Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği (GYİAD) üyelerinin katılımıyla gerçekleştirilen ve koronavirüs salgınının ekonomik etkilerini masaya yatıran anket sonuçlarında, alınan ekonomik önlemlerin genişletilmesi gerektiği görüşü öne çıktı.
GYİAD’dan yapılan açıklamaya göre, ankette genç iş insanlarına destek paketleri, mevzuat değişiklikleri, teşvik ve önemler konusunda sorular yöneltildi.
Ankete katılan üyelerin yüzde 90’ı salgın sebebiyle yaşanabilecek ekonomik olumsuzluklara karşı kaynak yaratılması konusunda önlemleri yeterli görmezken, üyelerin yüzde 95’i hayata geçirilen mevzuat değişikliklerini yeterli bulmuyor.
Ankete göre, Türkiye’de alınan önlemler ve açıklanan destekler iş dünyasının mevcut yükümlülüklerinin ötelenmesi ve kredi verilmesine yoğunlaşmış durumda. Salgın sürecinin ne zaman biteceğinin net bir şekilde öngörülememesi sebebiyle iş dünyası ek borçlanmaya sıcak bakmıyor. Öteleme ve kredi çözümlerine alternatif olarak yükümlülüklerin silinmesi ve hibe şeklinde kaynak kullandırılması talebi anket sonuçlarında öne çıkıyor.
Ankete katılanların büyük bölümü ticari faaliyetlerin sürdürebilirliği adına bugüne kadar alınan önlemlere ek olarak yeni teşviklerin açıklanması ve önlemlerin alınmasını talep ediyor. Özellikle öne çıkan talepler arasında kamuya olan vergi ve SGK primi gibi yükümlülüklerin salgının etkili olduğu dönem boyunca alınmaması, kullandırılan kredilerin ve ötelenen kredi faizlerinin düşürülmesi, çalışan ve esnafa yönelik desteklerin artırılması geliyor.
Ankete katılan üyeler, işsizlik için ödenen devlet desteğinin bu dönemde artırılması gerektiğini düşünürken, özellikle iş yerlerini açamayan küçük esnafın kira desteği ile korunması ve KOBİ’lere daha çok kaynak aktarılması gerektiğini belirtiyorlar.
– Tarım, turizm, havacılık ve yolcu taşımacılığı farklı değerlendirilmeli
Tarım sektörü, gıda güvenliğinin önem kazandığı bu dönemde oldukça kritik bir konumda bulunuyor. Anket sonuçlarında, tarım sektörüne yönelik destek ödemelerinin artırılması ve hasat dönemi öncesi hibe ödemeleri yapılması görüşüne yer verildi.
Özellikle turizm, havacılık, yolcu taşımacılığı gibi sektörlerde önemli gelir kayıpları oluşmaya devam ediyor. İptaller ve talebin tamamen kesilmesiyle birlikte nakit akışları bozulan sektörlerin başında gelen bu alanlara yönelik de ekonomik önemlerin hızla alınması görüşü ankette öne çıkıyor.
Kamunun sunduğu çok sayıda desteğe başvuruların yapılmakta olduğu ancak yoğunluk ve bürokrasi nedeniyle destek başvurularına cevapların geciktiğinin altı çizilen ankette, kredi başvurularına gelen yanıtların talebin çok altında kaldığı ve bu nedenle yeni finansman olanaklarına erişimde sıkıntılar görüldüğü yaklaşımı ortaya konuyor.
Ankete göre, içinden geçilen dönemde yaşanan sıkıntıların önemli bir kaynağı da dış talebin en aza inmiş olması. Bu nedenle iyileşme için yurt dışında izolasyonların kalkması ve ithalat talebinin yeniden başlaması büyük önem taşıyor.
Verilen desteklerde sektör farkı gözetmeksizin tüm sektörlerin “mücbir sebep” kapsamına alınması gerektiğini düşünen üyeler, açıklanan destek paketlerine yapılan başvuruların daha hızlı cevaplandırılması, desteklerdeki vadeler ve ötelemelerdeki sürelerin de uzatılması görüşünde.
– “Ülkemize güveniyoruz”
Açıklamada görüşlerine yer verilen GYİAD Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Pamukçu, “Üyelerimizin ankete verdiği cevaplara bakıldığında, ankete katılan üyelerimizin büyük çoğunluğunun ekonomik olumsuzluklara karşı kaynak yaratılması konusunda alınan önlemleri yeterli görmediğini ve hayata geçirilen mevzuat değişikliklerini yeterli bulmadığını görüyoruz. Bizler de alınan ekonomik önemlerin çerçevesinin genişletilmesi gerektiğini düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Bu dönemde özellikle startup ekosisteminin ayrı bir paket ile desteklenmesi gerektiğini belirten Pamukçu, şunları kaydetti:
“Startup ekosisteminin önemi önümüzdeki dönemde daha da artacak. Bu nedenle ayrı bir paketle bu ekosistemin desteklenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca bu dönemde kamu, belediye ve imar müdürlükleri işlerinin uzaktan yürütülmeye devam etmesi gerekli. Bilim Kurulumuzun çalışmalarını yakından takip ediyor ve kendilerine güveniyoruz. Bilim Kurulu gibi Tarım Kurulu’nun da oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. İnşaat sektörü de ülkemiz için büyük öneme sahip bir diğer alan. Bu sektörün de hareketlenmesi için yeni açıklanacak destekler arasında yer alabileceğini vurgulamak isteriz. Türkiye bu kriz sonrası yeniden şekillenecek olan dünyada avantaj elde edebilmek için yapısal reformlarına ağırlık vermeli ve bu dönemi iyi kullanarak özellikle hukuk ve adalet sistemini yeniden yapılandırmalıdır.”
Pamukçu, genç istihdamının bu dönemdeki önemine işaret ederek, “Genç nüfusun ekonomiye kazandırılması, genç istihdamının artırılması gerekiyor. Biz de bu konuda üzerimize düşeni yapmayı sürdürüyoruz. Genç iş dünyası olarak ülkemize güveniyor ve her koşulda çalışmalarımıza var gücümüzle devam ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
