Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda tüm birimlerin katılımı ile hazırlanan “İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı” (İDEP) tamamlandı
Eylem Planında, enerji verimliliğine yönelik teşviklerin yüzde 100 artırılması, sanayi sektöründe üretilen GSYH başına eşdeğer karbondioksit yoğunluğunun azaltılması, kamu binalarında enerji tüketiminin yüzde 20 azaltılması, karayolu yerine demir ve deniz yollarına ağırlık verilmesi, su kaynaklarının bütüncül yönetimi planlanması, afetler için tatbikat yapabilme düzeyine çıkılması kararları alındı.
İDEP ile enerji, binalar, ulaştırma, sanayi, atık, tarım, arazi kullanımı ve ormancılık ve uyum başlıkları altında iklim değişikliği ile mücadele için alınacak önlemler belirlendi.
-ENERJİ VERİMLİLİĞİ TEŞVİKLERİ YÜZDE 100 ARTACAK-
Plan ile yürütülen ve planlanan çalışmalar kapsamında birincil enerji yoğunluğunun, 2015 yılında 2008 yılına göre yüzde 10 oranında azaltılması kararlaştırılırken, enerji verimliliği uygulamaları için verilen teşvik miktarının 2015 yılına kadar yüzde 100 artırılması öngörüldü.
2023 yılına kadar ülke çapında elektrik dağıtım kayıplarının yüzde 8’e indirilmesinin de yer aldığı planda, 2015 yılına kadar Türkiye’de karbon piyasasının kurulmasına yönelik çalışmaların yapılması kararlaştırıldı.
Plana göre, sanayi sektöründe enerji kullanımından (elektrik enerjisi payı dahil) kaynaklanan sera gazı emisyonları sınırlandırılacak. 2023 yılına kadar sanayi sektöründe üretilen GSYH başına eşdeğer karbondioksit yoğunluğu azaltılacak.
-KAMU BİNALARINDA ENERJİ TÜKETİMİ AZALTILACAK-
İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planına göre, kamu kuruluşlarının bina ve tesislerinde, yıllık enerji tüketiminin 2015 yılına kadar yüzde 10 ve 2023 yılına kadar yüzde 20 azaltılması hedefleniyor.
2017 yılından itibaren yeni binaların yıllık enerji ihtiyacının en az yüzde 20’si yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilecek.
2023 yılına kadar yeni yerleşmelerde yerleşme ölçeğinde sera gazı emisyonunun (pilot olarak seçilen ve sera gazı emisyon miktarı 2015 yılına kadar belirlenen) mevcut yerleşmelere göre en az yüzde 10 azaltılacak.
-KARAYOLU YERİNE DEMİR VE DENİZ YOLLARI-
Planda, 2023 yılı itibariyle demiryollarının yük taşımacılığında (2009 yılında yüzde 5 olan) payının yüzde 15’e, yolcu taşımacılığında (2009 yılında yüzde 2 olan) payının yüzde 10’a çıkarılması öngörülüyor.
2023 yılı itibariyle denizyollarının kabotaj yük taşımacılığındaki (2009 yılında ton-km olarak yüzde 2,66 olan) payının yüzde 10’a, yolcu taşımacılığındaki (2009 yılında yolcu-km olarak yüzde 0,37 olan) payının yüzde 4’e çıkarılması hedeflenen plana göre, 2023 yılı itibariyle karayollarının yük taşımacılığındaki (2009 yılında ton-km olarak yüzde 80,63 olan) payı yüzde 60’ın altına, yolcu taşımacılığındaki (2009 yılında yolcu-km olarak yüzde 89,59 olan) payı da yüzde 72’ye düşürülecek.
-AFETLERE KARŞI TATBİKAT YAPILACAK-
İklim değişikliğine bağlı sel, taşkın, çığ, heyelan gibi doğal afet riskleri tespit edilecek ve iklim değişikliğine bağlı doğal afetlere müdahalede taşra teşkilat kapasiteleri güçlendirilerek tatbikat yapabilme düzeyine eriştirilecek.
Plana göre, 2005 yılı baz alınarak düzenli depolama tesislerine kabul edilecek biyobozunur atık miktarı, 2015 yılına kadar ağırlıkça yüzde 75’ine, 2018 yılına kadar yüzde 50’sine, 2025 yılına kadar yüzde 35’ine indirilecek.
-VAHŞİ ÇÖP DEPOLAMA SAHALARININ TAMAMI KAPATILACAK-
Son günlerde yaşanan patlamalarla gündeme gelen vahşi çöp depolama sahalarına yönelik kararlar da planda yer aldı. Buna göre, 2023 yılı sonuna kadar ülke genelinde entegre katı atık bertaraf tesislerinin kurulması ve belediye atıklarının yüzde 100’ünün bu tesislerde bertaraf edilmesi kararlaştırıldı. 2023 yılına kadar vahşi depolama sahalarının tamamı kapatılacak.
-ORMANCILIK FAALİYETLERİNE HIZ VERİLECEK-
Orman alanlarında tutulan karbon stok miktarının 2020 yılına kadar 2007’dekine (2007’de 14.500 Gg, 2020’de 16.700 Gg) göre yüzde 15 artırılmasının hedeflendiği planda, ormansızlaşma ve orman zararlarının 2020 yılına kadar 2007 yılı değerlerine göre yüzde 20 azaltılması da yer aldı.
Planda, ayrıca su kaynaklarının yönetimi, gıda güvencesinin sağlanması, biyolojik çeşitliliğin korunması, insan sağlığı üzerindeki etkilerin araştırılması gibi iklim değişikliği uyum faaliyetlerine ağırlık verilmesi de kararlaştırıldı.
AA
