Milliyet gazetesi yazarı Güngör Uras, “3’üncü köprüye para bulunur” başlıklı yazısında “Hükümet 3’üncü köprüyü yapmaya kararlı ise, para bulmak sorun değildir” dedi
İşte o yazı:
“Hükümet 3’üncü köprüyü yapmaya kararlı ise, para bulmak sorun değildir. “Köprü ve Kuzey Marmara Otoyol Projesi”nin 6 milyar dolarlık bir paket bütünlüğü içinde, yap işlet devret modeli çerçevesinde ihalesinin ilgi görmemesi kimseyi üzmemeli. İşimize bakalım. Biz daha önce 2 köprü yaptık. Bunu da yaparız.
Davos’da, CNBC-E’den Servet Yıldırım ile yaptığı söyleşide Sayın Babacan, “Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla İstanbul’a yapılacak 3. köprü ile otoyol projesini küçülttük ve ikiye ayırdık, daha önce 6 milyar dolar olan yatırım paketinin büyüklüğü 2.5 milyar dolar olacak” dedi.
Anlaşıldığı kadar, köprü yatırımının 1 milyar dolarlık bir yatırımı, 70-100 kilometrelik köprü bağlantı yollarının ise 1.5 milyar dolar yatırımı gerektireceği tahmin ediliyor.
İstanbul Sanayi Odası Meclis Toplantısı’nda bir konuşma yapan Ulaştırma Bakanı Sayın Yıldırım da aynı doğrultuda bilgi verdi. “Şimdi projeyi ikiye ayırdık. Bir kısmını özkaynakla, bir kısmını kamu-özel ortaklığıyla yapıyoruz. Çok kısa bir süre içinde, herhalde nisan ayı gibi tekrar burada teklifleri alacağız. Bu yıl içinde inşallah köprünün inşaatına ve bağlı yolların inşaatına başlamış olacağız” dedi.
Kamu’dan 56 milyar TL yatırım
Hazine’nin hem kredi hem gelir garantisi vereceği konuşulan 3. Köprüyü, yap işlet devret modeli ile yapmak isteyen olmaz ise, yollar gibi köprünün de kamu kaynaklarıyla yapılması mümkündür.
14 Ocak 2012 Tarihli Resmi Gazete’de 2012 Yılı Kamu Yatırım Programı yayınlandı. Kamu kaynaklarından(Genel Bütçe+Özel Bütçe+Döner Sermaye+KİT+Mahalli İdareler) toplam 56 milyar TL. yatırım yapılacak. Bu toplam yatırımlar içinde “Ulaştırma ve Haberleşme” yatırımlarına ayrılan kaynak 19 milyar TL.
Açık anlatımı ile böyle bir paketten 2 yılda tamamlanacak olan 3. Köprü yatırımı için para ayırmak sorun olamaz. Kamu yapacak ise dış finansman bulmak da sorun teşkil etmez.
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü nasıl yaptığımızı hatırlayalım. Köprü yapımına 4 Ocak 1986’da başlandı. Uzunluğu 1.510 m, orta açıklığı 1.090 m, genişliği 39.4 m, denizden yüksekliği 64 m. olan köprü 3 Temmuz 1988 tarihinde tamamlandı.
2 köprü yaptık bunu da yaparız
Köprünün proje hizmetleri İngiliz Freeman, Fox ve Partners firması ve Botek- Boğaziçi Teknik Müşavirlik A.Ş. firması yaptı. İnşaatını ise 125 milyon dolar karşılığında Türk firması olan STFA ile Japon Ishikawajima Harima Heavy Industries Co. Ltd., Mitsubishi Heavy Industries Ltd. ve Nippon Kokan K.K. adlı şirketlerin oluşturduğu konsorsiyum üstlendi. Üçüncü köprünün özellikleri nedeniyle maliyetinin daha yüksek olacağı anlaşılıyor.
Özet ile, Hükümet üçüncü köprüyü yapmaya kararlı ise, kaynak bulamaması söz konusu değildir. Sayın okuyucularıma Birinci köprü ile ilgili bir hatırayı da aktarmak istiyorum. O zamanlar bu gibi büyük projelerde planlamanın (DPT) görüşü alınırdı.
Planlama uzmanlarının uygun görmediği projeleri Hükümetler uygulamaz, yabancılar bu projelere kredi vermezdi. Planlama uzmanları köprü projesine karşı oldukları için (o yıllar Türkiye’ye kredi veren tek kaynak olan ve Alman Hükümetinin liderliğini yaptığı) “Yardım Konsorsiyumu” da projeye karşı idi. Köprü inşasına kredi vermiyordu.
Turgut Özal, Japonları ikna etti. Japonlar köprünün yapımı için gerekli krediyi vereceklerini ve yapımını üstleneceklerini açıklayınca, Yardım Konsorsiyumu hemen karar değiştirdi.
Alman Hükümeti, köprünün finansmanını üstlenebileceklerini ve Krupp Firması’nın köprüyü inşa edebileceğini, çünkü o yıllarda da Avrupa’da kriz vardı. Ve Alman sanayicileri kendilerine pazar arıyordu. Açık anlatımıyla, dünyada ekonomilerin kriz rüzgarı ile sarsıldığı, büyük yatırım projelerinin ertelendiği bir dönemde 3. Köprü Projesi, dış yatırımcıların ilgisini çekecek bir projedir.”
Güngör Uras / MİLLİYET