Binalarda baca yapma koşulları aşağıda gösterilmiştir:
Kaloriferli binaların konut olarak kullanılan bağımsız bölümlerinin oturma ve yatma
hacimlerinin en az birinde ve sıcak su tesisatı bulunmayan banyo ve mutfaklarında duman
bacası, sobalı binalarda ise biri oturma odası veya salonda digeri banyoda olmak üzere en az 2
adet bağımsız duman bacası yapılması zorunludur.
Kaloriferli umumi binaların her katında en az (1) adet duman bacası yapılması gereklidir.
Konut olarak kullanılan sobalı binaların ticari kullanışlı bağımsız bölümlerinde birer adet
duman bacası yapılması zorunludur.
Bacaların tasarım ve yapımında ve kullanılacak malzemelerin seçiminde Türk Standartları
Enstitüsü standartlarına uyulması şarttır.
Dogalgaz kullanımına yönelik şönt baca yapılamaz. Dogalgaz kullanımı için TS 11384, TS
11389 EN 13384-1, TS 12514, TS EN 1457 standartlarında baca yapılması zorunludur. Bina
yüksekligi 21.50 m. den veya yapı yüksekligi 30.50 m. den fazla olan binalarda ısınma ve
sıcak su ihtiyacının kazan dairesinde tesis edilecek kazan ve boyler ile temin edilmesi tavsiye
edilir.
Şofben, kombi cihazı ve bu gibi ısıtma araçları hayati tehlike arz edecek sekilde
yerlestirilemez ve havalandırmadan uzak olan piyeslerle, banyo ve helâlarda yer alamaz.
Sınırları ilgili idarece belirlenecek dogalgaz uygulama bölgeleri içinde inşa edilecek,
iskân edilebilir bodrum katlar dâhil 5 katlı binaların mutfaklarında, dogalgazla çalışan her
cihaz için bir müstakil baca yapılacaktır. Mutfak kokularını atmak için iki ayrı şönt baca
yapılması zorunludur. 10 katın üzerindeki binalarda baca sistemi yapılmakla birlikte hermetik
cihaz kullanılacaktır.
Yakma havasını bulundugu ortamdan alan (B tipi) yakıcı cihazların tesis edildigi mahallin en
az 8 m³ hacminde olması, cihazın bulundugu mahalde dıs atmosfere açılan ve serbest en kesit
alanı en az 150 cm2 olan havalandırma menfezinin olması ve bir müstakil bacasının
bulunması gerekir.
Isıtmada denge bacalı sistemde olmayan dogalgaz sobalarının kullanılması halinde, her
sobanın yukarıda belirlenen esaslara göre düzenlenen ayrı bir bacaya bağlanması
gerekmektedir.
Isıtmada C tipi denge bacalı (hermetik) cihazların temiz ve kirli havanın birbirine karışmadığı
güvence altına alınmıs bir bacaya bağlanmasında aşağıdaki şartlar aranacaktır:
A. iç yüzeyleri ısı iletim direnci ve iç pürüzlülügü açısından atık gazı her türlü işletim durumu
altında dışarıya güvenli bir şekilde atılması
B. Kullanılan baca malzemesinin Türk Standartlarına uygunlugu Korozyon, asit, nem ve
yangın dayanımı, sızdırmazlık gibi özellikleri yapılan testlerle kanıtlanmışsa (TS EN 1457)
C. TS 11388 EN 13384–2 standardının gerektirdigi hesapları proje asamasında kesinlikle
sagladıgını gösteren TSE veya İGDAŞ’tan onay alınması
D. Atık gaz tesisatının yanmayan malzemeden olusması ve F90 dayanımına sahip olması
E. Atık gazın odalardan veya çalısmayan cihazlardan dısarı çıkmayacagının garanti altına
alınması
F. Yoğuşma önleyici veya oluşan yoguşmayı yakıcı cihazlara ulasmadan uzaklaştırabilen
ünitelere sahip olması
Yukarıdaki sartları saglayan bacalara C tipi denge bacalı (hermetik) cihazların baglanabilmesi
için gerekli kısıtlar;
• Bir katta aralarında 60 cm. mesafe bırakmak sartıyla en fazla 2 cihaz baglanabilir.
• Bir bacaya maks. 30 kW gücünde olan cihazlardan en fazla 10 cihaz baglanabilir.
Yukarıdaki sartları saglamayan cihazlar ile diger bacalı cihazlar sadece müstakil bacalara
baglanabilir. Minimum etkili baca yüksekligi 4,00 m. olmalıdır. Hızlandırma parçasının, 1m
ve üstünde olabildigi durumlarda bu mesafenin 1,5 katına esit bir etkili yükseklik yeterlidir
(TS 12514).
