BUNLARI BİLMEDEN ARAZİ – TARLA – ARSA ALMAYIN
1. Tarla eğer 5.000 metrekareden küçük ise yasal olarak ev yapamazsınız.
2. Tarla 5.000 metrekareden büyük olsa bile, kadastral yolu yoksa yine ev yapamazsınız.
3. Tarlanın büyüklüğü 5.000 metrekare üzerinde ise yapacak olduğunuz evin toplam metrajı yani bağımsız bölümün alanı ekstra olarak kabul edilir. Yani, eğer 150 metrekare ev yapacaksanız tarlanız en az 5.150 metrekare olmalıdır. 80 metrekarelik bir ev yapacaksanız tarla 5.080 metrekare olmalıdır.
4. Tarla eğer tarım il müdürlüğü tarafından sınırı çizilmiş ova içindeyse 5.000 metrekareden büyük olsa bile ev yapamazsınız.
5. Sulama kanalı, sulama göleti vb. gibi DSİ çalışması yapılmış sulanabilir arazilerde 5.000 metrekareden büyük olsa bile ev yapamazsınız.
6. Sit alanı içindeyse 5.000 metrekareden büyük olsa bile ev yapamazsınız.
7. Kooperatif hobi bahçesi zaten ev olmaz, yaptığın ev de zaten senin sayılmaz. Aman dikkat. Kooperatif borcuna, varlığına ortak olursunuz, yaptığınız ev kooperatifin ortak malı olur, tek başına hiçbir hak iddia edemezsiniz (yıkılmadığını varsayalım)
8. Konteyner koyulur, prefabrik yapılabilir, bungalov yapılır diye özel bir durum ya da öyle bir müsaade yoktur ruhsatı olmayan herşey kaçaktır.
9. Belediye birşey demiyor yalanları ile yer satılıyor, öyle birşey yoktur, belediye çatır çatır yıkar, cezasını da keser, hatta ceza davası bile açılması için kolluk kuvvetlerine ihbarda bulunur, hapis cezası bile alabilirsiniz. Belediyenin yıkmadığı yani göz yumduğu olsa bile (!) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yıkar, parasını 2 kat olarak belediyeden keser ve bunu bile size ödetir.
10. Elektrik aboneliği olması belediyenin ya da devletin o yapıya izin verdiği, yıkmayacağı anlamına gelmez. Yıkılan bir çok kaçak yapıda elektrik vardır.
11. Yapı kayıt belgesine müracaat edilmiş olması o yapının izinli olduğu ve yıkılmayacağı anlamına gelmez. Belgesiz olan her yapı yıkılabilir.
12. Su çıkar, sondaj vurursun diyen herkese aldanmayın. 150 metre derine inip yine de su bulamayabilirsiniz. Kaldı ki, son birkaç yıldır sondaj yasağı vardır. Kaçak sondaj çalışması yaptığınız tespit edilirse yüzbinlerce lira ceza yiyebilirsiniz, kazılan yere beton dökmek zorunda kalabilirsiniz.
13. Elektriğe suya müracaat ettik, gelecek diyenlere de aldanmayın, milyon TL de verseniz bazı yerlere elektrik ve su asla gelmez, gelse de sizin ömrünüz yetmez.
14. Tarlanın etrafını çevirmeniz oranın vasfını değiştirmez, duvar örmeniz ya da tel örgü çekmeniz orayı arsa yapmaz.
15. Satılık ilanlarında tarlalara satılık ARSA diye yazan çok olur ama arsa satan daha yanlışlıkla TARLA diye ilan vermemiştir. Tarlaya arsa yazanlara dikkat edin. Köy içi imarlı olan yani kırsal yerleşik alan olarak kabul edilen yerlerde bu durum istisnadır. Köy içi alanlar da kayıtlarda tarla olarak geçer ama kadastral yolu olan tarla vasıflı köyiçi yerlere de ev yapabilirsiniz. Yani bir nevi arsa vasıflı olur. Almak istediğiniz yerin köy içi yerleşik alan içinde olup olmadığını belediyeden öğrenebilirsiniz.
16. Köylerde, Kırsal Mahallelerde Bir yerin ifrazı için parselin Kadastro yoluna cephe olması ve en az 15 metre genişlik 20 metre derinlik sağlaması gerekir.
17. Ne alırsanız alın belediye ile ya da il özel idaresi ile veya Harita Bürosu ve Lisanslı bir harita bürosundan alacağınız bilgiler ışığında karar verin.
Eğer vasfı tarla olarak geçen bir arazi ise, bu arazinin ifrazı yapılmamış yani imar uygulamasına henüz müsait değil demektir.
Bu tarla vasfının, arsaya dönüşebilmesi için mevcut yüzölçümünden yüzdde 35’lik bir kısmının terk edileceği anlamına gelir.
Cinsi ve niteliği dışında dikkat edilecek husus arazinin mevcut veya yakın zamanda uygulanacak imar durumudur. İmar durumu bir arazinin gerçek değerini ölçecek en önemli kıstastır.
Bunlar dışında arazinin sit alanı, su havzası, orman vasfı, koruma alanı gibi özellikler taşıyıp taşımadığına bakılmalıdır. Bunların hepsi kısıtlayıcı faktörlerdir.
Ayrıca büyükşehir veya ilçe belediyelerinden arazi ile ilgili gelecekte düşünülen bir planlamanın olup olmadığına bakılmalıdır. Örneğin yeşil alan, park alanı, yola terk durumu gibi durumlar araştırılmalıdır.
