Dikkatinizi çekti mi bilmiyorum ama konutta KDV oranı yüzde 1’den yüzde 18’e çıkarıldı, sektörde ‘Yandık bittik’ diye kendini ortaya atan olmadı.
“Ohh süper oldu, belirsizlik ortadan kalktı” diyen inşaatçılar neredeyse zil takıp oynayacak.
Otomotivde ÖTV oranları zamlandığında sektörün verdiği tepki aklıma geliyor “Bu işte bir bit yeniği var” diyorum…
Neticede evlerin fiyatını yüzde 20’ye yakın artıracak maliyet yükleyen bir vergi artışından sözediyoruz.
Şeytanın avukatlığını yapmak görevimiz.
Eldeki verileri alt alta koyduğumda belki biraz iddialı bir ifade olacak ama ‘Bu KDV kararının ömrü en fazla 1 yıl olur’ diyerek kendimi ortaya atıyorum.
Bu iddiamı destekleyecek tespitleri de şöyle sıralayacağım.
- KDV artışı 1 Haziran 2012’den sonra ruhsat almış projeler için geçerli olacak denmişti. Resmi Gazete’de yayınlanan kararda sürenin 6 ay daha uzatılarak 31 Aralık 2012 tarihine çekildiği görüldü. Yani şu ana kadar ruhsat almış tüm projelerde KDV halen yüzde 1. Mağdur olacak hiçbir müteahhit açıkta bırakılmadı.
- Ortada şu an yüzde 18 KDV uygulanacak (Şayet ev 150 metrekareden büyük değilse) tek bir ev bile yok. 2013 yılında da yeni projeye start verilmeyip eldeki taahhütler bitirilecek.
- Neden yeni projeye start verilmeyecek? Çünkü elde birikmiş henüz satılmayı bekleyen, ruhsatı alınmış 800 bin kadar konut var.
- Herkes elindeki stoku eritmek için fırsat yaratmış olacak. Satış ofisine gelen vatandaşa şu söylenecek: Efendim bizce bu fırsatı kaçırmayın. Bu evler KDV artışından etkilenmeyen evler. Alım kararınızı ötelerseniz yarın öbür gün 400 bin liralık evi 500 bin liraya almak zorunda kalacaksınız. Hiç düşünmeyin, bir an önce alın…
- Bu arada ‘herkes’ kim ona da bakalım. 800 bin stoktan söz ediyoruz. Bu stoktaki evlerin büyük bir bölümü markalı proje ve neredeyse tamamının TOKİ ile, TOKİ olmazsa Emlak Konut ile bağlantısı var.
- Yani aslında stoklardaki erime ile KDV düzenlemesinin en büyük kazananı TOKİ ile Emlak Konut olacak.
- Bu arada sektördeki oyuncular da ciddi bir sınavdan geçmiş olacak. Bazı oyuncuların ayakta durabilmek ve batmamak için sürekli yeni proje üreterek beslenmesi gerektiği konuşuluyor. Şayet yeni proje üretimi 2013’te durursa, yeni proje ile beslenmek zorunda kalanlar da açığa çıkmış olacak. İddia edildiği gibi bir balon varsa anlaşılacak.
- Ayrıca uygulama arsa metrekare değeri üzerinden yapılacak dendi ancak doğru dürüst bir çalışma yapılmadı. Adaletli bir KDV oranı uygulanmak isteniyorsa, Maliye önce semt semt, sokak sokak gerçek rayiçleri belirler, bu işe öyle kalkışırdı.
Ya doğru çıkmazsa?
İddiamın doğru olmadığını farzedelim. Maliye’nin KDV uygulamasında kesin kararlı olacağını düşünelim.
O takdirde olacaklara da bir bakalım.
- Ekonomi 2011 yılında yüzde 8.5 büyürken, bu büyümede yüzde 11.3 büyüyen inşaat sektörü motor oldu.
- 2012’de inşaat frene bastı, büyümesi muhtemelen yüzde 1.5’i bile bulmayacak. GSYH’daki büyüme de yüzde 3’ü ancak yakalayacak. Yani inşaat büyürse ekonomi büyüyor. İnşaat durursa genel ekonomi de duruyor.
- İşsizliğin düşüşünde inşaat sektörünün büyük payı var. Eylül ayında inşaat sektöründe istihdam 1 milyon 896 bin kişi ile tarihi zirvesine çıkmıştı. İnşaatın toplam istihdam içindeki payı yüzde 7.4’ü buldu.
- KDV uygulaması sürerse sektör 2013’te değil ama 2014’te tam anlamı ile frene basar ve en az yüzde 30 küçülür. İnşaat durursa işsizlikte ciddi artış olur, seçim yaklaşırken Hükümet bunu göze alır mı emin değilim.
Amaç gelir sağlamak mı?
Otoda vergiler artırılırken amaç ekonomiyi soğutmaktı. Peki inşaatta KDV’yi artırmanın çıkış noktası ne?
Neticede bu karar “Zengin vergisi” olarak ortaya çıktı. Maliye’nin kısa vadede, konuttaki KDV artışından bir beklentisi de yok. Bugün ruhsatı alınmış bir projenin tamamlanması en az 30 ay sürer. Yani KDV artışından gelecek paranın Hazine kasasına girmesi 3 yıldan önce olmaz.
Tüm bunları altalta koyuyorum, bu KDV artışı bana biraz şüpheli görünüyor. ‘Hele bir stoklar erisin de sonrasına bakarız gibi bir hava’ sezdiğim için yüzde 18’lik KDV’nin ömrü uzun olmaz diyebiliyorum. İnşallah mahcup olmam.
einan@gazetevatan.com
Ercan İnan
