Ekolojik evlerin ilk örneklerinden birinin 1851’de Londra’da yapılan Crystal Palace olduğu söyleniyor. Sonrasındaysa 1970’deki enerji krizi sonrası ‘Yeşil Binalar’ adlı akımla beraber Avrupa ve Amerika’da bu tarza uygun yapı inşa ediliyor
Peki neden bir ekolojik ev isteriz? Bunun öncelikli nedeni, daha sağlıklı yaşam alanlarına sahip olmak ve enerji kaynaklarımızı ekonomik kullanmak. Ekolojik evler temel enerji olarak güneş, su ve rüzgarı kullanıyor.
Ayrıca bu yapüar üzerinde bulunduğu arazi parçasına düşen güneşin enerjisi maksimum yararlanmaya çalışıyor. Kullanılan suyu depolayıp arındırıyor. Aynı zamanda rüzgar enerjisini depolayıp, gerektiği zaman kullanabiliyor.
Ömerler Mimarlık’tan Yüksek Mimar Güney Kurdak, bu yapıları sadece doğaya karşı bir özür borcu olarak görmemek gerektiğini söylüyor: “Ekolojik evlerde, geri dönüşüm, yalıtım, ve enerji üretimi dışında, malzeme seçiminde insan sağlığı ilk planda geliyor.”Ekolojik evi oluşturan temel öğeler, doğal, dönüşebilen, sürdürülebilir, atık üretmeyen, insan sağlığına zarar vermeyen, yenilebilen ve ulaşımı için enerji kaybettirmeyen malzemeler. Mimar Sevinç Ormancı, ekolojik evlerin yapımında doğala yakın elementlere sahip malzemeler kullanıldığını anlatıyor: “Toksik malzeme içermeyen seramik, ahşap, toprak, metal, organik malzemeler, bambu lifi, cam, keten, kök boya, hasır gibi malzemeler tercih ediliyor.”
YAĞMUR SUYU İÇİLİYOR GÜNEŞ ENERJİSİ SOĞUTUYOR
Su kullanımı çok önemli. Tek bir damla su bile boşa gitmemeli. Yağmur suyundan içme suyu elde edilebiliyor. Lavabo ve duş atık suları (klozet suyu içermemek şartıyla) bahçe sulama, klozet sifonunu doldurma gibi işlevlerde kullanılabiliyor. Güneş enerjisi, evin ana enerji kaynaklanndan biri. Dünyada yaygın olarak kullanılan rüzgar türbinleri artık sadece evlerin değil şehirlerin enerjilerini karşılayabiliyor. Ekolojik evlerde kullanılan diğer bir yöntemse doğal havalandırma. Ekolojik evlerde kullanılan ısı eşanjörü sayesinde hava değişimi sırasında yaşanan kayıplar en aza indiriliyor.
GERİ DÖNÜŞÜMÜ YÜKSEK OLACAK
Mimar Güney Kurdak, ekolojik evlerin maliyetlerinin kullanılan malzemelerin kalitesinden, kullanılan fonksiyonların çeşitliliğine göre değişebildiğim söylüyor: “Tabii maliyetleri daha çok ama orta ve uzun vadede kullanıcıya kesinlikle geri dönüşümü yüksek. Doğrama ve çatı malzemelerinin ısı yalıtımlarının orta vadede yararları önce ciddiye alınmadı ama şimdi kullanıcılara ne kadar fayda getirdiği ortada. Yakın bir gelecekte, ekolojik eylerin yüksek maliyetlerinin de azalacağı düşünüyorum. Devlet politikalarının da bunu biraz zorlaması gerekiyor sanırım. Ekolojik evlerde veya Leed sertifikasyonu alan binalarda, yapı ve yapı kullanıcıları tarafından tüketilen enerji miktarı ve C02 salımlannı düşer, su tüketim azalır, yapının çevreye ve doğal . kaynaklara olan olumsuz etkilerini azalır. Dünyayı kurtarmak için bu saydıklarımdan daha iyi bir başlangıç olabilir mi?”
BİLİNÇ ARTIYOR
Mimar Sevinç Ormancı ekolojik evlerin dünyada özellikle ABD ve Japonya’da karşımıza çıktığını anlatıyor: “Son yıllarda Avrupa ülkelerinde Londra, Romanya, Polonya’da görülen hava kirliliğinin artması yüzünden Birleşmiş Milletler dünya liderlerinin küresel ısınma konusunda uzlaşmaya varmalarını sağlamak için 1989’da Devletler Arası İklim Değişikliği paneli düzenlendi. Toplantı sonucu küresel ısınmanın tehdit olduğuna karar verildi. O günden sonra birçok zengin ülkede karşımıza ekolojik . mimari çıkmaya başladı. Türkiye’de durumun farkında olan bir grup mevcut ancak eski binalarda ekolojik ev özellikleri yetersiz hatta yok diyebiliriz. Yeni yapılan binalar gelecekte Türkiye içinde umut olduğunu gösteriyor. Yapılan yeşil hareketlerin çoğalması, binalarda ekolojik malzemelerin A plus enerji tasarrufu sağlayan ev eşyalarının, geri dönüşümlü malzemelerin kullanılması bu konuda bilincin arttığım gösteriyor.”
Hürriyet