Londra, New York, Moskova, Şanghay gibi önemli fınans merkezlerinde emlak fiyatları inanılmaz seviyelere yükselmiş durumda. Knight Frank ve Çiti Private Bank’m ortaklaşa hazırladığı 2012 Dünya Varlık Raporu’na (The Wealth Report 2012) göre Londra’da lüks konut fiyatları metrekare bazında 48 bin dolar. Üstelik fiyatlar 201 l’e göre yüzde 21 oranında artmış durumda. New York’un Manhattan bölgesinde ise metrekare satış fiyatları 23 bin dolar.
Bu noktada, rakip olabilecek kentlerle kıyaslandığında İstanbul’da fiyatların daha yükseleceğini söylemek mümkün. Bölgenin önemli merkezlerinden biri olma yolunda hızla ilerleyen İstanbul’da yatırım yapmak isteyecek yabancılar için fiyatlar fazlasıyla cazip. Mayıs 2012’de çıkan “Mütekabiliyet Yasası” ile yabancılara, karşılıklılık ilkesi aranmaksızın mülk satışının önü de açıldı. Tamamlayıcı düzenlemelerin de yapılmasıyla birlikte yılsonuna kadar yabancıların mülk edinmesi bir hayli kolaylaşmış olacak. Fiyat avantajı ile bürokratik engellerin ortadan kalkması bir ince en yoğun talebi İstanbul’un göreceğini ön görmek r değil. İstanbul’u bu noktada Dubai gibi tamamen yurtdışından gelecek talep üzerine kurgulanmış merkezlerden ayrı tutmak gerekiyor. Çünkü yabancıların ilgisiyle birlikte uşacak talebin yanı sıra yerli alıcıların taşıdığı potansiyel , rakiplerine karşı İstanbul’un elini güçlendiriyor.
Hali hazırda yerli talebin potansiyeli, son iki yıldır ikin- el emlak fiyatları hızla düştüğü Ataşehir’e de ilaç gibi geliş durumda. Anadolu yakasındaki ilk site yapılaşmasının duğu bölge olan Ataşehir, kolay erişimi ve sunduğu olanaklarla önemli bir merkez haline gelmişti. İnşaat sektörü liştikçe ve İstanbul’un farklı bölgelerine nitelikli konut ojeleri yapılmaya başlandıkça Ataşehir’deki nispeten eski projelerin fiyatları düşmeye başladı. Çünkü ilgi yeni projelere kaymıştı. İstanbul Finans Merkezi (İFM) projesi İstanbul’dan önce Ataşehir’in kaderini değiştirdi. 2010’da Ataşehir’de emlak fiyatları ortalama yüzde 13 düşmüştü. 2011’de düşüş dursa da, fiyatlar yükseliş trendine geçemedi. Ta ki İFM ile ilgili projeler netleşmeye başlayınca kadar… Projenin fiyatlar üzerine ilk etkisi ise bu yılki verilerde net bir şekilde ortaya çıktı. Bölgede emlak fiyatları Haziran 2011-Haziran 2012 döneminde yüzde 14 yükseldi. Bu artışla birlikte metrekare fiyatları 2010 seviyesinin üzerine çıktı, özellikle Yenisahra, Örnek ve İçerenköy gibi İFM’ye yakın ailelerde fiyat artışları oldukça belirgin.