Dogal gaz yakıcı cihazların baglı oldukları bacalarda yogusma olmamalıdır. Yogusmanın
meydana gelmeyecegi azami baca yüksekliklerinin belirlenmesinde TS 12514 standardına
uyulacaktır.
Bu standartta belirtilen boylardan daha uzun bacalarda yogusma meydana gelebileceginden
bu yogusmanın önlenmesi için asagıda belirtilen önlemler alınmalıdır:
• Mevcut tugla veya beton baca içine gömlek baca geçirilmesi,
• Mevcut bacanın çift cidarlı metal baca haline getirilmesi.
Bacalar; ısı, yogusma ve yanma ürünlerinden etkilenmeyecek malzemeden ilgili standartlara
uygun olarak imal edilmelidir. (TS EN 1856-1, TS EN 1856-2, TS 11386, TS EN 1443).
Baca Ölçüleri ve Nitelikleri:
1. Bacalar gerek yangına karsı korunmusluk ve gerekse çekis bakımından fenni sekilde
yapılacaktır. İki baca birbirine baglanmayacagı gibi her ates kaynagının ayrı bir bacası
olacaktır. Baca tesisatı ilgili TSE standartlarına uygun olacaktır. Duman bacaları 300º C
derece kazan bacaları 500ºC derece sıcaklıga dayanıklı olacaktır. Tüm bacalar paslanmaz
çelikten veya yangına, korozyona ve sızdırmaya karsı dayanaklılıgı kanıtlanmıs
malzemeden yapılacak; yangına ve ısıya karsı izole edilecek ve tugla veya benzeri
malzeme ile koruma altına alınacaktır.
2. Atık gaz bacalarında daire kesitler tercih edilmelidir. Bacalarla ilgili kesitlerin
belirlenmesinde ilgili TSE standartlarına uyulacaktır (TS EN 13384-1, TS 13384-2 vb).
Eger kare veya dikdörtgen kesitli baca kullanılacak ise baca kesiti gerekli olan daire
kesitten % 30 daha fazla olmalıdır. Dikdörtgen kesitli bacalarda uzun kenar kısa kenarın en
çok 1,5 katı olmalıdır.
3. Birden çok ısıtma tertibatına baglı bacaların ısı ve akıskan dinamigi ile ilgili
hesaplama metotları TS 11388 EN 13384-2 standardına göre yapılmalıdır.
4. Atık gaz çıkış boruları kapı pencere vb. yapı elemanlarından en az 20 cm. uzakta
olacak sekilde yerlestirilmelidir. Bu mesafe yalıtım malzemeleri kullanılarak azaltılabilir
(TS 7363).
5. Havalandırma bosluklarından ve kesiti 1m² nin altında olan aydınlıklardan baca
geçirilmemelidir. Aydınlıga bakan ve hermetik cihaz kullanmayan dairelerin hepsi için bir
baca yapılacagı düsünülmeli ve bu bacaların tesisinden sonra net 1m2den büyük alan
kalmalıdır. Aydınlıgın üstü ortam havasını tahliye etmeyi engelleyecek bir yapıda
olmamalıdır.
6. Bacalar düsey dogrultuda olmalı, mümkünse sapma yapmamalıdır. Sapma yapılması
gerekli durumlarda, bir defaya mahsus olmak üzere sapma açısı düsey ile en fazla 30°
olmalıdır. Bacalarda kesit daralması olmamalıdır.
7. Birbirinden farklı yüksekliklere sahip bitisik binaların bacalarında; daha düsük
seviyede olan binaya ait bacaların komsu binaya olan mesafesi minimum 6,00 m.
olmalıdır. Bu saglanamıyor ise bacalar yüksek olan bina seviyesine kadar yükseltilmelidir.
Bacaların çıkısına baca kesitini daraltmayacak sekilde baca sapkası konulmalıdır.
8. Bacaların çatı üzerinde kalan kısımları atık gazların dısarı atılmasına uygun sekilde
olmalıdır (TS 12514).
9. Baca kesitleri ve diger hususlarda, “Binaların Yangından Korunması Hakkında
Yönetmelik”, “Isı Yalıtım Yönetmeligi” ve İGDAŞ’ın, “Binalar için Dogal Gaz Tesisatı ve
Teknik Esasları” ve diger Teknik Sartnamelerinde yer alan diger hükümler esas alınacaktır.
Çöp Bacaları:
Tüm binalarda istenildiginde çöp bacaları yapılabilir. Aydınlıklar içerisinde de yapılabilecek
çöp bacalarının zemin veya bodrum katlarında çöp toplama yerleri ve bagımsız baglantılarının
bulunması, iç yüzeyinin kolay temizlenebilir ve kir tutmayacak sekilde olması ve kapak iç
kısımlarının hiç bir maddenin sızmasına olanak vermeyecek sekilde yapılması zorunludur.
