Posta gazetesi yazarı Tamer Heper, “Annemle teyzem bir işyerine eşit hisse ile ortak. Bu dükkanı kullanandan geçmişe yönelik kira alabilir miyiz?” diye soran okurunun sorusunu cevaplandırıyor…
İşte Tamer Heper’in Posta gazetesindeki köşe yazısı:
“Artık çok geç”
Babamın vefatı üzerine sahibi olduğu arsa ve üzerindeki iki daire ile iki dükkan mahkemece aramızda eşit paylaştırıldı. Ben ve bir kız kardeşim payımızı annemize verdik, bir kardeş yaşça küçük olduğu için veremedi. Ancak ben hissemin devrinden sonra annemle bozuştum ve şimdi hissemi geri almak istiyorum. Bu mümkün mü? • H.G.
Önce mahkemece aranızda eşit paylaştırıldı sözünü açmak lazım. Söylemek istediğiniz her halde aldığınız veraset ilamında sizlere miras paylarınızın eşit olarak verildiği. Evet bir kişi öldüğünde geriye mirasçı olarak eşi ve üç çocuğu kaldı ise miras aralarında eşit olarak paylaşılır. Çocuk sayısı değişince miras payları da değişir. Siz üç kardeş olduğunuz için yasal olarak anneniz ve kardeşler eşit pay almışsınız. Veraset ilamı ile paylar belirlendikten sonra da tapuda hisseler mirasçılar adına payları oranında tescil edilir. Bu tescil sırasında siz payınızı annenize devretmişsiniz.
Bu da mümkün ama bu devri kayıtsız şartsız yaptıktan sonra artık geri dönüş yoktur. Yani bu gün annenize verdiğiniz payı geri alamayacaksınız.
Annenizin hakkı var
Annemle teyzem bir işyerine eşit hisse ile ortak. Teyzemin oğlu bu işyerini çalıştırıyor ancak çok uzun yıllardır kira ödemiyor.
Oysa bugün annem hasta ve bakıma muhtaç, dolayısı ile buradan gelecek paraya ihtiyacı var. Bu dükkanı kullanandan geçmişe yönelik kira alabilir miyiz? • A.E.
Evet geçmişe yönelik bedel talep etmek mümkün ama bunun adı kira değil. Kira ilişkisi, aralarında kira sözleşmesi olanlar için söz konusudur. Sizin aranızda kira sözleşmesi olmadığı için talep kira bedeli değildir ama mahrum kalman kira bedeline eşdeğer tazminattır. Bunun adı da ‘ecrimisil’dir.
Anneniz söz konusu işyerinin yarı hissesine sahip olduğuna göre bu yerden elde edilebilecek kira bedelinin yarışma eşdeğer tazminat isteyebilir. Çok uzun süredir kullanıldığını söylediğinize göre bu süre beş yıldan uzun. Ecrimisil geçmiş beş yıllık süre içi istenebilir. Daha doğrusu beş yıldan daha uzun süre için de istenebilir ama itiraza uğradığı takdirde geçmiş beş yılla sınırlı kalır. İtiraz olmazsa bu beş yıla bakılmaz. Anneniz bu bilgiler ışığında ecrimisil talebinde bulunabilecektir.
Tamer Heper / POSTA
