Hükümet, `yatırım ve kalkınma seferberliği`yle hem Doğu ve Güneydoğu’yu kalkındıracak hem de dev projeleri devreye sokacak. `Cazibe merkezleri`nin hayata geçirileceği bölgede beş yıl içinde 70 milyar TL’lik yatırım ve destek sağlanacak.
Hükümet, önlenen darbe girişimi, terör saldırıları ve Suriye’deki gelişmelerin gölgesinde tarihi adımlar atmaya hazırlanıyor. Türkiye’yi kendi kabuğuna hapsetme çabalarına, ‘yatırım ve kalkınma seferberliğiyle’ yanıt verilecek. Bu kapsamda, Başbakan Binali Yıldırım, terörle yıkılan Doğu ve Güneydoğu’yu yeni bir çehreye kavuşturacak adımlar için ‘bayram müjdeleri’ açıklamaya hazırlanıyor. Akşam’dan Hakkı Kurban’ın haberine göre hamlenin bir başka ayağı da Batı’daki çılgın projeleri kapsıyor.
İŞTE BAYRAM MÜJDELERİ!
İşte, Başbakan Yıldırım’ın Doğu’dan ‘bayram müjdesi’ olarak ilan edeceği tarihi hamlenin ana hatları:
CAZİBE MERKEZLERİ: Yatırım ve kalkınma seferberliğinden 20’den fazla il özel olarak yararlanacak. Bu kapsamda aralarında Kars, Van, Diyarbakır, Şanlıurfa gibi illerin de olduğu bazı kentler ‘cazibe merkezi’ ilan edilecek. Cazibe merkezi ilan edilen illerin hinterlandındaki diğer iller de yatırım ve kalkınma teşviklerinden yararlanacak.
70 MİLYARLIK KALKINMA: Hem yeni iş sahaları hem de sosyal kalkınma hedefli hamle için üç ve beş yıllık programlar hazırlandı. Atılacak adımla, Doğu ve Güneydoğu’ya beş yıl içinde 70 milyar TL’lik yatırım ve destek gündemde. İlk aşamada bu rakamın 35 milyar TL’yi bulacağı belirtildi.
DEVLET FABRİKA KURACAK:Belirlenen illerde yatırım yapacak işadamları devlete başvuracak. Kamu-özel işbirliğinde devlet, fabrika kurarak yatırımcıya verecek. Sembolik kira bedeliyle, anahtar teslimi olacak projeler, tekstilden konfeksiyona kadar alanları kapsayacak. Özellikle sektörler ön planda. Iğdır’dan Hakkari’ye, Ağrı’dan Siirt’e kadar iller kapsamda. Arazi tahsisi de sağlanacak.
ALIM GARANTİSİ: Doğu ve Güneydoğu’ya yatırımları cazip hale getirmek için devlet çeşitli sürelerle ‘alım garantisi’ verecek. Bazı alanlarda süre 5-10 yılı bulabilecek. Yeni dönemde kamu da, ihtiyaçlarını, sadece Ankara ve İstanbul’dan değil, öncelikli olarak Doğu ve Güneydoğu’daki üretimlerden alım yaparak giderecek.
KÖİ VE YAP-İŞLET-DEVRET: Yürütülecek çalışmalar ‘kamu-özel işbirliği’ (KÖİ) ve ‘yap-işlet-devret’ gibi formüllerle hayata geçecek. Özel sektör çalışmalarda ön planda olacak.
MİKROKREDİLİ KALKINMA: Bölgede özellikle kadınların ve gençlerin kendi ayakları üzerinde durabilmesi için özel ortamlar oluşturulacak. Kadınlara ‘mikrokredi’ imkanı sağlanacak. Gençler için ‘toplum yararına çalışma’ ve ‘meslek edindirme’ programları artacak.
DEV PROJELER İÇİN İHALEYE ÇIKIYOR
Doğu’da bu çalışmalar planlanırken Batı’da da mega projelere hız veriliyor. Gazi ve Yavuz Sultan Selim Köprülerinin açılmasıyla verilen mesaj, diğer dev projelerin hızla tamamlanmasıyla pekiştirilecek. Kimi çevrelerin engelleme çabasına giriştiği Kanal İstanbul, Çanakkale 1915, Üç Katlı Büyük İstanbul Tüneli, YHT projeleri ile metrolarda ihale süreçleri bu yıl sonuna kadar tamamlanacak. 2017 bu projelerde inşanın başladığı yıl olacak.
REFAH ARTACAK TERÖR DE GÖÇ DE FRENLENECEK
Başbakan Binali Yıldırım, atılacak adımın işaretini ‘Doğu’ya yeni İstanbullar’ olarak nitelendirmişti. Refahın ülke sathına yayılmasının hedeflendiği çalışma rekabet gücünü artıracak. Ekonomik ve sosyal bütünleşmeyle birlikte daha dengeli bir yerleşim düzeninin olması hedefleniyor. Terörün, ‘hendek ve barikatlar’la Doğu ve Güneydoğu’da açtığı yaranın da hızla kapatılması hesaplanıyor. İş, sağlık ve eğitim imkanları için insanların başka yerlere gitmek zorunda kalmaması hedefleniyor.
YENİ TEŞVİKLER VAR
YÜKSEK TEKNOLOJİYE ÖZEL TEŞVİK: Orman ürünleri başta olmak üzere belirlenen bazı alanlarda bütün fonlar kalkacak. Hayvancılıktan tekstile kadar alanlarda yeni teşvikler sağlanacak. Mevcut destekler, özellikle ‘yüksek teknolojili ürün’ alanlarında daha da artacak.
KARDEŞLİK KÖPRÜLERİ
SOSYAL DESTEK: Hazırlanan çalışmada, sosyal rehabilitasyon süreci de, bu adımlara paralel olarak işleyecek. Bu kapsamda, KÖYDES, BELDES gibi programların ödenekleri artacak. ‘Kardeşlik ve Gönül Köprüleri’ kapsamında il il çalışma yapılacak.
