Erzincan’ın İliç ilçesinde bir maden sahasında meydana gelen toprak kayması sonucu 9 çalışan toprak altında kaldı. Arama kurtarma çalışmaları sürerken siyanürle yapılan madencilik bir kez daha gündeme geldi. Peki, siyanür altın madenciliğinde neden tercih ediliyor?
Erzincan’daki altın madeninde yaşanan toprak kayması siyanürle yapılan madenciliği de bir kez daha gündeme getirdi.
Buna göre altın madeninin işletmecisi şirket son olarak Fırat Nehri’ne 300 yüz metre kadar mesafeye kurulu maden nedeniyle daha önce sızıntı cezası almıştı. Peki siyanür altın madenciliğinde neden kullanılıyor?
BBC Türkçe’nin haberine göre, siyanür ilk kez başarı ile 19. yüzyılın sonlarında altın madenciliğinde kullanıldı.
Türkiye’de ise siyanürlü altın madenciliği ilk kez 2001 yılında Bergama Ovacık madeninin kurulmasından bu yana tartışılmaya başlandı.
Altın Madencileri Derneği’ne göre bu süre içinde Bergama’da 33 ton altın çıkarıldı. Bunun maddi karşılığı ise 2 milyar dolar oldu.
Bergama köylülerinin mücadelesi ile duyulan siyanürlü madencilik, çevresel etkileri ile 20 seneden uzun süredir zaman zaman gündeme geliyor.
Bugün Türkiye’de 20’ye yakın işletme bu yöntemle altın madenciliği yapıyor.
Siyanür nasıl kullanılıyor?
Altın, çıkarılan kayaçların arasında gözle görülür büyüklükte ise siyanür kullanmadan ayrıştırılabiliyor.
Düşük maden potansiyeline sahip yataklarda ise siyanür kullanılıyor. Örnekle anlatmak gerekirse, Çanakkale’nin Kirazlı ilçesindeki madende, bir ton topraktan bu yöntemle bir grama yakın altın çıkarılabildi.
Siyanür liçi (İngilizce leaching – süzme kelimesinden geliyor) olarak bilinen yöntemde, maden bulunduğu düşünülen toprak küçük parçacıklar haline getiriliyor.
Madencilik sürecinde kayaçtan elde edilen cevher siyanürlendikten ve içindeki altın ayrıştırıldıktan sonra geriye kalan siyanürlü atıklar su ile arındırılıyor ve atık havuzunda tekrar kullanılmak üzere tutuluyor.
Bu işlem açık ya da kapalı ortamda yapılabiliyor ve yaklaşık iki ay sürebiliyor.
Maden Mühendisleri Odası’na göre dünyada altın üretiminin yaklaşık yüzde 85’inde siyanür kullanılıyor.
Altın Madencileri Derneği, siyanürün madencilikte kullanılmasının en etkili ve ekonomik yöntem olduğunu savunuyor.
TEMA Vakfı’nın da aralarında olduğu çevreci dernekler ise tatlı su ve insan sağlığını tehdit eden siyanürün yasaklanması gerektiğini dile getiriyor.