Arsa ve Arazinin Farkı
Arsa ve arazi diye iki kavram var. Bunlar birbirinden çok farklıdır.
Arazi, tarla yani imarı olmayan boş toprak parçası denilebilir. Arsa ise bağlı bulunduğu belediyelerce İmar Uygulaması yapılmış ve şehir gelişme alanı içerisinde olup üzerine bir yapı inşa edilebilecek kriterler kısıtlara sahip toprak parçasıdır.
Arsalar, arazilerin İmar uygulaması görmüş halidir. Araziler İmar uygulamasına tabi tutulurken, İmar Kanunu gereğince yüzde 40 a varan kesintiler ile Düzenleme Ortaklık Payı adı altında terkleri yapılır ve daha sonra Net İmar Parseli = Arsa şekline getirilir.
Düzenleme Ortaklık Payı adı altında yapılan kesintiler ise düzenlemeye tabi tutulan bölge içerisindeki yeşil alanlar, yollar, park bahçeler, cami, karakol ve okul yerleri gibi sosyal ve kültürel şehir donatı alanlarıdır. Her arazi sahibi bu ortak alanlara ortak ve eşit bir yüzde oranı ile yer verir ve sonunda Net İmar Parsellerini = Arsalarını yeni tapu ile alırlar.
Görüldüğü üzere Arsa Arazinin yüzde 40 kesinti görmüş ve artık üzerine inşaat yapılabilen şeklidir diyebiliriz. Arsa alırken, fiziki yapı, lokasyon, yol cephe ve bağlantıları, imarı gibi özelliklerine bakarız.
Arsanın fiziki yapısı ilk göze çarpan etkisidir. Eğimli veya düz oluşuna göz atarız. Köşe veya ara parsel olması önemlidir. Ulaşım ve yol bağlantıları ise çok çok önemlidir. Bir arsanın veya herhangi bir gayrimenkulün pirim yapmasına en etkin faktör yoldur.
Ana yola veya tali yollara özellikle de yaya yollarına cephe olan arsalar en kıymetlileridir. İmar Durumu ise tüm bu kriterlerin adeta göstergesi olup; fiziği, lokasyonu, yol cephe ve bağlantıları olan yerlerde genellikle yüksek yapılaşma koşulları ile öne çıkar.
Bir de amaçlar doğrultusunda arsa aramak gerekir ki; fiziki yapısı, lokasyonu, yolu, cepheleri ve imar durumunu ona göre seçmek zorunda kalınır. Örneğin, konut amaçlı arsa arayışı ile hastane veya alışveriş merkezi inşa etmek üzere arsa aramak arasında çok fark vardır. Benzinlik yapmak için arsa aramak 10 – 15 villa yapıp satmak için arsa aramaktan çok farklıdır.
Arsa ve Arazi Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
— Satın alınacak arsanın mutlaka tapu ve çap fotokopisini alın. Belediye imar müdürlüğü harita servisinden arsanın çapını ve imar durumunu alın. Çap belgesinin yeni tarihli olmasına dikkat edin.
— Tapunun bir kişiye mi ait olduğunu yoksa hisseli mi olduğunu ilgili tapu ve sicil müdürlüğünden araştırın. Hisseli tapular da diğer hisseler ile ilgili bir kısıntılı durum olup olmadığını tapu sicilinden araştırın.
— Tapu kaydında herhangi bir kısıtlama ve satışına engel bir durum olup olmadığını araştırın. Kısıtlama arsanın alım satımını veya irtifak hakları kullanımını engelleyebilir.
— Arsanın bulunduğu belediye imar müdürlüğünde 1/1000 ve 1/5000 ölçekli imar uygulama planlarında hangi özelliklere (konut arsası, ticari, sanayi arsası, tarla vs.) sahip olduğunu araştırın.
— İnşaat alanının ne kadar olacağı , emsal (taban alanı kullanımmiktarı) ve Hmax (maximum inşa edilebilecek bina yüksekliği) gibi verileri kontrol edin. İnşaat yoğunluğu fazla olan arsalar daha değerlidir.
— İnşaat ruhsat tarihinin yeni olup olmadığını ve ruhsatın geçerliliğini Belediye imar müdürlüğü ruhsat servisinden araştırın.
— Gecekondu bölgelerinde alacağınız arsaları işgalden nasıl koruyacağınızın planını yapın.
— Arsanın bulunduğu civarda planlanan büyük yatırımları (metro, raylı sistem, yeni arter, yol, hastane gibi) araştırın. Gelecekte yaşam yoğunluğunun artması beklenen bölgelerdeki arsa yatırımları gelecek vaad eder.
— Geometrik olarak kare arsaları tercih edin. Ama arsa dikdörtgen ise bunun kalın bir dikdörtgen olması inşaat yapmayı kolaylaştırır. Yamuk ve yuvarlak arsalardan uzak durun.
— Zemin kodlarına dikkat edin. İstanbul’da özellikle kodun altındaki bodrum katları emsale dahil edilmez. Bu durumda inşaat yoğunluğu 2,5 olsa bile bodrumlar sayesinde yüzde 1’lik daha inşaat alanı kazanılmış olur.
— Arazilerin jeolojik yapısına dikkat edilmelidir. Toprağı kayan arazilerin yatırım ürünü olması zordur.
