Türkiye’de ne zaman inşaat sektörü ivme kazansa hazır beton üreticileri aralarında anlaşarak birlikte fiyat belirler ve pazarı bölüşerek rekabeti ihlal ederler…
Türkiye’de ne zaman inşaat sektörü ivme kazansa hazır beton üreticileri aralarında anlaşarak birlikte fiyat belirler ve pazarı bölüşerek rekabeti ihlal ederler. Gerekçeleri de, “Efendim çimento üreticileri fiyata zam yaptı biz de yapmak zorundayız”dır. 2008 ve 2009 yıllarında inşaat sektörü geri vitesteydi. O zaman hem hazır betoncular hem de inşaat demiri satanlar, nedense maliyetleri artmıyor ve zam yapma ihtiyacı hissetmiyorlardı. Üstelik sattıkları fiyatlarla da gayet iyi kârlar elde ediyorlardı ki sesleri çıkmıyordu. Ne zaman ki inşaat sektöründe talep canlandı, inşaat firmaları arka arkaya yeni projeleri basına tanıtmaya başladı, hem hazır betoncuların, hem de inşaat demiri satanların aklına zam yapmak geldi. Üstelik bu zamlar öyle makul sayılabilecek bir oranda falan da değil.
2010’un yıllık enflasyon oranı yüzde 6.4. Hazır beton üreticilerinin yeni yıl ile birlikte uygulamaya soktuğu zam oranı yüzde 20. Yani hazır betoncular aralıkta betonun tonunu inşaat firmalarına 66 TL’ye satarken, yılbaşı ile birlikte ton fiyatını 85 TL’ye çıkardılar. Yetmezmiş gibi bu fiyata karşı çıkan inşaatçıları, ‘Sesinizi çıkarırsanız 100 TL olur’ diye tehdit ediyorlar. Üstelik bunu bir tek hazır beton firması yapmıyor, rekabeti ihlal ederek aldıkları kararla bütün firmalar yapıyor. Hiç çekinmiyorlar, çünkü Rekabet Kurulu’ndan çekindikleri falan yok. Rekabet Kanunu’nun 4. maddesi açıkça, aynı mal veya hizmeti üretip satanların birlikte bir malın fiyatını veya arz miktarını belirlemesi veya pazarı paylaşmalarını rekabet ihlali olarak öngörüyor. Rekabet Kanunu’nun 6. maddesi de birlikte fiyat veya pazar belirlemeyi hâkim durumun kötüye kullanılması şeklinde değerlendiriyor ve rekabetin ihlali olarak kabul ediyor.
4054 sayılı Kanun diyor ki, aynı malı üretip veya satanlar (mesela hazır beton üreticileri) aynı anda birlikte bir araya gelerek fiyat belirlerseniz veya aranızda müşteriyi paylaşarak da bunu yaparsanız bu bir rekabet ihlalidir ve suçtur. Ayrıca birlikte hâkim durum (tekel) oluşturursanız, bu da rekabet ihlali olup suç teşkil etmektedir. Bunu yapanlara Rekabet Kurulu, bir önceki yılın cirolarının yüzde 10’una kadar para cezası verir. Marmara Bölgesi’nde faaliyet gösteren hazır beton üreticileri bahsettiğim bu ihlalde bulunuyor. Türkiye’de bir yılda enflasyon yüzde 6.4 artmış. Siz hazır betoncular ise ürettiğiniz mala bir hafta içinde yüzde 20 zam yapıyorsunuz. Üstelik aynı anda hepiniz birden yapıyorsunuz. Beyler, bunun adı açı açık rekabet ihlalidir. Rekabet Kurulu bu yüzden derhal hakkınızda soruşturma açmalıdır. Soruşturma sonunda iddialar doğru çıkarsa, büyük para cezası ile cezalandırılmanız gerekir. Ancak nerede bunu yapacak Rekabet Kurulu… Kurul bu yazıyı beklemeden res’en hakınızda ön araştırma veya soruşturma başlatmalıydı. Hadi yapmadı. Benim bu yazımı ihbar kabul edip derhal soruşturma başlatmalı ki rekabeti ihlal eden kim olursa olsun Türkiye’de Rekabet Kurulu diye bir kurulun varlığını hissetmeli.
Rekabet Kurulu ön araştırma açıp, uzmanlar aynı anda Marmara Bölgesi hazır beton üreticilerinin kapısına dayanıp maliyetlerini, faturalarını incelemeye aldıklarında göreceklerdir ki daha 1 hafta önce hazır betonun tonunu 66 TL’ye, şimdi 85 liraya satıyorlar. İddia o ki haftaya 100 TL’ye satacaklar. Bunun da hesabı sorulacaktır. Bizler bunun takipçizi olacağız.
***
HSYK, adli yargı kararnamesini çıkardı
HSYK’nın gündeminde yer aldığını daha önce okurlarıma duyurduğum üzere, idari yargı hâkimlerini kapsayan kararname dün yayınlanıp yürürlüğe girdi. HSYK’nın çıkardığı idari yargı kararnamesinde 142 idari yargı hâkimi ve Danıştay tetkik hâkimi yer alıyor. İstanbul Vergi Mahkemesi ile İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nde önemli değişiklikler var. En çarpıcı değişiklikler şöyle:
İstanbul Vergi Mahkemesi Başkanı Hasan Sait Türk İstanbul Bölge İdare Mahkemesi (BİM) üyeliğine, İstanbul BİM Başkanı Nilgün Karabey İst. BİM üyeliğine, İstanbul İdare Mahkemesi Başkanı Gülser Bostancı Bursa BİM üyeliğine, Samsun BİM Başkanı Çetin Aday, İstanbul BİM Üyeliğine, Kırıkkale Vergi Mahkemesi Başkanı Hanifi Doğan İstanbul Vergi Mahkemesi Başkanlığına, İstanbul İdare Mahkemesi üyelerinden Musa Albayrak, Musa Ceran ve Ertuğrul Aslanoğlu da İstanbul İdare Mahkemesi başkanlıklarına atandılar.
Sırada Danıştay üyeliği seçimi var
Daha önce yazdığım gibi idari yargı kararnamesinden sonra sırada Danıştay’a 6 üye seçimi var. Şubat’ta da 3 üye seçilecek. Adalet Bakanı Sadullah Ergin ve Müsteşar Ahmet Kahraman’ın adaylarını belirlediğini okurlarımla paylaşmıştım. Ayrıca daha önce idari yargıda görevliyken, halen Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı olarak görev yapan Kasım Davas’ın Cumhurbaşkanlığı kontenjanından Danıştay’a seçilmesi arzu ediliyordu. Ancak Bakan Ergin’e bu konuda Cumhurbaşkanlığı’ndan olumsuz yanıt geldi. Kasım Davas, henüz Başbakanlık Müsteşar Yardımcılığı’nda 3 yıllık süreyi doldurmadığı için Cumhurbaşkanı kontenjanından atanması mümkün değil. Bu nedenle Bakan Ergin’in HSYK’ca seçilecek 6 üye için belirlediği listede değişiklik yapıp, hâkim unvanını taşıyan Kasım Davas’ı HSYK kontenjanından Danıştay’a üye seçmesi gerekiyor. Bu da çözülür çözülmez Kurul gündemine alınacak ve derhal Danıştay’a üye seçimi(!) yapılacak.
İlgililere duyurulur.
Vatan/Aydın Ayaydın
