İnşaat sektörü geçen yıl 3. çeyrekte yüzde 10,6 büyüdü. Geçen yılın 3. çeyreğinde inşaat sektörünün büyüklüğü 15 milyar lirayı aştı
Türkiye Müteahhitler Birliğinin “Protestolar Altında ve Kriz Kaygıları ile 2012’ye Girerken Dünya-Türkiye-İnşaat Sektörü” başlıklı Ocak ayı İnşaat Sektörü Analizine göre, sektörün yılın 2. çeyreğinde yüzde 13,4 olan büyüme performansı 3. çeyrekte yüzde 10,6’ya gerilerken, gerilemeye, baz etkisi, sektördeki faaliyetlerin mevsimselliği ve yatırımcıların yeni yatırımlara yönelmek yerine mevcut projelerini tamamlamaya ve özellikle konut sektörü için geçerli olmak üzere stokları eritmeye yönelmiş olmaları etken oldu.
Eylül 2011’de yapı ruhsatları, 2010 Eylül ayına oranla yüzölçümü itibariyle yüzde 21,58 oranında geriledi. Yapı Kullanma İzin Belgelerinde ise yüzölçümü itibariyle yüzde 31,93 artış kaydedildi. Türkiye Müteahhitler Birliği’nin sektör analizine göre, bu tablo sektörün uzun vadeli yatırımlarda halen ihtiyatlı olduğuna işaret ediyor.
Yılın ilk 9 aylık döneminde ise yapı ruhsatı verilen yapıların yüzölçümü yüzde 8,3 düşerken, yapı kullanma izin belgesi verilenlerin yüzölçümünde ise yüzde 27,8 gibi yüksek bir oranda arttı. Yapı ruhsatı verilen yapılarda konut yüzde 58,1’lik ağırlıkla birinci sırada yer almaya devam etti.
2011’in 2. çeyreğinde kamu inşaat yatırımlarındaki artışın yüzde 3,7, özel inşaat yatırımlarının ise yüzde 17,6 artış göstermesine karşın, 3. çeyrekte aradaki fark azaldı. Söz konusu oranlar kamuda yüzde 9,7, özel sektörde yüzde 11,6 oldu.
İnşaat malzemesi fiyatlarında yılın başından itibaren gözlemlenen artış trendi, yılın 3. çeyreğinde de bir önceki çeyreğe oranla yüzde 5’e yaklaşan bir artış temposu ile devam etti.
Konut satışları, önceki yıla göre arttı
Türkiye Müteahhitler Birliğinin sektör analizine göre, konut satışlarında 3. çeyrekte, 2. çeyreğe göre tüketici talebi hız keserken, bir önceki döneme göre yüzde 5,18’lik gerileme yaşandı. Öte yandan konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21,57 arttı.
Ekim ayında Tüketicinin Konut İnşa Ettirme/Alma İhtimali bir önceki aya göre yüzde 16,12 geriledi. Konut kredilerinde ise bir önceki aya oranla yüzde 1,67 artış kaydedildi.
Konut talebindeki durağanlığın kredi faizlerindeki yükselişle ve Avrupa’daki durgunluğa bağlı tedirginlikle açıklanabileceği belirtilen sektör analizine göre, 2012 yılında sektöre ivme katabilecek 2 önemli konudan biri yabancıların mülk edinmesinin kolaylaştırılması ve kentsel dönüşüm alanında atılacak adımlar olacak.
Yüzölçümü, bina ve daire sayısı düştü, yapı değeri arttı
2011 yılının ilk dokuz ayında bir önceki yılın ilk dokuz ayına göre belediyeler tarafından Yapı Ruhsatı verilen yapıların yüzölçümünde ve bina sayısında yüzde 8,3, daire sayısında yüzde 8,1 oranında düşüş olurken, yapıların değerinde ise yüzde 3,3 arttı.
2011 yılının ilk dokuz ayında Yapı Ruhsatına göre yapıların yüzölçümü 82 milyon 552 bin 433 metrekare iken, bunun 48 milyon 11 bin 436 metrekaresi (yüzde 58,1) konut, 20 milyon 771 bin 103 metrekaresi (yüzde 25,2) konut dışı ve 13 milyon 769 bin 894 metrekaresi (yüzde 16,7) ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti.
Yapı Ruhsatı, Ocak-Eylül ayları toplamı
Geçen ylın ilk dokuz ayında bir önceki yılın ilk dokuz ayına göre belediyeler tarafından Yapı Kullanma İzin Belgesi verilen yapıların yüzölçümünde yüzde 27,8, bina sayısında yüzde 24,1, değerinde yüzde 44,9, daire sayısında yüzde 31,5 oranında artış oldu.
2011 yılının ilk dokuz ayında Yapı Kullanma İzin Belgesine göre yapıların yüzölçümü 73 milyon 160 bin 180 metrekare iken, bunun 44 milyon 945 bin 774 metrekaresi (yüzde 61,4) konut, 18 milyon 453 bin 152 metrekaresi (yüzde 25,2) konut dışı ve 9 milyon 761 bin 254 metrekaresi (yüzde 13,4) ise ortak kullanım alanı oldu.
Sektörde istihdam
İnşaat sektöründe istihdam, yılın ikinci çeyreği sonunda 1 milyon 863 bin kişi ile rekor düzeye ulaşmıştı. TÜİK’in bu yılın 3. dönemine ilişkin “İnşaat İşgücü Girdi Endeksleri”ne göre üç aylık inşaat sektörü istihdam endeksi bu yılın 3. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0,5 azaldı.
Bina inşaatı sektörü istihdam endeksi ise yüzde 2,3 artarak, 80,2’den 82’ye yükselirken, bina dışı inşaat sektörü istihdam endeksi yüzde 3,7 azalarak, 126,6’dan, 121,9’a geriledi. İnşaat sektöründe çalışılan saat yüzde 1,3 oranında düşerken, brüt ücret-maaş ise arttı.
Üç aylık inşaat sektöründe çalışılan saat endeksi bu yılın 3. döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,3 azaldı. Bina inşaatı sektörü çalışılan saat endeksi yüzde 0,5 artarak 78,1’den 78,5’e yükselirken, bina dışı inşaat sektörü çalışılan saat endeksi ise yüzde 3,3 azalarak, 128,3’den 124,1’e geriledi.
Yurt dışı müteahhitlik
Geçen yılın 9 aylık döneminde Türk müteahhitlik firmaları tarafından yurtdışında üstlenilen 15 milyar dolar tutarındaki projelerin ülkelere göre dağılımında, Türkmenistan yüzde 17,4’lük oranı ile birinci sırada yer aldı. Türkmenistan’ı, yüzde 16,7 ile Rusya Federasyonu, yüzde 14,6 ile Irak ve yüzde 7,7 ile Suudi Arabistan izledi.
Geçen yıl göze çarpan önemli gelişmelerden birisi de Venezuela’da üstlenilen yeni işler oldu.
2011 yılının ilk 9 ayında üstlenilen işlerde konut projeleri yüzde 13,3’lük pay ile ilk sırada yer alırken, yüzde 12,4’lük pay ile yol/köprü/tünel ve yüzde 9,7’lik pay ile enerji projeleri, konut projelerini takip etti.
AA
