Son altı ay içinde konut yapan iki inşaat firması ” iflas erteleme” kararı için mahkemeye başvurdu ve karar alındı.
Arka arkaya gelen iflas erteleme kararları medyada yapılan çok sayıda haber ile vatandaş “iflas erteleme” ile tanışmış oldu. Daha önce bilmiyormuyduk! Elbette bir kısmımız bunun ne demek olduğunu bilmekle beraber çoğunluk bilmiyor. Soruyor bir bilene, etrafındaki eş, dost, akrabaya…
Fi Yapı’ nın arkasından Ukra İnşaatın iflas erteleme kararı almasından sonra konut alıcısı tedirgin. Zira sadece onlar değil, sektörün diğer oyuncuları, konunun uzmanları bizlerde tedirginiz. Endişemiz iflas erteleme kararlarının arkasının gelmesi. Nitekim bu yönde emarelerin olduğu piyasada konuşulan konular arasında. Bu arada iflas erteleme kararı almış ama medya da ismi yazılmamış ve işlerine devam eden inşaat firmaları da var. Peki neler oluyor?
Bundan dört ay önce bir tv kanalında Başbakan Erdoğan’a konut sektöründe yaşanan sıkıntılarının nedenini sorduklarında Başbakanın cevabı “Bir defa bazı bizim inşaat firmaları var ki ne yazık ki bunlar finansman yönetimini hiç bilmiyorlar. Hala bakıyorsun bakkal defteri tutar gibi hesap tutuyorlar. Böyle olmaz, finansman yönetimi başka bir olay” demiş devamında şunları söylemişti. “Burada finansmanın, şu para, şurada, ne kadar zaman içinde, ne getirir, ne götürür, bunu görmen lazım. Büyük bir hırsla da her yere saldıramazsın. Ama bunlar saldırıyor, saldırdığı zaman da bu oluyor. Hatta bankalarla farklı alışverişler içine giriyorlar. Bankalar acımasız, yani şimdi gelir gırtlaklar, bunun şakası yok” demişti.
Başbakanın iki önemli tespiti var bana göre tam yerinde. Birincisi kurumsallaşmayı beceremiyoruz. Finans yönetimini profesyoneller değil patronlar yapıyor. Birçok sektör böyle diyebilirsiniz ancak bana kaç tane iş alanı söyleyebilirsiniz kısa zamanda sadece reklama ve satış ofisine koyduğu maket ile daha kazma vurmadığı inşaatından yüzlerce konut satabilen, ve banka hesaplarını doldurabilen. İkincisi bu kadar agresif, bu kadar iştahlı olmaya ne gerek var diyeceğim lakin on liralık sermaye ile yüz liralık iş yapabiliyorsan kim yapmak istemez ki.
Maketten konut satmaya hiçbir engel yok, denetim yok, müteahhit olmak içinde özel şartlar aranmıyor. Bu nokta da sistem mi bozuk yoksa müteahhitler mi yanlış yapıyor. Denetimin ve kuralların olmadığı her sistem çöker. Her ne kadar müteahhitler bu denetim ve gelecek kurallara soğuk bakıyor olsalar bile, konut satışı ve inşaat sürecine gelmesi gereken doğru sistem gelmez ise kendi ayaklarına sıkıyorlar farkında değiller. Çünkü konut alıcısı mağdur oldukça sistem dışına çıkacaktır. Zaten kaybedilen güven sayesinde tamamlanmamış yer almayacaktır.
Aylardır beni arayan, peşimi bırakmayan bir grup Arap vatandaşı, evlerini, tapularını bir türlü alamadıkları için bir daha Türkiye’ye nasıl güveneceğiz diyor. İflas erteleme kararı alan firmalar sadece Türk vatandaşlarına mülk satmadılar.Yabancı ülke vatandaşlarına da sattılar. Mütekabiliyet dedik, Araplar gelsin, Ruslar ve diğerleri hepsi gelsin… Gelsin de onlar da şaşkın ördeğe döndüler.. Bu mudur yapabileceklerimiz?
İflasın eşiğine gelmiş firma ne yapar; Alacaklıları istila etmesin icralar işlemesin bende kaldığım yerden devam edeyim diye mahkemeye “İflas erteleme” için başvuruda bulunur. Mahkemeye vereceği iyileştirme projesi kabul edilirse karar çıkar ve tüm alacaklıları icra takibi yapamadıkları için beklemeye başlarlar sıra kendilerine gelene kadar. Mahkeme ile İflas erteleme kararı alan her firma düzlüğe çıkacak diye bir kural yok. Yarısı düzlüğe çıktığı gibi yarısı da çıkamayabiliyor. Bu arada kurdukları yeni şirketleri ile iflas edenler yollarına devam edebiliyorlar.
Hatice Kolçak
Mali Müşavir – Gayrimenkul Uzmanı
Twitter adresim/ @haticekolcak
