BDDK, işi daha da sıkı tutmak için düğmeye bastı. Hazırlanan tebliğ taslağı yasalaşırsa bankalar bir risk analiz sistemi oluşturacak. Sistemi geçmeyenlere kredi verilmeyecek. Krediler, verildikten sonra da sıkı şekilde izlenecek, skorlama ile müşteriler takip edilecek
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, ‘Kredi Riski Yönetimi Hakkında Tebliğ’ taslağını görüşe açarken, taslakla bankaların kredi riskinin izlenmesi ve kontrolüne yönelik hususlar düzenleniyor. Tebliğe göre, bankaların tüm şube ve ortaklıklarını kapsayan etkin ve yeterli bir kontrol ile risk yönetim sistemi kurulacak.
BORÇLULAR MERCEK ALTINDA
Akşam gazetesinin haberine göre; bankalarda kredi verme yetkisi, belli bir düzeydeki personele verilecek. Kredi açma yetkisinin devrinde, yetki verilecek olanların deneyim ve teknik bilgi ve beceri seviyeleri değerlendirilerek yasal sınırlar dahilinde yetki düzeyleri belirlenecek.
Bankalar, aşırı risk yoğunlaşmasının önlenmesi için kredilerin portföylerine etkisini analiz edecek. Örneğin, yabancı para cinsinden veya yabancı paraya endeksli kredilerin portföyde yoğun olması halinde, kur değişimleri borçluların geri ödeme kapasitelerinde yaratacağı bozulma takip edilecek.
DIŞARIDAN MÜDAHALEYE SON
Bankalar, kredi taleplerinin değerlendirilmesinde de ortak kriterlere uyacak. Kredi onayından önce kredi verilen kişinin kriterleri taşıdığını gösteren bir rapor oluşturulacak.
Kredi değerlendirmesinde, asgari olarak, borçlunun itibarı, kredi talebinde bulunmaya yetkili olup olmadığı, kredi kullanım amacı gibi unsurlara bakılacak. Bankalar, kredi verilecek kişinin kimliği, güvenilirliği ve itibarı hakkında yeterli bilgileri sağlamak zorunda olacak.
Kişinin, esas işi dışında bir faaliyet alanı için kredi talebinde bulunup bulunmadığına da bakılacak. Riskin değerlendirilmesinde kötümser senaryolara göre hareket edilecek.
KAYIT SİSTEMİ GELİYOR
Bankalar, kredilerin takibi için bir ‘Kredi Kayıt Sistemi’ oluşturmak zorunda. Bu sistemde, herhangi bir müşteriye ilişkin toplam kredi tutarı yer alacak. Bankalar, kredilerin takibini de sıkı şekilde yapacak.
Bankalar kredilerinin performansının, kalitesinin ve durumunun kredi ve portföy bazında sürekli ve düzenli olarak izlenmesini sağlayacak sistemi oluşturmak zorunda olacak.
HER BANKA KENDİ KENDİNE STRES TESTİ YAPACAK
Bankalar maruz kaldıkları kredi riski düzeyini stres testleriyle de ölçecek.
Stres testi, bankanın kredi portföyünün gerçekleşme olasılığı düşük olumsuz gelişmeler karşısında uğrayacağı kayıp düzeyini ölçecek. Stres testinde uygulanacak senaryolarda, yoğunlaşılan sektörlerde veya ekonomide konjonktürün tersine dönmesi, likidite sıkışıklığı yaşanması, piyasalarda istenmeyen gelişmelerin yaşanması ya da faiz oranlarındaki eğilimin istenmeyen yönde hareket etmesi hususları dikkate alınacak.
Deniz Çiçek / AKŞAM
