İmar – İmar durum belgesi nedir ?
İmar durum belgesi o parselin üzerinde ne tür bir yapı yapılacağını gösteren bir belgedir. Örnegin: Ticari yapı mı, Konut mu, yoksa ticari+konut mu? gibi bilgiler ile Kaks ve taks değerleri, ayrıca arsanın yan komşu arsalardan, önden ve arkadan ne kadar pay bırakılarak yapı yapılabileceğini gösteren bir belgedir.
Arsasının çok çabuk satılmasını isteyen, mal sahibi öncelikle arsanın bağlı bulunduğu belediye imar müdürlüğüne tapu senedi ve nüfus cüzdanı ile birlikte müracaat ederek anında arsanın imar durum belgesini alabilir.
Söz konusu imar durum belgesinden emlekçınıza bir fotokopi verin ki emlakçı da müşterisine arsa hakkında net bir bilgi verebilsin ve işi sıcağı sıcağına bağlayabilsin. Kısacası imar durum belgesi olan arsalar en çabuk satılan arsalardır, bu böyle biline.
Kaks – kaks nedir ?
Kaks (kat alanı kat sayısı), bir arsanın üzerine yapılacak toplam inşaat alanı demektir. Örneğin: 1.000 m2 bir arsanın imar durum belgesinde kaks:1.25 gösteriliyorsa hesaplaması şöyle: 1000 m2 x 1.25 = 1250 m2. Yani bu arsanın üzerine yapacağımız binanın toplam alanı 1.250 m2 olacak demektir. Not: Çatı katı, asma kat, bodrum kat, kapalı otopark, yangın merdiveni ve asansör gibi binanın ihtiyacı olan bölümler kaks hesabı dışında kalır.
A) Taks ve Kaks oranları, Pafta’ya, Ada’ya hatta Parsellerin büyüklüğüne göre değişir. Yani yükselir ya da düşer.
Hatta nitelikli yapı yapımını özendirmek için büyük parsellerin büyüklüğü oranında Kaks oranı yükseltilmektedir.
Örneğin: Arsamız 1.000 m2 kaks :1.25 olsun, yanındaki arsayla birleşir ve 2.000 m2 bir arsa ortaya çıkarırsanız, kaks: 1.75 olabilir veya 4.000 m2 bir arsa oluşturabilirseniz, kaks: 2 olabilir. Bu ne demektir; 1.000 m2 arsanıza 1.250 m2 inşaat alanı verilirken, 4.000 m2 bir arsa oluşturduğunuzda 4.000 m2 x 2 = 8.000 m2 inşaat verilebilir demektir. Yani tek başınıza hareketle 1.000 m2 arsanıza 125 m2 den 10 daire yapabilirken, 4 arsayı birleşerek inşaat yaptığınızda sizin payınıza 2.000 m2 inşaat alanı düşer. Yani: 2.000 m2 :125 m2 = 16 daire düşecek demektir.
Taks – Taks nedir ?
Taks (taban alanı kat sayısı), arsa üzerine yapılacak inşaatın taban oturum alanının arsaya oranıdır. Örneğin: 1.000 m2 bir arsanın imar durum belgesinde taks: 0,20 – 0,40 gösteriliyorsa bu şu demektir; siz taban alanını 0,20 ile 0,40 aralığında dilediğiniz oranları uygulamakta serbestsiniz, yani taban alanını büyütürseniz kat sayınız azalır, taban alanını küçültürseniz bu seferde kat sayınız artar.
A) Taks’ın en düşük seviyesini uyguladığınızda, örneğin: 1.000 m2 x 0,20 = 200 m2. Taban oturumlu ve 6,5 katlı bir bina yapabilirsiniz demktir.Taks’ın en üst seviyesi olan 1.000 m2 x 0,40 = 400 m2. Taban oturumlu ve 3,5 katlı bir bina yapabilirsiniz demektir.
B) Demek ki bir arsanın imar durum belgesinde böyle bir değer gördüğümüzde bu arsanın üzerine yapılacak bir binanın taban alanı 200 m2 den küçük yapılamayacağı gibi, 400 m2 den de büyük yapılamaz demektir. Ancak binanın taban alanını 200 m2 ile 400 m2 arası istediğiniz büyüklükte kurmakta serbestsiniz.
C) Ancak unutulmamalıdır ki binanın taban alanını büyük tuttuğunuzda kat sayınız azalacaktır. Taban alanını küçültüğünüzde ise kat sayınız artacaktır. Tabii arsanızın konumu taban alanını belirlemenizde en önemli etken olacaktır. şöyleki eğer dükkan olma potansiyeli yüksek ise tabii o zaman taban alanını büyük tutmakta yarar vardır. Eğer dükkan olmaya pek elverişli bir konumda değil ise, o zaman bina taban alanını gereğinden fazla büyük tutmanın bir anlamı olmayacağı gibi ekonomik de olmayacaktır.
D) Bu konuyu şu örnekle bitirelim. Arsamız: 1.000 m2 x 0,25 üzerinden yapmaya karar verdiğimizde 1.000 x 0,25 = 250 m2 yapacağımız binanın taban alanı 250 m2 olacaktır ve 125 m2 den çift daire üzerine 5 katlı 10 daireli bir bina yapabiliriz demektir.