Şükrü Kızılot: Geçen hafta, “Gayrimenkulun Edinme Tarihi Hangi Tarihtir” başlıklı yazımızda, gayrimenkullerin edinme tarihi ile ilgili mevzuat hükümlerine de yer vererek, ayrıntılı açıklama yapmıştık…
Çok sayıda okuyucumuzun ilgisini çeken bu konuya, Maliye Bakanhğı’nm 25 Mart 2011 Tarih ve 76 No.lu Gelir Vergisi Sirküleri ile yaptığı açıklamalarla devam ediyoruz.
KOOPERATİFLERDE FİİLEN KULLANMA
Bay (A), kooperatif üyeliği karşılığında iktisap ettiği gayrimenkulüne, 20.04.2009 tarihinde su, elektrik ve telefon bağlattırarak, bu tarihten itibaren fiilen kullanmaya başlamış ve bu durumu ilgili kurumlardan aldığı belgeler ile ispatlamıştır. Bu gayrimenkulun, Bay (A) adına tapu tescili, 21.11.2010 tarihinde yapılmıştır.
Buna göre, değer artışı kazancının tespiti açısından, beş yıllık sürenin hesabmda, gayrimenkulun fiilen kullanılmaya başlandığı 20.04.2009 tarihinin iktisap tarihi olarak esas almması gerekir.
YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ
Bayan (B), Toplu Konut İdaresinden bifdaire satın almıştır. Daire tespiti için 05.10.2007 tarihinde noterde kura çekimi yapılmış, 21.11.2008 tarihinde de yapı kullanım izin belgesi alınmış, ancak dairelerin tapuya tescil işlemi, Toplu Konut İdaresine yapılan ödemelerin tamamlanmasından sonra 08.08.2010 tarihinde yapılmıştır.
Buna göre, değer artışı kazancının tespiti açısmdan, beş yıllık sürenin hesabında, gayrimenkulun yapı kullanma izin belgesinin alındığı 21.11.2008 tarihin esas alınması gerekir.
KAT İRTİFAKI TAPUSU
Bay (C), sahibi bulunduğu gayrimenkulun,
-Kat irtifakı tapusunu 03.03.2009 tarihinde,
-Kat mülkiyeti tapusunu ise 06.12.2010 tarihinde almıştır.
Bu durumda, iktisap tarihi olarak kat irtifakı tapusunun alındığı 03.03.2009 tarihinin esas alınması gerekir.
SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMESİ
Bay (S), 05.08.2002 tarihinde “satış vaadi sözleşmesi” ile almış olduğu araziyi 11.11.2009 tarihinde tapuya tescil ettirmiştir.
Söz konusu arazinin iktisap tarihi olarak, tapuya tescil edildiği 11.11.2009 tarihinin esas alınması gerekir.
CİNS TASHİHİ VE KAT KARŞILIĞI
Cins Tashihi Yapılan Gayrimenkuller ile Kat Karşılığı Olarak Müteahhit veya Konut Yapı Kooperatiflerinden Alman Gayrimenkullerin Satılması Halinde İktisap Tarihinin Belirlenmesi Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 16.03.2010 gün ve 2010/4-1697 No.lu Genelgesinde, cins değişikliği (cins tashihi), bir taşmmaz malın cinsinin, yapışız iken yapılı veya /apılı iken yapışız hale; bağ, bahçe, tarla vb. iken arsa, arazi iken, bağ, bahçe vb. duruma dönüştürmek için paftasında re tapu sicilinde yapılan işlem olarak tanımlanmıştır.
Arazi vasfında iktisap edilen gayrimenkulun belediyelerce ifraz ve taksim işlemine tabi tutularak satılması tıalinde iktisap tarihi olarak arazinin iktisap edildiği tarih değil, belediyenin ifraz işlemi sonucu arsa vasfını kazanarak, cins tashihi yapıldığı tarihin esas alınması gerekir.
Arsa olarak iktisap edilen gayrimenkul üzerine bina inşa edilmesi reya söz konusu gayrimenkulun kat karşılığı verilmesi sonucu alınan gayrimenkullerin tapuya tescili, cins :ashihi sayılarak tapuya tescil tarihinin Jctisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekir.
Gayrimenkullerin ivazsız şekilde iktisap edilmesi değer artışı kazancının konusuna girmemektedir. Bu çerçevede ivazsız olarak iktisap edilen gayrimenkulun üzerine, sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı olarak alınan gayrimenkullerin, daha sonra elden çıkanlması halinde elete edilen gelir, değer artışı kazancı kapsamında değerlendirilmeyecektir.
KAT KARŞILIĞI VERİLEN ARSA
Bayan (F)’nin, 05.08.1999 tarihinde satın aldığı arsayı, 23.01.2005 tarihinde kat karşılığı olarak müteahhide vererek almış olduğu gayrimenkuller, 25.04.2007 tarihinde tapuya tescil edilmiştir.
Kat karşılığı alman gayrimenkuller yeni bir iktisap olarak kabul edilecek ve değer artışı kazancının tespitinde gayrimenkullerin tapuya tescil edildiği 25.04.2007 tarihi esas alınacaktır. Fülen kullanımın tapu tescilinden önce gerçekleşmesi halinde ise bu tarihin esas alınacağı tabüdir.
CİNS TASHİHİ
Bayan (E) tarafından 25.10.1992 tarihinde satın alınan ve tapuya arazi olarak tescil edilen gayrimenkulun belediyece ifraz işlemi sonucu, 27.07.2008 tarihinde cins tashihi gerçekleştirilerek iapuya arsa olarak tescili yapılmıştır.
Değer artışı kazancının tespiti açısından, söz konusu değişikliğin (cins tashihi) yapıldığı 27.07.2008 tarihinin esas alınması gerekir.
VERASET YOLU İLE EDİNİLEN
Bay (B)’ye veraset yoluyla intikal eden iki katlı ahşap bina, yıkılıp yerine yeni bir bina yapması ve bu yeni binadan kendisine iki adet daire verilmesi karşılığında, müteahhide verilmiştir. Bay (B), müteahhitten kat karşılığı aldığı iki adet daireyi teslim aldığı yıl içinde satmıştır.
İvazsız olarak (veraset yoluyla) iktisap edilen gayrimenkulun, cins tashihi yapılarak kat karşılığı verilmesi halinde, “ivazsız iktisap edilme” niteliği değişmeyeceğinden, gayrimenkulun satışından elde edilen gelir de değer artışı kazanema tabii olmayacak
Hürriyet Emlak/Şükrü Kızılot
