En az 30 dekarla girin
Marul yılda en az iki kez yetiştirebilen bir ürün. Bazı bölgelerde üç ürün alındığı da oluyor. Sağlıklı beslenmenin sıkça konuşulduğu bu günlerde tüketicinin marula yoğun ilgisi var.
Uzmanlar, marul üreteceklere en az 30 dekarla başlamalarını tavsiye ediyor. Serada üretim yapılacaksa 10 dekar öneriliyor. 1 dekarlık seraya 8 bin, tarlaya ise 6 bin marul ekilebiliyor. Marul tarlasının maliyeti, kış aylarında sera ısıtmalı olursa 4 bin, olmazsa 2 bin TL. Tarla için maliyetse bin-2 bin TL arasında değişiyor.
Marul ağırlıklı olarak manavlarda, pazarda, marketlerde satılıyor. Ancak son yıllarda sayıları hızla artan çiğköfteciler de önemli alıcılar arasına girdi. 20 yıldır bu işi yapan ve 23’ü yurtdışında 153 şubeye ulaşan Çiğköftem’in Marka Müdürü Ahmet Kaya, şirketin, kullandığı marulun yüzde 60‘ını iç piyasadan, yüzde 40’ını ithalattan sağladığını söylüyor. Kaya, “Marulu ispanya’dan ithal ediyoruz. Şu anda aracılar vasıtasıyla geliyor. Soğuk hava depomuz devreye girdiğinde bizzat kendimiz getireceğiz, ispanya’dan gelen marullar yerlilere göre yüzde 25 daha pahalı. Ancak topraksız üretildiği için dezenfekte etme, paketleme gibi işlemlerin maliyeti düşüyor. Ayıklarken fire oranı da oldukça düşük. Bu kriterleri değerlendirdiğimizde yerli marul maliyetiyle başa baş oluyor” diyor.
Kıvırcık ve göbek (iceberg) marul tüketimi çok hızlı artıyor. Özellikle çiğ köfteciler kullandıkları göbek marulu Ispanya’dan getirmeye başladı. Yerli üreticilere göre ithal marul oranı henüz yüzde 1’in altında…
TÜRKİYE marul piyasası 1 milyar doları buldu. Piyasadaki yerli üretim yetmeyince birçok firma İspanya ve Suriye gibi ülkelerden ithalata başladı. Özellikle bazı çiğ köfte zincirlerinin ithalatta başı çetkitleri belirtiliyor.
Malum bu yıl sert bir kışı geride bıraktık. Kasım ayından mart sonuna kadar hava sıcaklıkları hep mevsim normallerinin altında seyretti. Bu sürede marul üretimi ve hasadı düştü. Hal böyle olunca marulun kasası (6 adet) 20 TL’ye kadar çıktı. Perakendede tanesi 5 TL’yi bulan göbek marul gördük. Şu sıralar yeni ürünler piyasaya çıktığı için fiyatlar geriledi. Göbek marulun kasası tarlada 3, perakendede ise 7-8 TL. tarladaki verime bakılırsa daha da düşecek gibi.
Türkiye’de halen 20 çeşit marul üretiliyor. Atom olarak da bilinen göbek, kıvırcık ve Yedikule türü piyasada en fazla rağbet görenleri. Yıllık marul üretimimiz 300 bin tonun üzerinde. Kış aylarında Antalya’daki sera bölgelerinde üretim yapılıyor. Bu bölgede daha çok göbek marul tercih ediliyor. Antalya merkeze bağlı Kırcami ile Finike’de ciddi üretim var.
İzmir’deki Menderes Ovası’nda da kış aylarına dönük marul üretiliyor. Aydın bölgesi, erkenci tarla maruluyla öne çıkıyor. Tarsus’ta hem kış hem de baharlık marul yetiştiriliyor. Bilecik’in Çaltı bölgesinde de son dönemde ciddi seralar kurulup kış marulu üretiliyor. Yaz döneminde ise Adapazarı, Eskişehir, Ankara Beypazarı, İzmir Torbalı ve Tire bölgeleri marullarıyla öne çıkıyor.
ÜRETİCİ DE İTHAL EDİYOR
Hipermarket zincirlerlerine sebze meyve tedarik eden Mango Gıda, bin 200 dekarlık alanda marul üretiyor. Hem kıvırcık hem de göbek marul üreten şirket, ihtiyaç doğrultusunda Ispanya’dan ithalat da yapıyor. Firmanın ortaklarından Mehmet Yayla’ya İzmir’in Tire ilçesindeki marul tarlasında iken ulaştık. Yeni sezon ürünler için saha ziyaretinde olan Yayla, Ispanya’dan ithalat konusunda şu bilgileri veriyor:
Ispanya’dan biz de göbek marul getiriyoruz. Özellikle hasadın düştüğü dönemlerde ithal ediyoruz. İspanyol üreticiler hem topraksız tarım tekniklerini kullanıyor hem de büyük ölçeklerde üretim yapıyorlar. Bu da onlara fiyat açısından rekabet şansı veriyor. Bizdeki üreticilerse genelde aile işi olarak 1-2 dekarlarda üretim yapıyor. Ticari anlamda marul üreteceklerin serada en az 10, tarlada ise 30 dekarla bu işlere girmesi gerekiyor.”
Mehmet Yayla, havaların ısınması ve erkenci ürünlerin piyasaya çıkmasıyla fiyatların gerilediğini söylüyor. Yayla, “Bu yıl kış sert geçtiği için hasat gecikti ve fiyatlar tavan yaptı. Ancak seralarda ve açık tarlalarda ciddi bir bolluk söz konusu. Yeni sezon ürünleri geldikçe fiyatlar düşecektir” diyor.
FİNİKE’DE SERALAR KURULDU
Antalya’nın Finike ilçesi portakalıyla meşhur. Ancak 13 köyünden üçü 9 yıl önce göbek marul üretmeye başlamış. Halen bin 500 dekarlık serada üretim yapıyorlar. Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, göbek marulunda bu kış altın yıl yaşadıklarını söylüyor. Sarıçobanoğlu, “Bir kasa marul tarlada 10 TL’ye satıldı. İlk kez böyle güzel para kazandık. Dekar başına en az 6 bin 500 marul çıkarabiliyoruz. Toplamda 10 milyon adede yakın üretimimiz var. Diğer köylerde de seralar kurulmaya başladı. Sera alanımız önümüzdeki yıl 2 bin dekara çıkar” diyor.
“İTHALAT ABARTILIYOR”
İMESKOM (İstanbul Meyve – Sebze Komisyoncu ve Tüccarları Derneği) Başkanı Burhan Er piyasadaki talep V artışını doğruluyor 4 ancak abartıldığını düşünüyor. Er’in marul ithalatıyla ilgili değerlendirmesi şöyle: Kış aylarında belki bir miktar gelmiş olabilir. Onun da oranı yüzde l’i geçmez. Yeşillik dayanıklı bir ürün değil. Hava-yoluyla getirmeye çalışsan maliyetini kurtarmaz. Şu anda Adana, Antalya, Bursa, Beypazarı, Çanakkale, İzmir, Aydın gibi bölgelerimiz üretim yapıyor. Bu hem kıvırcık hem de göbek marul için geçerli. İstanbul halinde sandığı 35 TL’den satılan marul 10 TL’ye düştü. Markette manavda tanesi 3 TL’lerden 1 TL’ye geriledi. Yeni ürün çıktığı için ben bu dönemde ithalat ihtimalini mümkün görmüyorum. Birileri yanlış bilgilendiriyor.”
İdriz çokal
