Artan borçlanma maliyeti haziran ayında konut kredisi kullanımını geçen yıla göre yarı yarıya düşürdü. Bu gelişmenin ardından ise bir kamu bankası ortak konut kredisi kampanyası başlattı. Peki sistem nasıl işliyor, kredinin riskleri neler? İşte detaylar…
Son dönemde borçlanma maliyetlerindeki artış sonrası kredi ile konut alımı zorlaşmıştı. Özellikle yüksek faiz oranı ve bankaların sınırlı kredi kullandırması nedeniyle konut kredisi hacmi de oldukça düşük kalmıştı. Bu gelişmelerin ardından bir kamu bankası “ortak konut kredisi” kampanyası başlattı.
Konuyla ilgili merak edilenleri Milliyet’e açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı ise şunları aktardı:
“Son dönemde vatandaşlarımızın konuta erişimi zorlaştı. İpotekli satışlarda düşüş devam ediyor. TÜİK’in açıkladığı konut satış istatistiklerine göre haziranda ipotekli satışlar geçen yılın aynı ayına göre yüzde 49,4 azaldı. Toplam konut satışları içerisinde ipotekli satışların payı yüzde 8,6’ya kadar geriledi. İpotekli satışlardaki bu düşüş kredi ile konuta erişimin ne kadar sınırlı kaldığının bir göstergesidir. Bu durum vatandaşları alternatif taksit yöntemlerine itiyor.
Ortak konut kredisinde detaylar neler?
Ortak konut kredisi en az 2, en fazla 5 kişinin bir araya gelerek konut kredisi kullandığı ve konutu hisseli aldığı bir modeldir.
Ortaklardan hepsinin kredi çekme şartı söz konusu değil, bazıları kredi alabilir, bazıları nakit verebilir. Önemli olan herkesin çektiği kredi tutarını ödeyebilecekleri finansal durumunun olması ve taşınmazın değerinin SPK lisanslı firmalar tarafından kontrol edilerek doğrulanmasıdır.
Faiz oranı nasıl belirleniyor?
Bu tür alımda konut hisseli bir konut haline geliyor ve hisseli bir tapu şekli ile tapu ortak çıkmış oluyor. Kredi tutarı SPK tarafından yetkilendirilmiş değerlendirme kuruluşlarınca değerlendiriliyor ve BDDK tarafından belirlenen kredi tutarları sınırı burada da uygulanıyor.
Asıl amaç kredilerin taraflar arasında ödenmesi ile ilgili imkandır. Düzenleme bu yıl içerisinde dördüncü ayda gündeme gelmişti. İpotekli satışlardaki düşüşle beraber tekrar gündeme gelmeye başladı.
Örneğin 2 milyon TL üzerinden bir konut kredisi kullandırılsa aylık yüzde 3,49 faiz oranı ile 120 ay vadede aylık 70 bin 956 TL ödeme olacaktır. Bu ödemeyi 5 ortak bölüşseler her biri 14 bin 191 TL taksit ödemiş olur.
Kimler için avantajlı?
Genelde aile bireyleri birbirini takviye ederek eski dönemlerde ev almaya çalışırlardı. Ben bunun tekrar aile bireyleri ile destekleneceğini öngörüyorum. Bu dönemde konutu olmayan bir kardeşe ya da yer almak isteyen çocuklarına destek olmak isteyen ebeveynler, kayınpeder ve kayınvadeliler çocuklarına bu tür destek sağlayıp konut sahibi olmalarına imkan sağlayabilirler.
Kredinin riskleri neler?
Ortak konut kredisi çekilip taraflardan biri ödeyemediği durumda diğer ortakların bakiyeyi kapatması gerekiyor. Bunu yaparken de kredi skorları olumsuz yönde etkileniyor.”
Merkez Bankası verilerine göre Konut Fiyat Endeksi (KFE), mayısta yıllık bazda yüzde 45 artarken, bu dönemde reel olarak yüzde 14,9 düşüş kaydetti.
